Národnie noviny

Národnie noviny

Częstotliwość	dziennik
Państwo	Węgry
Adres	1870–1947 Martin, 1948 Bratysława
Organ prasowy	Słowacka Partia Narodowa
Język	słowacki
Pierwszy numer	1870
Ostatni numer	1947

Národnie noviny (pol. „Gazeta Narodowa”) – gazeta, ukazująca się na Węgrzech w języku słowackim w latach 1870–1947 w Martinie, a w roku 1948 w Bratysławie.

Historia

Była kontynuatorką wychodzącej w latach 1861–1870 w Peszcie słowackiej gazety „Pešťbudínske vedomosti” i do dziś jest najdłużej wychodzącą gazetą słowacką.

Gazeta była czasopismem polityczno-społecznym, nieoficjalnym organem Słowackiej Partii Narodowej. Miała charakter narodowy i konserwatywny. Pierwszy numer wyszedł z datą 13 marca 1870 roku. Początkowo ukazywała się 3 razy w tygodniu na czterech stronach, później do 6 razy w tygodniu. Gazetę drukował „Kníhtlačiarenský účastinársky spolok” w Martinie.

Do 1875 roku funkcje redaktorów odpowiedzialnych pełnili Mikuláš Štefan Ferienčík, Viliam Pauliny-Tóth, Andrej Černiansky i Ambro Pietor. Do gazety pisało wielu wybitnych słowackich publicystów końca XIX w., jak Andrej Černiansky, Gustáv Kazimír Zechenter-Laskomerský, František Víťazoslav Sasinek, Adolf Peter Záturecký, Jozef Škultéty, Daniel Bachát, Viliam Pauliny-Tóth, Ambro Pietor, Adolf Svätopluk Osvald i in.

Na pierwszej stronie pojawiał się zwykle artykuł wstępny dotyczący aktualnych tematów społeczno-politycznych w kraju, informacje z działalności partii i komentarz dot. bieżących wydarzeń politycznych na świecie. Druga strona była poświęcona wiadomościom krajowym i zagranicznym. Pozostałe strony wypełniał przegląd prasy, tematyka ekonomiczna i handlowa, rubryki „Literatura” i „Sztuka”, sprawy drobne oraz wykazy dotyczące zbiórek pieniężnych na Macierz Słowacką i inne „przedsięwzięcia narodowe”. W dziale „Besednica” ukazywały się nie tylko felietony i reportaże, lecz również poezje, opowiadania, szkice literackie, biografie wybitnych ludzi itp. W roku 1871, kiedy jeszcze w języku słowackim nie ukazywało się żadne czasopismo kobiece, w dziale tym zamieszczano pierwsze publikacje skierowane specjalnie do kobiet.

Wśród publikowanych w pierwszych latach istnienia gazety materiałów godnym uwagi był cykl artykułów Viliama Paulíny’ego-Tótha, nazwany „Osem návrhov zákona” („Osiem projektów ustaw”, Nár. nov. R. 1872, nr 17–45), dotyczący propozycji ustaw (ostatecznie nieuchwalonych) które ten, jako poseł, przedłożył w węgierskim sejmie z myślą o gospodarczym rozwoju Słowacji. W pierwszej połowie lat 70. XIX w. ukazał się też w gazecie (w dwunastu częściach) inny cykl artykułów V. Paulíny’ego-Tótha, nazwany „Listy slovenskému Tomášovi” („Listy do słowackiego Tomasza”). Była to popularnie zredagowana prezentacja polityki ówczesnej Słowackiej Partii Narodowej, skierowana głównie do narodowo nieuświadomionej części słowackiego społeczeństwa, zagrożonej madziaryzacją.

Usytuowanie redakcji w niewielkim, prowincjonalnym mieście powodowało znaczne opóźnienia w publikowaniu aktualnych wiadomości, a tym samym determinowało dość ograniczony krąg odbiorców. Największą porażką gazety było jednak to, że nie udało się jej dotrzeć do najszerszych warstw ludności wiejskiej.