NS Siewmorput´
| |
| Bandera | |
|---|---|
| Numer IMO |
8729810[1] |
| Znak wywoławczy |
UHBY |
| Port macierzysty | |
| Właściciel | |
| Dane podstawowe | |
| Typ | |
| Materiał |
stal |
| Historia | |
| Stocznia |
Zaliw, Kercz |
| Data budowy |
1982-1988 |
| Data oddania do eksploatacji |
1988 |
| Dane techniczne | |
| Wyporność |
61 880 (do letniej linii ładunkowej) t |
| Nośność (DWT) |
33 980 do letniej linii ładunkowej/26 480 w lodach |
| Długość całkowita (L) |
260,3 m |
| Długość linii wodnej |
228,8 m |
| Szerokość (B) |
32,2 m |
| Zanurzenie (D) |
11,8 letnie/10,65 w lodach m |
| Wysokość (H) |
18,3 m |
| Pojemność |
38 226 brutto RT |
| Pojemność kontener. |
74 barki lub 1328 TEU |
| Napęd mechaniczny | |
| Silnik |
turbina parowa |
| Moc silnika |
29420 kW |
| Liczba śrub napędowych |
1 |
| Prędkość maks. |
20,8 w. |
Siewmorput´ (ros. Севморпуть)[a] – radziecki, a później rosyjski barkowiec o napędzie nuklearnym. Jeden z nielicznych statków cywilnych o napędzie atomowym na świecie.
Zbudowany w latach 1982-1988 w stoczni nr 532 Zaliw w Kerczu do służby na północnej drodze morskiej. Decyzję o budowie atomowego barkowca, który będzie mógł wchodzić w ujścia wielkich rzek syberyjskich i zaopatrywać miejscowości położone nad nimi, podjęto w ZSRR w 1978 roku[2]. Był jedynym radzieckim statkiem handlowym o napędzie atomowym i ostatnim z tylko czterech zbudowanych na świecie[3]. Nazwa „Siewmorput´” jest rosyjskim skrótowcem od Północnej Drogi Morskiej (ros. Siewiernyj morskoj put′)[3]. Stępkę pod budowę położono 1 czerwca 1982 roku, a statek zwodowano 20 lutego 1986 roku[2]. Mając wzmocnienia przeciwlodowe klasy ULA (według przepisów radzieckich) i odpowiednio ukształtowany dziób może łamać lód o grubości do 1 metra[4].
Ładunek[edytuj | edytuj kod]
Statek może zabierać do 74 barek typu LASH o nośności 300 ton lub kontenery w liczbie 1328 TEU[2]. Barki są ładowane przy użyciu suwnicy bramowej o udźwigu 500 ton[2]. Część kontenerów może być załadowana przy użyciu tej samej suwnicy, część miejsc kontenerowych dostępna jest tylko dla dźwigów portowych[4].
Zbiorniki balastowe statku mają pojemność 22 895 m³[1]. Pojemność statku wynosi 38 226 BRT i 11 468 NRT[5].
Napęd[edytuj | edytuj kod]
Głównym źródłem energii statku jest reaktor typu KLT-40 o mocy cieplnej 135 MW, zawierający 150,7 kg uranu wzbogaconego w izotop 235
U[6]. Może w ciągu godziny wyprodukować 215 ton pary o ciśnieniu 40 atmosfer i temperaturze 290 °C. Para napędza turbinę o mocy 29420 kW, która, przez przekładnię redukcyjną, obraca jedną śrubę o zmiennym skoku i stałych obrotach 115 obr./min[4].
Energii elektrycznej dostarczają trzy turbogeneratory, każdy o mocy 1700 kW. Oprócz tego na statku jest 5 agregatów prądotwórczych, napędzanych silnikami Diesla o mocy 200 kW każdy. Trzy z nich są zespołami pogotowia, a dwa używane w sytuacjach awaryjnych. Parę może wytwarzać także zapasowy kocioł opalany olejem napędowym (wydajność 50t/h)[4].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Statek został przekazany armatorowi Murmańskiej Żegludze Morskiej 31 grudnia 1988 roku[7]. Następnie przepłynął na daleki wschód ZSRR, płynąc przez Morze Śródziemne i wokół Afryki z uwagi na brak zgody na przepłynięcie statku atomowego Kanałem Sueskim[7]. Kryzys gospodarczy i rozpad ZSRR przekreśliły plany szerszej industrializacji dalekiej północy i eksploatacja komercyjna statku nie była opłacalna, także z uwagi na sprzeciw wielu portów przeciwko zawijaniu statku o napędzie atomowym[7]. Początkowo odbył kilkanaście rejsów do Wietnamu, później pływał na północnej drodze morskiej między Murmańskiem a Dudinką[7]. W 2001 roku ukończono wymianę prętów paliwowych w Murmańsku[7].
W 2007 roku proponowano przebudowę statku na statek wiertniczy, lecz nie spotkała się ona z zainteresowaniem rosyjskich podmiotów prowadzących taką działalność[7]. Od 2008 roku natomiast armatorem statku stało się nowo utworzone Federalne Przedsiębiorstwo Państwowe „Atomfłot”, będące operatorem cywilnych jednostek atomowych[7]. W październiku 2012 roku wygasło świadectwo klasy statku i zapowiedziano jego złomowanie, lecz pod koniec 2013 roku zdecydowano skierować statek do remontu i modernizacji[5]. Do tej pory przepłynął 302 tysiące mil morskich, przewożąc 1,5 mln t ładunków[5]. Zamiar dalszej eksploatacji statku komentatorzy wiązali z planami zwiększenia rosyjskiej obecności wojskowej na dalekiej północy i potrzebą posiadania statku zaopatrzeniowego zdolnego do żeglugi w lodach[5]. Zakończenie remontu, połączonego m.in. z instalacją dwóch dodatkowych dźwigów, planowano na 2016 rok[5].
W 2023 roku statek znajdował się na Bałtyku i był wiązany z uszkodzeniem gazociągu Balticconnector 8 października[8].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W artykułach o tym barkowcu można też spotkać się z nazwą Sewmorput, która nie odpowiada oficjalnej transkrypcji języka rosyjskiego na polski.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Russian Maritime Register of Shipping, Russian Maritime Register of Shipping [dostęp 2017-10-28] (ang.).
- ↑ a b c d Kubiak 2015 ↓, s. 17.
- ↑ a b Kubiak 2015 ↓, s. 11, 16.
- ↑ a b c d Russian Atomic Fleet. State Atomic Energy Corporation "Rosatom" :: Atomic lighter “Sevmorput” [online], www.rosatomflot.ru [dostęp 2017-10-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-03] (ang.).
- ↑ a b c d e Kubiak 2015 ↓, s. 19.
- ↑ Anatoli C. Diakov i inni, Feasibility of Converting Russian Icebreaker Reactors from HEU to LEU Fuel, „Science & Global Security”, 14 (1), 2006, s. 33–48, DOI: 10.1080/08929880600620575, ISSN 0892-9882 [dostęp 2017-10-28].
- ↑ a b c d e f g Kubiak 2015 ↓, s. 17-18.
- ↑ Awaria Balticconnector. Chińskie i rosyjskie frachtowce są szczególnie sprawdzane [online], pap.pl [dostęp 2023-10-21].