Nebil Çika
Imię i nazwisko urodzenia |
Ahmed Nebil |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
12 listopada 1944 |
Przyczyna śmierci |
zabójstwo |
Zawód, zajęcie |
dziennikarz, pisarz, tłumacz |
Alma Mater | |
Małżeństwo |
Elsa Martinelli |
Krewni i powinowaci |
Aleks Mavraqi (szwagier), Sabri Preveza (dziadek) |
Odznaczenia | |
Nebil Çika (ur. 1893 w Borshu koło Sarandy lub w Prewezie jako Ahmed Nebil, zm. 12 listopada 1944 w Tiranie) – albański dziennikarz, pisarz i tłumacz[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył studia na Amerykańskim Uniwersytecie w Stambule „Robert College"[2], gdzie był redaktorem czasopism İştirak, Tenkid i Piyano[3]. Tłumaczył dzieła Friedricha Nietzschego na język turecki[4] oraz przetłumaczył kilka francuskojęzycznych książek[5].
Wrócił do niepodległej już Albanii w 1912 roku, gdzie zaczął działać w prasie[2].
W 1913 roku został aresztowany w Sarandzie przez wojska greckie i spędził 6 miesięcy w więzieniu w Janinie za sprzeciw wobec aneksji Epiru na rzecz Grecji[2]. W tym samym roku zmienił obywatelstwo na albańskie[3]. Założył kilka czasopism, którymi kierował: Pedagogjike (1924), Reforma (1929), Arbëria (1927), Miku i popullit (1931), Minerva (1932), Bota e re (1940) i Java[2][4][5].
Podczas I wojny światowej zamieszkał w Sarandzie, gdzie pracował jako nauczyciel[5].
Według włoskich faszystów, działalność dziennikarska Nebila Çiki miała szkodliwy wpływ na włoskich studentów, ponieważ krytykował rządy Benita Mussoliniego[5]; 25 listopada 1940 roku został za karę wysłany do Włoch, jednak nie został tam zabity[1][5].
Nocą, 12 listopada 1944 roku wraz z kilkunastoma innymi przedstawicielami ówczesnej albańskiej inteligencji został zabity przez komunistów Envera Hodży[3][1][2][2]. Çika był wtedy korespondentem agencji prasowej Reuters oraz dziennika The New York Times[5], które również wkrótce się dowiedziały o jego śmierci[1]. Ciała ofiar zostały rozłożone na terenie hotelu Bristol w Tiranie[1].
Kilka dni po zabójstwie Nebila Çiki o tym fakcie dowiedziała się Elsa Martinelli, jego żona[1]. Sama wkrótce została za wroga ludu i aresztowana na dwa lata, jednak jako obywatelka Włoch, została w 1946 roku repatriowana przez rząd włoski[1][4].
Wydane książki[2][4]
[edytuj | edytuj kod]- Njimendësija shqiptare (1943)
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]W 2009 roku prezydent Albanii, Bamir Topi, pośmiertnie odznaczył Nebila Çikę orderem Nderi i Kombit[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był synem celnika, który pracował w Prewezie[5].
Çika miał żonę Elsę Martinelli, która miała pochodzenie arboreskie i przybyła do Albanii w latach 30.[4], oraz szwagra Aleksa Mavraqiego[1]. Był wnukiem Sabriego Prevezy[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Luljeta Progni: 12 nëntor 1944, kur pushkatohej një gazetar!. gazetamapo.al, 2021-11-12. (alb.).
- ↑ a b c d e f g h Tirana e përgjakur / Masakra komuniste e vjeshtës `44. standard.al, 2014-12-07. (alb.).
- ↑ a b c Ahmed Nebil. cizgikitabevi.com. (tur.).
- ↑ a b c d e f Azem Qazimi, Agron Tufa, Çelo Hoxha: Fjalor enciklopedik i viktimave të terrorit komunist: A-Ç. 2012, s. 250-251. ISBN 978-9928-168-01-6.
- ↑ a b c d e f g NEBIL ÇIKA ( I VJETRI ) ,INTELEKTUALI NACIONALIST QË U INTERNUAR NGA FASHISTËT DHE U PUSHKATUA NGA KOMUNISTËT. gazetaminerva.com, 2018-11-23. (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1944
- Albańscy dziennikarze
- Albańscy pisarze
- Albańscy nauczyciele
- Albańscy tłumacze
- Absolwenci uczelni w Stambule
- Ludzie związani z Tiraną
- Albańscy redaktorzy naczelni
- Albańscy redaktorzy
- Albańskie ofiary prześladowań komunistycznych 1944–1991
- Odznaczeni Orderem Nderi i Kombit
- Ludzie związani z Imperium Osmańskim
- Więźniowie polityczni w Grecji
- Ofiary zabójstw w Albanii