Neue Mozart-Ausgabe
Neue Mozart-Ausgabe (skracane jako "NMA") to drugie kompletne wydanie wszystkich dzieł muzycznych Wolfganga Amadeusa Mozarta. Dłuższy i bardziej formalny tytuł wydania to Wolfgang Amadeus Mozart. Neue Ausgabe sämtlicher Werke[1].
Publikacja[edytuj | edytuj kod]
Główny korpus edycji został wydany między 1955 i 1991 rokiem przez Bärenreiter-Verlag. Składa się z faktycznych dzieł Mozarta wraz z "Suplementem", zawierającym aranżacje dzieł innych kompozytorów oraz utwory, których autentyczność nie została w pełni potwierdzona. Były również publikowane tak zwane Raporty Krytyczne - techniczne komentarze w języku niemieckim[2] (do roku 2008 były prawie kompletne[3]).
Zalety[edytuj | edytuj kod]
Neue Mozart-Ausgabe to postęp w porównaniu do poprzedniego wydania wszystkich dzieł Mozarta, opublikowanego przez Breitkopf & Härtel między 1877 i 1883 r. (z dodatkami do 1910 r.), które czasami jest dziś określane jako Alte Mozart-Ausgabe (tłum. "Stare Wydanie Mozarta")[4]. Jeden z dyrektorów wydania, Wolfgang Rehm napisał, że "NMA stara się być wydaniem krytycznym historycznie i jako takie stosować najbardziej bieżące procedury filologiczno-muzykologiczne jak również wiedzę praktyczną (szczególnie jeśli chodzi o wykonawstwo) dotyczącą pracy twórczej Mozarta"[5].
Wysoko cenione i często używane przez wykonawców muzyki Mozarta oraz muzykologów, Neue Mozart-Ausgabe jest niezastąpionym źródłem informacji dla wszystkich, którzy są poważnie zainteresowani twórczością tego kompozytora. H.C. Robbins Landon nazwał je "absolutną koniecznością jeżeli mamy wykonywać Mozarta poprawnie"[6] i w jednym przypadku nalegał nawet na to, żeby orkiestra Wiener Philharmoniker korzystała z NMA przy serii nagrań symfonii Mozarta, a nie z mniej dokładnego wydania Breitkopf & Härtel wspomnianego powyżej[7].
Problemy[edytuj | edytuj kod]
NMA nie jest całkowicie wolne od problemów, jednak dla większości obserwatorów nie umniejsza to osiągnięcia naukowego, które to wydanie zdecydowanie reprezentuje.
Niedostępność materiałów źródłowych[edytuj | edytuj kod]
Stanley Sadie zauważa, że praca nad NMA była "utrudniona przez przerwę podczas II wojny światowej i niedostępność do 1980 roku największej kolekcji rękopisów Mozarta, znajdującej się w Bibliotece Państwowej w Berlinie"[8]. Dlatego redakcja NMA musiała radzić sobie z takim stanem rzeczy na ile to tylko było możliwe. Podczas przygotowywań do wydania Wesela Figara dla NMA, które ukazało się w 1973 roku, Ludwig Finscher miał jedynie dostęp do dwóch rękopisów nutowych[9]. Przygotowując wydanie XXVII Koncertu fortepianowego (KV 595), Wolfgang Rehm musiał korzystać z fotograficznej reprodukcji rękopisu, wykonanej podczas wojny i udostępnionej przez pianistę Rudolfa Serkina, ponieważ sam rękopis był niedostępny w 1960 roku, w którym publikowano tom NMA zawierający ten koncert[10].
Podobnie Landon komentuje, że "ostatnio odkryte źródła zdezaktualizowały nawet wydanie NMA Symfonii Linzkiej"[11]. To być może nieuniknione, że nowe odkrycia z czasem spowodują konieczność przemyślenia na nowo pewnych aspektów NMA, ponieważ badania dotyczące twórczości Mozarta to w dalszym ciągu aktywny proces.
Krytyka ornamentyki[edytuj | edytuj kod]
Szczegółową krytykę ornamentacji sugerowanej przez NMA można znaleźć w książce Fredericka Neumanna Ornamentation and Improvisation in Mozart. Neumann uważa część ozdobników, szczególnie w kadencjach za przydatne, jednocześnie traktując inne jako błędne[12]. W rezultacie zastrzeżenia Neumanna nie wydają się zbyt wielkie. W swojej "Przedmowie" pisze on, że choć starał się, gdzie to tylko możliwe przeglądać oryginalne źródła z muzyką Mozarta, jednak tam gdzie było to niemożliwe, NMA "oferowało niezbędne uzupełnienie"[13]. Stwierdzenie to świadczy jak wysoko cenił tą publikację.
Dostępność[edytuj | edytuj kod]
Neue Mozart-Ausgabe było do tej pory dostępne głównie w dużych tomach w twardej oprawie, spotykanych w bibliotekach muzycznych. Od niedawna jego wydawca, Bärenreiter, publikuje fragmenty NMA w wygodniejszym formacie[14].
Począwszy od 12 grudnia 2006, skany większości Neue Mozart-Ausgabe są również dostępne w sieci jako DME (Digital Mozart Edition)[15] w formacie JPEG i PDF. Jest to usługa świadczona przez Internationale Stiftung Mozarteum (Międzynarodowa Fundacja Mozarteum)[16] we współpracy z Packard Humanities Institute.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stanley Sadie: The New Grove Mozart. NY: Norton, 1983, s. 174. ISBN 0-393-30084-6. (Lista dzieł Mozarta, podany formalny tytuł NMA).
- ↑ Wolfgang Rehm: The Mozart Compendium: A Guide to Mozart's Life and Music. NY: Schirmer Books, 1990, s. 427. ISBN 0-02-871321-4.
- ↑ Die Neue Mozart-Ausgabe. www.baerenreiter.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-15)]. (niem.).
- ↑ Rehm, s. 425–6.
- ↑ Rehm, s. 427.
- ↑ H. C. Robbins Landon: Mozart: The Golden Years, 1781–1791. NY: Schirmer Books, 1989, s. 7. ISBN 0-02-872025-3.
- ↑ Landon, s. 238 (Wstęp, uwaga 1).
- ↑ Sadie, s. 172.
- ↑ Alan Tyson: Mozart: Studies of the Autograph Scores. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1987, s. 116 (zobacz również s. 114). ISBN 0-674-58831-2.
- ↑ Wolfgang Amadeus Mozart, Neue Mozart-Ausgabe, Serie V, Werkgruppe 15, Band 8, ed. Wolfgang Rehm. (Bärenreiter-Verlag, Kassel, 1960; BA 4524), p. XXIV, XXXIII–XXXIV (facsimiles). Przedrukowane w Mozart: The Piano Concertos/Bärenreiter Urtext, ISMN M-006-20470-0, data publikacji 2006 r.
- ↑ Landon, s. 8.
- ↑ Frederick Neumann: Ornamentation and Improvisation in Mozart. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1986, s. Zobacz szczególnie s. 209 ff. na temat wokalnych ozdobników przednutkowych (appoggiatura). ISBN 0-691-02711-0.
- ↑ Neumann, s. ix.
- ↑ Szczegóły można znaleźć na stronie wydawnictwa Bärenreiter.
- ↑ NMA Online
- ↑ Internationale Stiftung Mozarteum