Noc letnia
,_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg) Stefania Radziwiłł | |
| Autor |
Zygmunt Krasiński |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Data powstania |
1836-1837 |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania |
Paryż |
| Język |
polski |
| Data wydania |
1841 |
Noc letnia – poemat Zygmunta Krasińskiego z lat 1836-1837.
O utworze[edytuj | edytuj kod]
Poemat powstał prawdopodobnie w latach 1836-1837. Rok później w maju 1838 był czytany Joannie Bobrowej. Krasiński wydał Noc letnią wraz z Pokusą w Paryżu w 1841[1].
Postać dumnego starca, magnata, poświęcającego godność i losy jedynego syna dla współpracy z zaborcą i określającego patriotyzm młodzieńca jako postawę buntowniczą, wykazuje wiele cech wspólnych z generałem Wincentym Krasińskim. Poeta zawarł w utworze własne przemyślenia dotyczące własnych bolesnych doświadczeń. Na kształt utworu wpłynęły również powszechnie znane fakty z życia księżnej Stefanii Radziwiłłówny i jej małżeństwo z Rosjaninem Ludwikiem Sayn-Wittgenstein, na mocy którego olbrzymie dobra panny młodej przeszły w ręce rosyjskie[2].
Główną tendencją poematu jest apoteoza polskości, potępienie wszelkich przejawów zdrady i ostrzeżenie przed wynarodowieniem w razie wejścia w związki małżeńskie z wrogiem. Utwór niesie zapowiedź zmartwychwstania ojczyzny. Mimo to jedynym wyjściem dla bohatera pozostaje śmierć w obronie zagrożonej godności narodowej[2].
Treść poematu została zaciemniona manierycznym stylem charakteryzującym się nagromadzeniem ozdobników, dekoracji i pompatycznością tonu. Przyczyną zbłąkania się fantazji i smaku Krasińskiego stało się urzeczenie stylem modnego wówczas pisarza niemieckiego Jeana Paula, którego mieszczańskich treści autor Nocy letniej jednak nie podzielał[2].
Utwór zdobył pewien rozgłos u współczesnych. Zachwycał się nim Słowacki w felietonie ogłoszonym na łamach Trzeciego Maja w kwietniu 1841. Autor felietonu wieścił narodziny nowej cudowności, bardzie duchowej i nadzmysłowej, przedarcie się w świat duchów w sferę zgodności ludzkich czynów, nawet najfatalniejszych z myślą Boga[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sudolski 1974 ↓, s. 216.
- ↑ a b c Sudolski 1974 ↓, s. 217-218.
- ↑ Sudolski 1974 ↓, s. 219.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zygmunt Krasiński: Dzieła literackie. T. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973, s. 723-740.
- Zbigniew Sudolski: Zygmunt Krasiński. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974.