Ołeksandr Tesłenko

Ołeksandr Tesłenko

Олександр Костянтинович Тесленко

Pełne imię i nazwisko	Ołeksandr Kostiantynowycz Tesłenko
Data i miejsce urodzenia	22.12.1948 Donieck
Data i miejsce śmierci	10.06.1990 Irpień
Przyczyna śmierci	choroba popromienna
Miejsce spoczynku	Kijów, Cmentarz Bajkowa
Zawód, zajęcie	pisarz, lekarz
Narodowość	Ukrainiec
Alma Mater	Kijowski Instytut Medyczny
Wyznanie	prawosławny
Rodzice	Kostiantyn Tesłenko, Maria Lisowska
Małżeństwo	Ida Tesłenko
Dzieci	Ołeksandr Ołeksandrowycz Tesłenko
Krewni i powinowaci	dziadek stryjeczny Archyp Tesłenko

Ołeksándr Kostiantýnowycz Tesłénko, ukr. Олекса́ндр Костянти́нович Тесле́нко (ur. 22 grudnia 1948 w Doniecku, zm. 10 czerwca 1990 w Irpieniu) – ukraiński pisarz fantasta, lekarz. Syn pisarza Kostiantyna Tesłenki i pisarki Marii Lisowskiej.

Życiorys

Ołeksandr Tesłenko urodził się w Doniecku w rodzinie filologów i pisarzy. Po ukończeniu szkoły w 1966 wstąpił na Uniwersytet Doniecki. Jesienią tego roku poprosił Wasyla Hołoborod´ka, który uczył się na drugim roku, o przeczytanie książki Iwana Dziuby «Internacjonalizm czy rusyfikacja?». W styczniu 1967 wskutek donosu razem z Wasylem został wykluczony z komsomołu i wydalony z uczelni. Potem pracował w kombinacie obróbki drewna, a następnie jako sanitariusz w klinice chirurgicznej. Po ukończeniu Kijowskiego Instytutu Medycznego w 1975 roku został anestezjologiem w Instytuсie Chirurgii Sercowo-Naczyniowej pod kierownictwem Mykoły Amosowa. W tym okresie często odwiedzał rodzinę Stusów. Znał się na ślusarstwie, stolarstwie i urządzeniach elektrycznych. Naprawiał stare maszyny do szycia, żelazka, telewizory i kominki. Potrafił też szyć ubrania.

Od 1978 r. pracował jako redaktor naczelny działu prozy czasopisma «Dnipro». W 1985 roku został literatem zawodowym. Był sekretarzem komisji Narodowego Związku Pisarzy Ukrainy w sprawach literatury przygodowej i fantastycznej. Tesłenko kierował społecznie działem fantastyki w czasopiśmie «Nauka i społeczeństwo». Uczestniczył w spotkaniu Klubu miłośników fantastyki (1988, Kijów) oraz w III seminarium WTO MPF «Borysfen-88» (1988, Dniepropetrowsk).

W 1979 roku, po opublikowaniu pierwszej książki «Pozwól mi się narodzić», został przyjęty do Narodowego Związku Pisarzy Ukrainy.

W 1986 roku z pierwszych dni katastrofy w Czarnobylu Tesłenko jako kapitan wojskowej służby medycznej brał udział w likwidacji skutków awarii. To właśnie on ruszył pieszo na poszukiwanie miejsca dla pierwszego szpitala wojskowego i znalazł je w pobliżu wsi Steszczyna. Przez to miał ciężką formę choroby popromiennej. Zmarł 10 czerwca 1990 roku w Irpieniu. Został pochowany w Kijowie na Cmentarzu Bajkowa (działka Nr 33).

Po śmierci Ołeksandra Tesłenki jego żona Ida razem z synem — również Ołeksandrem — wyemigrowała do Londynu.

Twórczość

Tesłenko pisał wiersze jeszcze w szkole, zadebiutował lirycznym wyborem w almanachu «Żagle». Jako student zaczął pisać prozę, swoje pierwsze opowiadanie opublikował w 1971 roku. Potem długo milczał. W tym czasie dużo pracował, kręcił amatorskie filmy, a nawet próbował ekranizować własne utwory. Uczył się języka węgierskiego, tłumaczył utwory moskiewskich pisarzy fantastów.

Znaczna część spuścizny Ołeksandra Tesłenki poświęcona jest wyimaginowanemu ciału niebieskiemu Inkanie — planecie 142. sztucznej metakaskady gwiezdnej, zbudowanej w 2860 roku przez głównego projektanta Iwana Czapoła. Odległość do Ziemi wynosiła 527 milionów kilometrów, a do Słońca — 417 milionów kilometrów. W tym czasie ludzkość, oprócz Inkany, zbudowała kilka innych sztucznych planet, takich jak sąsiednia Weriana. Planetę oświetlały wystrzeliwane codziennie rakiety słoneczne. Średnia długość życia ludzi i cyberów w tym czasie wynosiła dwa stulecia. Ziemia stała się ogromnym muzeum, w którym żyło i pracowało siedem miliardów ludzi i biocyberów. To muzeum miało na celu zachowanie dla potomnych informacji o tym, jak wcześniej żyli ludzie.

Po śmierci pisarza pozostała w rękopisie niedokończona powieść o symbolicznym tytule „Jak spotkać się z Bogiem?”.

Utwory

Książki

• Дозвольте народитися (1979, opowiadania fantastyczne i powieść) — «Pozwólcie mi się narodzić»
• Кут паралельності (1982, opowiadania fantastyczne i powieść) — «Kąt równoległości»
• Корида (1983, opowiadania fantastyczne i powieść) — «Koryda»
• Викривлений простір (1985, opowiadania fantastyczne i powieść) — «Przestrzeń wykrzywiona»
• Дьондюранг (1987, powieść i opowiadania fantastyczne) — «Diond'urang»
• Кам'яне яйце (1988, opowiadania i powieści fantastyczne) — «Kamienne jajko»
• Шалата дика (1989, opowiadania) — «Dzika sałata»
• Як зустрітися з Богом? (199?, powieść) — «Jak spotkać się z Bogiem?»

Powieści

• Дьондюранг (1979) — «D'ond'urang»
• Танець діліаків (1982) — «Taniec Dilijaków»
• Дощ (1982) — «Deszcz»
• Кут паралельності (1982) — «Kąt równoległości»
• Випробування добром (1982) — «Próba dobrem»
• Світячи іншим… (1983) — «Świecąc dla innych...»
• Діти Ніколіана (1983) — «Dzieci Nikoliana»
• Корида (1983) — «Koryda»
• Викривлений простір (1985) — «Przestrzeń wykrzywiona»
• Крокодил не хотів літати (1988) — «Krokodyl nie chciał latać»
• Модель абсолютно чорного тіла (1988) — «Model absolutnie czarnego ciała»
• Кам'яне яйце (1988) — «Kamienne jajko»
• Генерал передчуває (1988) — «Generał przeczuwa»
• Пилосос історії (1989) — «Odkurzacz historii»
• Решта залежить від нашої уяви (1989) — «Reszta zależy od naszej wyobraźni»
• Кольорові сни ідіота (1989) — «Kolorowe sny idioty»
• Як зустрітися з Богом? (1989) — «Jak spotkać się z Bogiem?»

Kompilacja zbiorów

• 1981 – Пригоди, подорожі, фантастика – 81 — «Prygody, podróże, fantastyka – 81»
• 1986 – Пригоди, подорожі, фантастика – 86 — «Prygody, podróże, fantastyka – 86»
• 1990 – Сучасне фантастичне оповідання — «Współczesne opowidanie fantastyczne»

Źródła

• Николай Мухортов. «Киберы планеты Инкана» (О творчестве А. Тесленко) // Друг Читача (Киев), 1988, № 21 – с.
• Николай Славинский. «Творец Инканы» : [Статья об Александре Тесленко] // Особый контроль. – М.: Молодая гвардия, 1992 – с.425-430