Obserwatorium na Łomnicy
49°11′48″N 20°13′12″E/49,196667 20,220000
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Rozpoczęcie budowy |
1936 |
| Ukończenie budowy |
1940 |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Tatr  | |
| 49°11′48″N 20°13′12″E/49,196667 20,220000
| |
| Strona internetowa | |
Obserwatorium na Łomnicy (słow. Observatórium na Lomnickom štíte[1], observatórium Lomnický štít) – obserwatorium astronomiczne na szczycie Łomnicy, położone na wysokości 2632 m n.p.m.[2] Jest to najwyżej położone miejsce na Słowacji, w którym stale pracują ludzie. Wierzchołek Łomnicy w Tatrach Wysokich jest idealnym miejscem do meteorologicznych oraz astronomicznych badań i pomiarów.
Na szczycie góry znajduje się również Monitor Neutronów Wydziału Fizyki Kosmicznej Instytutu Fizyki Doświadczalnej w Koszycach. Instrument ten jest nieustannie w użyciu od grudnia 1981 r., gdy zastąpił starszy[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Budynek placówki został wzniesiony w latach 1936–1940 razem z doprowadzoną na szczyt góry koleją linową jako obserwatorium meteorologiczne. Regularne obserwacje odbywają się w nim od 1 października 1940 r. z przerwą od stycznia 1945 r. do końca 1946 r.[1] W latach 1956–1962 na szczycie została utworzona placówka astronomiczna z laboratorium fizyki promieniowania kosmicznego i stacją główną Astronomicznego Instytutu Słowackiej Akademii Nauk[1]. Obecnie prowadzone są tu m.in. regularne, ciągłe obserwacje korony słonecznej – jest to jedno z trzech takich miejsc na świecie[3].
Obserwatorium powstało jako filia obserwatorium astronomicznego nad Łomnickim Stawem, które rozpoczęło działalność w 1943 r.[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b Astronomical Institute. Slovak Academy of Sciences. [dostęp 2012-03-20]. (ang.).
- ↑ Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008. ISBN 978-83-60078-05-1.