Białorzytka żałobna

Białorzytka żałobna
	Oenanthe leucura
	(J.F. Gmelin, 1789)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	muchołówkowate
Podrodzina	kląskawki
Rodzaj	Oenanthe
Gatunek	białorzytka żałobna
Synonimy
	Turdus leucurus J.F. Gmelin, 1789;
	Turdus leucurus J.F. Gmelin, 1789;
Podgatunki
	O. l. leucura (J.F. Gmelin, 1789); O. l. riggenbachi (E.J.O. Hartert, 1909);
	O. l. leucura (J.F. Gmelin, 1789); O. l. riggenbachi (E.J.O. Hartert, 1909);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Białorzytka żałobna^[4] (Oenanthe leucura) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae), zamieszkujący południowo-zachodnią Europę oraz północno-zachodnią Afrykę. Nie jest zagrożony.

Podgatunki i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniono dwa podgatunki O. leucura, które zamieszkują^[2]^[5]:

O. leucura leucura – wschodnia Portugalia, Hiszpania i skrajnie południowa Francja.
O. leucura riggenbachi – północno-zachodnia Afryka – na południe po północno-zachodnią Mauretanię oraz na wschód po północno-zachodnią Libię. Podgatunek ten nosił do niedawna błędną nazwę O. leucura syenitica.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Wygląd: Dosyć długi, szary dziób oraz szare nogi. Większość upierzenia czarna, jednakże kuper, pokrywy ogonowe białe. Na białym ogonie wzór w kształcie odwróconej litery „T”. Skrzydła z nieco brązowawym odcieniem w okolicach lotek. Samice są ogólnie całe szarobrązowe, zwłaszcza w przednich częściach ciała. Młode podobne do samic.
Wymiary: długość ciała: 18 cm
rozpiętość skrzydeł: 26–29 cm
masa ciała: 37–44 g^[2]

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Środowisko: Jej środowisko to wąwozy oraz kamieniste obszary, kamieniołomy, a także żwirowe usypiska.
Zachowanie: Trochę bardziej towarzyska niż inne białorzytki, żeruje w grupach po 3–7 osobników. Jest płochliwym ptakiem i nie lubi kontaktu z człowiekiem. Gniazduje w suchych, kamienistych wąwozach.
Głos: Wabi „pi-pi-pi”, śpiew to głębokie, szorstkie i szczebiotliwe frazy. Śpiewa z drzew i krzewów. Najczęściej wydaje jednak „czek”, ostrzega „ju”.

Status[edytuj | edytuj kod]

IUCN uznaje białorzytkę żałobną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji, wstępnie obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy z 2015 roku, mieści się w przedziale 65 500 – 69 500 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji europejskiej uznawany jest za silnie spadkowy, populacji afrykańskiej – za prawdopodobnie stabilny^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Oenanthe leucura, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Collar, N.: Black Wheatear (Oenanthe leucura). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
↑ ^a ^b Oenanthe leucura, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 - kląskawki (wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-12].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Chats, Old World flycatchers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-12]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Paul Sterry, Andrew Cleve, Andy Clements, Peter Godfellow: Ptaki Europy: przewodnik. Warszawa: 2007, s. 298. ISBN 978-83-247-0818-5.
Klaus Richarz, Anne Puchta: Ptaki. Przewodnik. Warszawa: Muza SA, 2006, 2009, s. 294. ISBN 978-837495-018-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia, nagrania audio i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-05-10]. (ang.).

[itis-1] Oenanthe leucura, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] Collar, N.: Black Wheatear (Oenanthe leucura). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].

[iucn-3] Oenanthe leucura, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 - kląskawki (wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-12].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Chats, Old World flycatchers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-12]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]