Oki-ya

Oki-ya (jap. 置き屋 lub 置屋 oki-ya) – dom gejsz, miejsce zamieszkania maiko lub gejsz.

Pierwszym krokiem kobiety, która chce zostać gejszą jest akceptacja w oki-ya. Właścicielka domu gejsz, o-kā-san (jap. "matka"), opłaca utrzymanie i szkolenie swoich podopiecznych. Gejsze oddają część swoich zarobków na poczet utrzymania domu i innych mieszkańców niebędących gejszami.

Oki-ya nie jest miejscem pracy gejsz. Pracują one w herbaciarniach zwanych o-cha-ya. Gdy gejsza spłaci swoje finansowe zobowiązania wobec oki-ya, powstałe, gdy była maiko, zazwyczaj wybiera niezależne miejsce zamieszkania.

Dom gejsz to przykład struktury o charakterze matriarchalnym, w którym nie ma miejsca dla mężczyzn. Jeśli gejsza ma stałego partnera, musi wyprowadzić się z oki-ya. O-kā-san może zaadoptować gejszę. Zyskuje ona wówczas przywilej stałej rezydentki domu. Jej długi wobec oki-ya zostają anulowane, ale jednocześnie całość jej dochodów przechodzi na utrzymanie domu.

Oki-ya może być zamieszkane przez kilka gejsz i maiko.