Olga Boznańska

{{{imię i nazwisko}}}
	; Autoportret z 1893
	Multimedia w Wikimedia Commons

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 24 sty 2010, była oparta na tej wersji.

Olga Boznańska (ur. 15 kwietnia 1865 w Krakowie, zm. 26 października 1940 w Paryżu) – polska malarka impresjonistyczna.

Biografia

Była córką Adama Nowiny Boznańskiego i Eugeni Mondan. Adam Boznański był inżynierem. Ukończył wiedeńską politechnikę. Eugenia Mondan była Francuzką. Interesowała się sztuką, sama rysowała. Olga Boznańska od najmłodszych lat uczyła się rysunku. Malarstwa uczyła się u Antoniego Piotrowskiego, Kazimierza Pochwalskiego, a następnie na Kursach Malarskich imienia Adriana Baranieckiego.

W 1886 wyjeżdża kontynuować naukę w Monachium. Jako kobieta nie ma możliwości wstępu do Akademii Sztuk Pięknych, kształci się więc w prywatnych, monachijskich szkołach Karla Kricheldorfa i Wilhelma Dürra. W roku 1896 rezygnuje z nauczycieli, wynajmuje własną pracownie. W tym czasie zaczyna wystawiać swoje prace w Monachium, Warszawie, Berlinie, Wiedniu. W roku 1892 umiera jej matka. Dwa lata później pojawiły się pierwsze sukcesy. Za Portret malarza Pawła Nauena otrzymuje z rąk arcyksięcia Karola Ludwika w Wiedniu złoty medal, a w Londynie za Potrtret miss Mary Breme wyróżnienie. W 1896 jury paryskiego Societe des Beaux-Arts przyjęło na wystawę jej obraz. Po ostatnich sukcesach, dostaje nawet propozycję objęcia katedry malarstwa na wydziale kobiet w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, którą odrzuca.

W roku 1898 przeprowadza się do Paryża.W tym roku zostaje członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. W 1900 roku na wystawie w New Gallery w Londynie dostała złoty medal. Na Wystawie Światowej w Paryżu otrzymała wyróżnienie. Nie ma tylko sukcesów w życiu osobistym. W tym roku następuje zerwanie długoletnie narzeczeństwa z malarzem Józefem Czajkowskim. W 1901 roku po raz pierwszy wystawiała w Pittsburghu. Rząd francuski kupuje Bretonkę" i Portret panny Dygat do państwowych zbiorów sztuki. Została członkiem Société Nationale des Beaux Arts. W 1906 roku umarł jej ojciec. Rok później Carnegie Institute w Pittsburghu przyznała jej srebrny medal. W 1912 roku na wystawie w Pittsburghu, wraz z Claude Monetem i Augustem Renoirem, reprezentowała Francję. W Amsterdamie na międzynarodowej wystawie zdobywa srebrny medal. W 1914 roku warszawska Szkoła Sztuk Pięknych proponuje jej stanowisko profesora. W 1923 roku ponownie reprezentowała szkołę francuską w Pittsburghu wśród takich artystów jak Pierre Bonnard, Maurice Denis.

Jej sława powoli malała. Miała coraz mniej zamówień na portrety, głównym jej źródłem utrzymania stał się czynsz z krakowskiej kamienicy. W roku 1932 po raz ostatni przyjeżdża do Krakowa. W roku 1937 na Wystawie Światowej w Paryżu otrzymuje Grand Prix. Na weneckim Bienale w 1938 roku, sprzedałała pięć obrazów, w tym Portret pani Dygatowej kupił król włoski. Był to jej ostatni sukces. Dwa lata później umiera.

Odznaczenia

1912 została odznaczona we Francji Legią Honorową
1938 została odznaczona orderem Polonia Restituta.

Twórczość

Była portrecistką, w każdym razie to portrety przyniosły jej największą sławę. Pracowała głównie w pracowni. Częstym motywem jej obrazów są wnętrza pracowni, lub widoki z okna.

Farbę kładła małymi dotknięciami pędzla i czekała aż podeschnie. Metoda ta gwarantowała , że jej paleta nie będzie sprawiała wrażenia „brudnej” (mimo używania odcieni szarości i ciemnych brązów). Już w okresie pobytu w Monachium zrezygnowała z pokrywania gotowych obrazów werniksem. Z czasem coraz częściej zamiast na płótnie, malowała na lekko zagruntowanej tekturze, dzięki czemu uzyskiwała matowość, która pozwalała jej na wyrafinowane efekty kolorystyczne.

Portret kobiety (Cyganka),1888, 165x53 cm , Muzeum Narodowe w Krakowie
Imieniny Babuni, 1888 - 1889, 79x60 cm , Muzeum Narodowe w Warszawie
Dziewczynka z koszem jarzyn w ogrodzie, 1891, 124x85 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
Portret malarza Pawła Naumena, 1893, 121x91 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
Dziewczynka z chryzantemami, olej na tekturze 1894, 88,5x69 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
Kwiaciarki, 1889, 65x85 cm , Muzeum Narodowe w Krakowie
Młoda kobieta z dzieckiem, olej na tekturze, 1902, 58,5x 46,5 cm, Kolekcja prywatna Marka Michniczuka (Paryż)
Motyw z Paryża, olej na desce, 1903, 33x24 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
Portret panny Dygat, olej na tekturze, 1903, 82x60 cm, Muzeum Orsay, Paryż
Portret młodej kobiety w bieli, olej na tekturze, 1912, 113x88 cm, Muzeum Orsay, Paryż
Portret pani D., olej na tekturze, 1913, 117x71,5 cm, Muzeum Orsay, Paryż
Martwa natura z wazą, olej na tekturze, 1918, 38,5x57,5 cm , Muzeum Narodowe w Warszawie
Kwiaty, olej na desce, po 1920, 29,5x41 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie

Bibliografia

„Wielcy Malarze. Ich życie, inspiracje i dzieło”, nr 15, ISSN 1505-9464
„Historia sztuki polskiej” Wydawnictwo Literacki Kraków, 1965, tom III

Linki zewnętrzne

Szablon:Unistub