Omięk powolny

Omięk powolny
	Lagria hirta
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	czarnuchowate
Podrodzina	omiękowate
Plemię	Lagriini
Podplemię	Lagriina
Rodzaj	Lagria
Gatunek	omięk powolny
Synonimy
	Chrysomela hirta Linnaeus, 1758; Chrysomela pubescens Linnaeus, 1767; Cantharis spadicea Scopoli, 1763; Lagria caucasica Motschulsky, 1860; Lagria depilis Mulsant, 1856; Lagria fuscata Motschulsky, 1860; Lagria glabrata Fabricius, 1775; Lagria limbata Desbrochers des Loges, 1881; Lagria lurida Krynicky, 1832; Lagria nudipennis Mulsant, 1856; Lagria pontica Motschulsky, 1860; Lagria seminuda Reitter, 1889; Tenebrio villosus De Geer, 1775;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Omięk powolny^[1] (Lagria hirta) – gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny omiękowatych.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owad dorosły[edytuj | edytuj kod]

Ciało długości 7-10 mm. Ubarwienie ciała czarne, pokryw żółte lub żółtobrunatne. Głowa kulista z dużymi oczami. Przedplecze rzadko i grubo punktowane, prawie tak długie jak szerokie przy nasadzie^[2], pozbawione podłużnego obszaru gładkiego^[3]. Epipleury pokryw na wysokości czwartego sternitu odwłoka są węższe niż szerokość goleni tylnych odnóży, czym gatunek ten różni się od L. atripes^[2]. Samiec smuklejszy, o przestrzeni między oczami bardzo wąskiej, a ostatnim członie czułków trzykrotnie dłuższym od poprzedniego. Samica szersza, o odległości między oczami większej, a ostatnim członie czułków dwukrotnie dłuższym niż przedostatni^[3].

Larwa[edytuj | edytuj kod]

Świeżo wylęgnięte larwy są kremowe, po dwóch dniach stają się ciemnobrunatne. Ciało mają walcowate, nieco spłaszczone, gęsto owłosione. Larwa tego gatunku różni się od L. atripes wyrostkami dziewiątego segmentu odwłoka, które są u niej ostro zakończone i rozchodzące się^[2].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Owad ten zasiedla lasy liściaste i mieszane^[2], polany i parki, preferując stanowiska wilgotne^[1]. Cykl rozwojowy jest dwuletni. Samice składają jaja na próchniczą glebę lub pod szczątki roślin^[4]. Larwy odżywiają się martwymi, opadłymi liśćmi i innym butwiejącym materiałem roślinnym^[3]. Żyją w endosymbiozie z bakteriami. W Polsce dorosłe spotyka się od połowy maja do jesieni^[2], najliczniej do lipca^[1].

Rozprzestrzenienie[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz podawany z całej Europy, z wyjątkiem skrajnej północy^[4]. Poza Europą znany z Turcji, Cypru, Izraela, Syberii wschodniej i zachodniej, Kazachstanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu, Iraku i Iranu^[3]. W Polsce w całym kraju, pospolitszy na południu^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Lagria hirta – Omięk powolny. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-08-31].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Bolesław Burakowski: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 88-90 Rozmiazgowate – Pythidae, Omiękowate – Lagriidae, Cisawkowate – Alleculidae. Wrocław: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.
↑ ^a ^b ^c ^d Vladimir Novák: Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe. Praga: Academia, 2014, s. 203-235, seria: Zoological Keys.
↑ ^a ^b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. „Katalog Fauny Polski”. 23 (14), 1987.

[insektarium-1] Lagria hirta – Omięk powolny. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-08-31].

[Burakowski-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Bolesław Burakowski: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 88-90 Rozmiazgowate – Pythidae, Omiękowate – Lagriidae, Cisawkowate – Alleculidae. Wrocław: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.

[Novak-3] Vladimir Novák: Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe. Praga: Academia, 2014, s. 203-235, seria: Zoological Keys.

[Burakowskietal-4] B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. „Katalog Fauny Polski”. 23 (14), 1987.

[1]

[2]

[3]

[4]