Organy w katedrze w Roskilde

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Organy w katedrze w Roskilde – 33-głosowe renesansowo-barokowe organy piszczałkowe w gotyckiej katedrze w Roskilde, w Danii. Najstarsze w Danii grywalne organy wyposażone w trakturę mechaniczną. Zbudowane w latach 1554–1555 przez holenderskiego organmistrza Hermanna Raphaela Rodensteena(inne języki). Kilkukrotnie restaurowane i przebudowywane. Rekonstrukcja z 1991 przywróciła je do stanu z końca XVII wieku[1].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Organy umieszczone są na balkonie zawieszonym na prawej ścianie nawy głównej, między filarami, nad przejściem prowadzącym do Kaplicy Trzech Króli. Pochodzący z 1654 barokowy prospekt (z niektórymi fragmentami datowanymi na połowę XV wieku) ma trójwieżową architektoniczną formę, z wieżami wysuniętymi półkolistymi ryzalitami; jest bogato zdobiony polichromowanymi figurkami i płaskorzeźbami aniołów oraz snycerskimi ornamentami. W utrzymanej w podobnym stylu balustradzie balkonu umieszczona jest, charakterystyczna dla tej epoki, wydzielona sekcja z zespołem brzmieniowym Rygpositiv. Stół gry wbudowany jest w cokół prospektu; wyposażony jest w trzy manuały i jeden pedał; 30 włączników rejestrowych w formie manubriów umieszczonych jest w dwóch grupach, w płycinach po lewej i prawej stronie manuałów; pozostałe włączniki mają formę dźwigni i umieszczone są nad manuałami, w stropie wysuniętej ryzalitem z prospektu sekcji głosów języczkowych, oraz za plecami organisty – w szafie pozytywu balkonowego. Cztery głosy zbudowane są z piszczałek pochodzących sprzed 1654 roku, 18 – z 1654, pozostałe są współczesną rekonstrukcją[1][2].

Dyspozycja[edytuj | edytuj kod]

Dyspozycja po rekonstrukcji z 1991[2]:

Manuał I
Rygpositiv
Manuał II
Hovedværk
Manuał III
Brystpositiv
Pedał
Pedalværk
  1. Principal 4′
  2. Gedackt 8′
  3. Gedackt 4′
  4. Oktava 2′
  5. Sesquial II
  6. Salicional 2′
  7. Sedecima 1′
  8. Mixtur III 2/3′
  9. Hoboy 8′
  1. Principal 8′
  2. Spitzflöjte 8′
  3. Bordun 16′
  4. Oktava 4′
  5. Rohrflöjte 4′
  6. Nassath 3′
  7. Super Oktava 2′
  8. Mixtur IV–V 1 1/3′
  9. Trompet 8′
  1. Gedackt 8′
  2. Waldflöjte 2′
  3. Gedacktflöjte 4′
  4. Octava 4′
  5. Sedecima 1′
  6. Regal 8′
  7. Geigen Regal 4′
  1. Principal 16′
  2. Octava 8′
  3. Gedackt 8′
  4. Octava 4′
  5. Mixtur IV
  6. Posaun 16′
  7. Trompet 8′
  8. Schalmej 4′

Urządzenia dodatkowe: cymbelstern (z 1654), słowik (Nachtigall), tremolo, dzwonek kalikanta
Ciśnienie powietrza: 67 mm słupa wody

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Roskilde Domkirke · Hovedorgel [online], Marcussen & Søn, 30 maja 2019 [dostęp 2023-09-25] (duń.).
  2. a b Roskilde Domkirkes hovedorgel: Raphaëlisorglet [online], Roskilde Domkirke [dostęp 2023-09-25] (duń.).