Padalcowate
| Anguidae | |||
| Gray, 1825[1] | |||
 Przedstawiciel rodziny – padalec zwyczajny (Anguis fragilis) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina |
padalcowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Anguis Linnaeus, 1758 | |||
| Podrodziny | |||
| |||
Padalcowate (Anguidae) – rodzina jaszczurek z infrarzędu Diploglossa w rzędzie łuskonośnych (Squamata). Obejmuje formy zarówno wtórnie beznogie, jak i czworonożne, zamieszkujące najrozmaitsze biotopy i strefy klimatyczne. W Europie występuje padalec zwyczajny, żółtopuzik bałkański i padalec peloponeski.
Występujący w Polsce padalec zwyczajny jest objęty ochroną częściową[2].
Ciało padalcowatych jest pokryte grubymi łuskami, pod którymi znajdują się płytki kostne pochodzenia skórnego zwane osteodermami. Ogon stanowi 2/3 całkowitej długości ciała, jest bardzo łamliwy, po odrzuceniu przez zaatakowaną jaszczurkę ogon rozpada się na kilka kawałków, stąd wywodząca się z Ameryki nazwa jaszczurki szklane. Ogon nie jest w pełni regenerowany. Oczy osłonięte są nieprzezroczystymi, ruchomymi powiekami. Język dwuczęściowy – przednia część wąska, o kształcie zależnym od gatunku, tylna część gruba, mięsista, tworzy rodzaj pochwy. Padalcowate są jajorodne lub jajożyworodne. Prowadzą lądowy tryb życia. Żywią się bezkręgowcami.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]W rodzinie padalcowatych wyróżniane są następujące występujące współcześnie podrodziny[3]:
- Anguinae Gray, 1825
- Anniellinae Cope, 1864 – jaszczurki pierścieniowate
- Gerrhonotinae Tihen, 1949
Opisano również podrodziny wymarłe[4][5]:
- Glyptosaurinae McDowell & Bogert, 1954
- Odaxosaurinae Sullivan, 1982
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ J.E. Gray. A Synopsis of the genera of Reptiles and Amphibia, with a description of some new species. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 201, 1825. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
- ↑ P. Uetz: Higher Taxa in Extant Reptiles. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-25]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Anguidae Gray, 1825, Hesperomys project (Version 24.1.0), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2024-01-25] (ang.).
- ↑ Glyptosaurinae. [w:] Fossilworks [on-line]. [dostęp 2023-11-08]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Włodzimierz Juszczyk: Gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986. ISBN 83-214-0464-2.
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.