Pomnik ofiar obozów koncentracyjnych na cmentarzu w Lund

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomnik ofiar nazizmu, Norra Kyrkogården w Lund, Szwecj, foto: T. Wieloch
Płyta pomnika Ofiar Nazizmu w Lund, foto: T. Wieloch

Pomnik ofiar obozów koncentracyjnych na cmentarzu w Lund – pomnik upamiętniający 26 polskich uchodźców, którzy przybyli do Szwecji z hitlerowskich obozów koncentracyjnych w Niemczech po zakończeniu II wojny światowej i zmarli wkrótce po przybyciu[1][2][3][4]. Pomnik stoi na cmentarzu Norra kyrkogården(inne języki) w Lund.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Pomnik składa się z rzeźby stojącej na głazie i płyty marmurowej. Rzeźba przedstawia anioła trzymającego w prawej ręce martwego gołębia z rozpostartymi skrzydłami, symbolizującego niewinną ofiarę męczeństwa. Z lewej ręki anioła unosi się do nieba gołąb, symbolizujący zwycięstwo i wolność - nieśmiertelna i wyzwolona dusza zmarłej ofiary[2][4][5]. Rzeźba, wykonana przez węgiersko-szwedzko-japońskiego rzeźbiarza Nándor Wagner(inne języki), nawiązuje do Ewangelii św. Marka 16:6 „Nie lękajcie się. Szukacie Jezusa z Nazaretu, ukrzyżowanego; on Zmartwychwstał”[6]. Została odlana ze stali nierdzewnej przez Höganäs-Billesholms AB(inne języki) i ma około 4 m wysokości[4]. Rzeźba stoi na głazie ważącym ponad dwie tony, przeniesionym znad morza w Hörte(inne języki) i symbolizuje wybrzeże Szwecji, do którego przybyli uchodźcy. Przed rzeźbą znajduje się marmurowa płyta z herbem Polski - Orłem Białym i napisem "Ofiarom obozów koncentracyjnych - Rodacy", wykutym na krawędziach płyty. Płyta jest wykonana przez S. Wahlmans Bildhuggeri w Lund.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Za wzniesienie pomnika odpowiedzialny był Komitet Polskiego Pomnika, powołany 13 czerwca 1962 r. z inicjatywy hr. Ludwiki Broel-Plater (przewodnicząca), wraz ze Stanisławem Świetlickim (wice przewodniczący), Antonim Wielochem (sekretarz) i Marią Kwaśniewską (skarbnik)[5]. Postawienie pomnika było możliwe dzięki zbiórce pieniędzy wśród Polaków w Lund. Główną fundatorką była hr. Ludwika Broel-Plater. W akcję włączyły się różne organizacje polonijne w Szwecji i za granicą[7][8][9]. 27 października 1963 r. pomnik został odsłonięty przez gen. Zdzisława Przyjałkowskiego, przewodniczącego ówczesnej Polskiej Rady Uchodźczej, i poświęcony przez prałata Czesława Chmielewskiego, rektora Polskiej Misji Katolickiej w Szwecji, w obecności pastora Per Blomquist(inne języki), przewodniczącego Rady Cmentarnej w Lund[7][8][9]. 4 lutego 1964 r. pomnik został przekazany wspólnocie Kościoła Szwedzkiego w Lund.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Polska kyrkogården – Kulturportal Lund [online], kulturportallund.se [dostęp 2024-04-25] (szw.).
  2. ↑ a b https://www.turistinformationlund.se/broschyr/norra-kyrkogarden.pdf
  3. ↑ http://polskieslady.se/lund.html
  4. ↑ a b c Ove Hassler, Från svenska kyrkogårdar, Tidskrift för Pastoralförvaltning nr 3 1964
  5. ↑ a b https://www.polskakongressen.org/wp-content/uploads/2019/10/Start-4-Biuletyn-ROPWiM-12S-2001.pdf
  6. ↑ Sten Böckman, Ungrare gör stålängel för Norra kyrkogården, Lunds Veckoblad 10/8 1962
  7. ↑ a b Polskt flyktingmonument avtäckt i Lund, Skånska Dagbladet 28/10 1963
  8. ↑ a b Poświęcenie pomnika polskich kacetowców w Szwecji, Gazeta Niedzielna, Nr 12 1963
  9. ↑ a b Flyktingmonument avtäckt, SDS 28/10 1963
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pomnik_ofiar_obozów_koncentracyjnych_na_cmentarzu_w_Lund&oldid=73601074”