Powstanie chłopskie w Słowenii
Powstanie chłopskie w Słowenii miało miejsce w roku 1515 na ziemiach ówczesnej Krainy, Styrii i Karyntii. Z uwagi na swój zasięg (25 000 km²), czas trwania (5 miesięcy) oraz liczbę uczestników (do 80 000 ludzi) uznawane jest za największe powstanie chłopskie w regionie.
Najważniejszym powodem wybuchu powstania były względy ekonomiczne oraz ubóstwo chłopów. Przyczyniły się do tego m.in. ataki Turków i Węgrów. W latach 1473-1499 Karyntia i Kraina stały się celem ponad dwudziestu najazdów tureckich. Pomiędzy latami 1480-1490 także Węgrzy prowadzili działania zbrojne przeciwko Karyntii, zajmując znaczne połacie terenu. Kolejnym obciążeniem stały się wkrótce nałożone przez Turków wysokie podatki.
W marcu 1515 doszło do wybuchu buntu Koczewarów, skierowanego przeciwko hrabiemu Jurijowi Turnowi. W wyniku rebelii chłopi zabili znienawidzonego Turna oraz kuratora Jurija Stržena. Wkrótce powstanie rozszerzyło się na ziemie Krainy, Karyntii oraz Styrii.
W wyniku działań powstańczych, chłopom udało się zająć lub zniszczyć liczne zamki, zmuszając szlachtę do szukania schronienia w dużych miastach (Lublana, Kamnik, Maribor). Do większych potyczek z siłami feudalnymi doszło pod Konjicami oraz Celje. W sierpniu 1515 r. z pomocą armii cesarskiej powstanie ostatecznie zdławiono. Przywódców rebelii stracono, m.in. w Grazu gdzie dokonano egzekucji 161 powstańców. Celem pokrycia wyrządzonych szkód, na chłopów nałożono kolejne podatki i przymusową pracę.
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Enciklopedija Slovenije, Band 12, Eintrag "Slovenski kmečki upor", S. 45. Mladinska Knjiga, Ljubljana 1998
- Fran Ivanc, Štefan Tomšič: Kočevsko okrajno glavarstvo. Okrajna učiteljska knjižnica, Ljubljana/Laibach 1887