Przeciwwstrząsowe spodnie pneumatyczne
Przeciwwstrząsowe spodnie pneumatyczne (ang. PASG – Pneumatic Anti-Shock Garments; MAST – Medical Anti-Shock Trousers; Military Anti-Shock Trousers) – wykorzystywany w medycynie ratunkowej (w opiece przedszpitalnej) nadmuchiwany zbiornik zakładany na kończyny dolne i brzuch pacjenta będącego we wstrząsie. W Polsce nie są stosowane. Obecnie brak jest doniesień na temat zwiększenia przeżywalności chorych we wstrząsie po zastosowaniu spodni[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1903 roku amerykański lekarz George Washington Crile opisał pneumatyczny garnitur gumowy (pneumatic rubber suit). Miał on zapobiegać niedociśnieniu ortostatycznemu u pacjentów neurochirurgicznych[2]. Podobnego rozwiązania używano podczas II wojny światowej w celu przeciwdziałania omdleniom u pilotów poddawanych przeciążeniom grawitacyjnym. Również podczas wojny w Wietnamie był stosowany podczas transportu rannych z dużą utratą krwi[3].
Właściwe spodnie przeciwwstrząsowe zostały wynalezione w 1973 roku[4]. W 1977 roku Committee on Trauma of the American College of Surgeons zadecydował o włączeniu spodni przeciwwstrząsowych do standardowego wyposażenia karetek pogotowia[5].
Mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]
Spodnie zakłada się na kończyny dolne i brzuch pacjenta. Składają się one z trzech komór (obie nogi i część brzuszna), z których każda może być osobno napompowana. Mechanizm działania nie jest do końca poznany. Po napompowaniu wywierany jest ucisk na naczynia tętnicze powodujący zwiększenie oporu obwodowego i w efekcie podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi oraz zwiększenie ukrwienia życiowo ważnych organów, takich jak np. mózg. Dochodzi do ucisku na naczynia żylne i zwiększenia powrotu żylnego do serca.
Zwiększenie oporu obwodowego może doprowadzić również do powikłania w postaci zmniejszenie rzutu serca.
Wskazania[edytuj | edytuj kod]
Obecnie postuluje się użycie MAST w przypadku wstrząsu hipowolemicznego spowodowanego krwawieniem, które ratownik jest w stanie kontrolować, wstrząsu neurogennego przy braku obrażeń wewnętrznych oraz przy obecności ciśnienia skurczowego < 50 mm Hg (wskazanie kontrowersyjne).
Spodnie przeciwwstrząsowe stosuje się również w celu stabilizacji złamania kończyny dolnej, bez towarzyszących obrażeń wewnętrznych.
Przeciwwskazania[edytuj | edytuj kod]
Stosowanie MAST jest przeciwwskazane w przypadku występowania objawów obrzęku płuc, oraz krwawienia, którego ratownik nie jest w stanie kontrolować.
Względnym przeciwwskazaniem jest ciąża. Nie stosuje się wtedy przedziału brzusznego, pompując jedynie przedziały kończynowe.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Roberts I, Blackhall K, Dickinson K. Medical anti-shock trousers (pneumatic anti-shock garments) for circulatory support in patients with trauma. „Cochrane Database of Systematic Reviews”. Issue 4. Art. No.: CD001856., 1999. DOI: 10.1002/14651858.CD001856.
- ↑ GC Crille: Blood-pressure in surgery;: An experimental and clinical research; the Cartwright prize essay for 1903. J.B. Lippincott company, 1903. ASIN B00069YAA6.
- ↑ Schwab CW, Gore D. MAST: medical anti shock trousers. „Surg Annu”. 1983;15, s. 41–59, 1983.
- ↑ Davis SM. Antishock trousers: a collective review. „J Emerg Med.”. 4(2), s. 145–155, 1986. PMID: 3540090.
- ↑ Schneider PA, Mitchell JM, Allison EJ Jr. The use of military antishock trousers in trauma--a reevaluation. „J Emerg Med.”. Sep-Oct;7(5), s. 497–500, 1989. PMID: 2691561.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wstrząs – rozpoznawanie i leczenie: Współczesne zastosowania przeciwwstrząsowych spodni pneumatycznych. W: John Emory (red.) Campbell: Basic Trauma Life Support dla paramedyków i ratowników medycznych. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2006, s. 109–110. ISBN 978-83-7430-086-5.
