Pteridophyllum racemosum

*Pteridophyllum racemosum*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	makowate
Rodzaj	Pteridophyllum
Gatunek	Pteridophyllum racemosum
	Nazwa systematyczna
	Pteridophyllum racemosum Siebold & Zucc.; Abh. Math.-Phys. Cl. Königl. Bayer. Akad. Wiss. 3(2): 720 1843
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pteridophyllum racemosum – gatunek z monotypowego rodzaju roślin z rodziny makowatych (Papaveraceae), czasem z powodu swej odrębności morfologicznej wyodrębniany w osobną rodzinę Pteridophyllaceae (Murb.) Sugiura ex Nak.^[4] Jest endemitem japońskim występującym w naturze tylko w centralnej i północnej części wyspy Honsiu^[5]. Rośnie w lasach iglastych^[5] na obszarach górskich, w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego^[6]. Gatunek wyróżnia się m.in. brakiem soku mlecznego – obecnego u innych przedstawicieli makowatych^[4].

Morfologia

Bylina kłączowa z przyziemną rozetą skrętoległych, zimozielonych liści. Liście podobne są do liści paproci z rodzaju podrzeń (Blechnum) – w zarysie lancetowate, z blaszką głęboko wcinaną. Mają 10–20 cm długości i 2–3 cm szerokości. Różyczka liściowa u nasady otoczona jest kilkoma okazałymi, błoniastymi katafilami (liśćmi dolnymi). Kwiaty wyrastają na groniaście rozgałęzionym głąbiku, osiągającego 15–25 cm wysokości. Z każdego węzła kwiatostanu wyrastają po dwa kwiaty. Kwiaty niemal promieniste z okwiatem podzielonym na kielich i koronę. Dwie działki kielicha szybko odpadają. Białe płatki korony o długości ok. 5 mm wyrastają w dwóch okółkach po dwa. Pręciki cztery w jednym okółku. Słupek górny, z zalążnią zbudowaną z dwóch owocolistków, jednokomorowy. Zakończony podwójnym znamieniem. Owocem jest torebka z licznymi nasionami, otwierająca się dwiema klapami^[4]^[7].

Systematyka

W systemach z założenia wyróżniających wiele drobnych rodzin gatunek ten wyodrębniany jest w monotypową rodzinę Pteridophyllaceae (Murb.) Sugiura ex Nak.^[4], dotyczy to np. systemu Reveala z lat 1994–1999 i systemu Takhtajana z 1997 roku. W systemie APG (1998) i systemie APG II (2003) kwestia wyodrębniania tej rodziny przedstawiona była jako opcjonalna, wobec włączania gatunku do makowatych (Papaveraceae). Według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009) Pteridophyllum racemosum łączony jest z rodzajem Hypecoum w plemię Hypecoeae Dumortier, stanowiące jeden z dwóch kladów w obrębie podrodziny dymnicowych (Fumarioideae Eaton) w rodzinie makowatych^[2]^[8].

Biologia

Gatunek rozmnaża się głównie generatywnie – poprzez rozsiewanie nasion. Niewielką rolę odgrywa rozmnażanie wegetatywne polegające na powstawaniu rozet potomnych w odległości 1–5 cm od rośliny macierzystej. W maju rozwija się większość młodych liści, podczas gdy liście ubiegłoroczne w większości obumierają zasychają w ciągu lata. Kwitnienie rozpoczyna się w maju, trwa do lipca. W lipcu dojrzewają też i otwierają się owoce^[6]^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-03-06] (ang.).
↑ Pteridophyllum racemosum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d L. Watson, M. J. Dallwitz: Pteridophyllaceae. [w:] The Families of Flowering Plants [on-line]. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-09)]. (ang.).
↑ ^a ^b Kubitzki K. (red.): Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families. Springer, 1993, s. 96.
↑ ^a ^b Mayumi Ozawa, Iroshi Kudoh, Naoki Kachi. Breeding system of Pteridophyllum racemosum Sieb. et Zucc. (Papaveraceae). „Plant Species Biology”. 16, 3, s. 237–239, 2001.
↑ ^a ^b Pteridophyllum racemosum. [w:] Japanese Wild Flowers [on-line]. Prof. Summer's Web Garden. [dostęp 2011-03-09]. (ang.).
↑ Pteridophyllum racemosum. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-03-06] (ang.).

[tpl-3] Pteridophyllum racemosum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).

[wada-4] L. Watson, M. J. Dallwitz: Pteridophyllaceae. [w:] The Families of Flowering Plants [on-line]. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-09)]. (ang.).

[kubitzki-5] Kubitzki K. (red.): Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families. Springer, 1993, s. 96.

[mayumi-6] Mayumi Ozawa, Iroshi Kudoh, Naoki Kachi. Breeding system of Pteridophyllum racemosum Sieb. et Zucc. (Papaveraceae). „Plant Species Biology”. 16, 3, s. 237–239, 2001.

[cocon-7] Pteridophyllum racemosum. [w:] Japanese Wild Flowers [on-line]. Prof. Summer's Web Garden. [dostęp 2011-03-09]. (ang.).

[grin-8] Pteridophyllum racemosum. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]