Rajni Tilak

Rajni Tilak

Data i miejsce urodzenia	27 maja 1958 Delhi
Data i miejsce śmierci	30 marca 2018 Delhi
Narodowość	hinduska
Język	hinduski
Ważne dzieła
„Hawa se Bechain Yuvtiyan” „Pierwsza krew”

Rajni Tilak (ur. 27 maja 1958, zm. 30 marca 2018) – jedna z najważniejszych indyjskich działaczek na rzecz praw dalit oraz wiodąca dalicka feministka i pisarska. Pełniła funkcję dyrektorki wykonawczej Centrum Alternatywnych Mediów Dalitów, była współzałożycielką Narodowego Stowarzyszenia Organizacji Dalitów i prezeską Dalit Lekhak Sangh (Grupy Pisarzy Dalitów).

Życiorys

Jej ojciec był krawcem, którego przodkowie wyemigrowali do Delhi ze stanu Uttar Pradesh. Jako najstarsze z siedmiorga dzieci w rodzinie, musiała zrezygnować z marzeń o pielęgniarstwie z powodu braku wsparcia finansowego. Podjęła pracę, aby pomóc rodzinie. Wcześnie zainteresowała się pisarstwem, czego wyrazem było napisanie pierwszego wiersza Ka Se Kahu Dukh Apna. Po ukończeniu studiów wyższych w 1975 zaczęła w ITI (Industrial Training Institute) kursy zawodowe (stenografia, krojenie i krawiectwo).

Aktywizm i kariera

Podczas studiów w Delhi zorganizowała związek zawodowy dla dziewcząt, protestując przeciwko dyskryminacji ze względu na płeć. Jako liderka grupy połączyła siły z Postępowym Związkiem Studentów. Później rozstała się z organizacją, powołując się na różnice ideologiczne i polityczne. Zorganizowała liczącą 4 tysiące osób organizację pracownic anganwadi, aby zająć się żądaniami uregulowania skali płac. Z biegiem lat Tilak zaangażowała się w aktywizm dalitów i kwestionowała patriarchat w wymiarze kastowym. W 1972 2 Delhi zorganizowała protesty w sprawie gwałtu w Mathurze. Związała się z Saheli, autonomiczną grupą kobiet. Tam zaczęła pracować nad kwestiami zdrowia, warunków sanitarnych, doradztwa w zakresie planowania rodziny, gwałtów, molestowania.

W latach 80. XX wieku Tilak założyła w Delhi Bharthiya Dalit Panthers. Powstała dalicka grupa teatralna o nazwie Ahahwan oraz młodzieżowe koło naukowe.

Była związana z wieloma organizacjami, takimi jak NACDAOR (National Confederation of Dalit and Adivasi Organizations), CADAM (Center for Alternative Dalit Media), NFDW (National Federation of Dalit Women), Rashtriya Dalit Mahila Andolan (RDMA) i wiele innych.

W 2011 bollywoodzki film Aarakshan (reż. Prakash Jha) wywołał kontrowersje, gdyż reżyserowi zarzucano, że obraził dalitów. Tilak została poproszona o obejrzenie filmu przed jego premierą.

W 2012 była częścią koalicji dalickich i niedalickich pisarzy, uczonych i aktywistów, którzy złożyli petycję do Narodowej Rady Badań Edukacyjnych i Szkoleń (NCERT) o prawidłowe przedstawienie roli dr. B.R. Ambedkara w podręcznikach szkolnych.

Śmierć

Zmarła w wieku 59 lat w szpitalu św. Szczepana w Delhi. Została zabrana do szpitala na leczenie z powodu choroby kręgosłupa. Przeżyła ją córka – aktorka, artystka, aktywistka i pisarka Jyotsna Siddharth.

Jej śmierć była opłakiwana przez wielu uczonych i działaczy.

Twórczość literacka

• Bharat Ki Pehli Shikshika – Savitribai Phule (1998)
• Padchaap (2000) – tomik poezji
• Buddha Ne Ghar Kyon Chhoda (2005)
• Samkalin Bharthiya Dalit Mahila Lekhan Vol. 1 (2011) – opracowana i zredagowana antologia pisarstwa kobiet dalitów
• Samkalin Bharthiya Dalit Mahila Lekhan Vol. 2 (2015)
• Hawa se Bechain Yuvtiyan (2015) – tomik poezji
• Dalit Stree Vimarsh Avum Patrakarita (2016)
• Samkalin Bharthiya Dalit Mahila Lekhan vol. 3 (2017)
• Savitribai Phule Rachna Samagra (2017) – skompilowane i przetłumaczone dzieła dalickiego aktywisty Savitribai Phule
• Apni Zameen Apna Aasman (2017) – autobiografia

• Dr. Ambedkar Aur Stree Chintan Ke Dastavez (2018) – opracowanie i redakcja

Nagrody

• Outstanding Woman Achievers Award przyznana przez National Commission for Women (2013)
• Nagroda za całokształt twórczości na konferencji Dalit Women Speak Out (2017)