Rasmus Hatledal
| |
 pułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1904–1931, 1933–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
szef Sztabu Generalnego |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Rasmus Larsen Hatledal (ur. 1 lutego 1885 w Stryn, zm. 14 lipca 1963 w Oslo) – norweski wojskowy i topograf, szef norweskiego Sztabu Generalnego w latach 1938–1940.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie rolnika Larsa H. Hatledala i Johanne Knutsdatter Hatledal[1]. Dorastał w Stryn, w gospodarstwie którym rodzina Hatledal zarządzała od 1585 roku[1]. W 1904 zdał maturę w szkole w Kristianii, a w 1907 studia wojskowe w Krigsskolen[1].
Po ukończeniu szkolenia oficerskiego pełnił służbę w 4 i 5 Dywizji w Trøndelag i Møre og Romsdal[1]. W 1909 roku został aspirantem w Sztabie Generalnym[1]. W latach 1916–1918 był topografem w Norges geografiske oppmåling. W 1917 roku został awansowany do stopnia kapitana[1]. Od 1918 do 1923 roku był adiutantem w Sztabie Generalnym, a od 1925 pełnił funkcje kierownicze w 5 Oddziale Sztabu Generalnego. W latach 1931–1933 pozostawał w rezerwie[1]. W 1934 roku został mianowany majorem i szefem wydziału w Sztabie Generalnym[1].
W 1938 roku zastąpił Otto Rugego na stanowisko szefa Sztabu Generalnego, odegrał kluczową rolę w procesie modernizowania i dozbrajania Norweskich Sił Zbrojnych[1]. Na przełomie 1939 i 1940 roku zastępował także chorego generała Kristiana Laake[1]. 5 kwietnia 1940 roku poprosił norweski rząd o zgodę na rozpoczęcie mobilizacji, jego prośba została jednak odrzucona. Po rozpoczęciu niemieckiej inwazji na Norwegię na własne ryzyko przeprowadził jeszcze bardziej rozszerzoną mobilizację niż zdecydował rząd[1].
Po odwołaniu Kristiana Laake z funkcji naczelnego dowódcy Hatledal był jednym z najbliższym współpracowników nowo mianowanego naczelnego dowódcy, którym został Otto Ruge[1]. 15 kwietnia 1940 roku poważnie zachorował w wyniku długotrwałego przemęczenia i zrezygnował z zajmowanego stanowiska, następnie przeszedł na emeryturę[1][2]. Po powrocie do zdrowia zadeklarował chęć dołączenia do norweskich sił w Wielkiej Brytanii, przygotowano także trasę jego ewakuacji do Szwecji, plan opuszczenia przez niego Norwegii nie został zrealizowany przez brak zainteresowania norweskiego rządu na uchodźstwie[2]. Następnie dostał się do niewoli niemieckiej, przetrzymywany był w obozach jenieckich na terenie Niemiec[2].
Po wojnie pracował w Norges geografiske oppmåling[1], był również działaczem organizacji społecznych i proobronnych[2]. Zmarł w lipcu 1963 roku w Oslo i tam został pochowany[2].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Komandor Orderu Świętego Olafa (1949)[1]
- Komandor Orderu Miecza[1]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W 1991 roku w miejscowości Markane w gminie Stryn odsłonięto poświęcony mu pomnik[2].