Przejdź do zawartości

Rdestniczka gęsta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rdestniczka gęsta
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

rdestnicowate

Rodzaj

rdestniczka

Gatunek

rdestniczka gęsta

Nazwa systematyczna
Groenlandia densa (L.) Fourr.
Ann. Soc. Linn. Lyon sér. 2, 17: 169. 1869
Synonimy
  • Potamogeton densus L.
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Pędy z liśćmi

Rdestniczka gęsta, rdestnica gęsta, grenlandia gęsta (Groenlandia densa Fourr.) – gatunek rośliny wodnej z monotypowego rodzaju rdestniczka (Groenlandia). Występuje w Europie zachodniej, rzadko w środkowej i południowej oraz miejscami w Azji Mniejszej i Afryce północno-zachodniej. W Polsce notowana w minionych kilkudziesięciu latach na pojedynczych stanowiskach na Pomorzu.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Łodyga
Wyrasta z kłącza pełzającego w dnie i osiąga do 30, rzadko 40 cm długości. Jest obła, gęsto ulistniona i w górze rozgałęziona.
Liście
Osadzone parami, bardzo rzadko po 3, prawie naprzeciwległe. Lancetowatego kształtu osiągają od 5 do 25 mm długości i 2–15 mm szerokości. Przy szczycie, na brzegu ząbkowane. Nasadą obejmują łodygę.
Kwiaty
Zebrane w skąpokwiatowe kwiatostany (1–4 kwiatów) o długości od 5 do 10 mm. Osadzone są na szypułkach wyrastających w kątach liści. Kwiaty są obupłciowe i pozbawione okwiatu. Pręciki i słupków po 4.
Owoc
Niełupka cienkościenna o długości ok. 3 mm. Kulista z haczykowatym dzióbkiem i ostrym skrzydełkiem.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Występuje zarówno w wodach płynących, jak i stojących. Rośnie na dnie torfowym lub piaszczystym, ale z dużą ilością humusu. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Zagrożenie i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w kategorii E (wymierający — krytycznie zagrożony). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię CR (krytycznie zagrożony[4]. W Polskiej Czerwonej Księdze Roślin także posiada kategorię CR (krytycznie zagrożony)[5]. Na stanowiskach występuje nielicznie i zanika z powodu zanieczyszczania wód i prac hydrotechnicznych. Uznany za krytycznie zagrożony w Polsce, wymieniany także w czerwonych księgach Niemiec, Czech, Słowacji i Białorusi[6]. Gatunek objęty prawną ochroną gatunkową.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-27] (ang.).
  3. Groenlandia densa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  5. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  6. Waldemar Żukowski: Groenlandia densa W: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: Polska Akademia Nauk, 2001. ISBN 83-85444-85-8.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006. ISBN 83-7073-444-8.
  • Waldemar Żukowski: Groenlandia densa W: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: Polska Akademia Nauk, 2001. ISBN 83-85444-85-8.