Ruiny kościoła św. Jana Chrzciciela w Zajączkowie

Kościół św. Jana Chrzciciela

A/1267 z 1.02.2007
widok ogólny
Państwo	Polska
Miejscowość	Zajączkowo
Wyznanie	katolickie
Kościół
Wezwanie	Jana Chrzciciela
Wspomnienie liturgiczne	24 czerwca
Historia Data rozpoczęcia budowy XIII wiek Data zakończenia budowy XIV wiek Data zniszczenia 1865
Dane świątyni Styl gotycki Liczba naw 1
Położenie na mapie gminy wiejskiej Chełmża Kościół św. Jana Chrzciciela
Położenie na mapie Polski Kościół św. Jana Chrzciciela
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Kościół św. Jana Chrzciciela
Położenie na mapie powiatu toruńskiego Kościół św. Jana Chrzciciela
53°13′04,6″N 18°46′04,1″E

Ruiny kościoła świętego Jana Chrzciciela w Zajączkowie – dawna świątynia znajdująca się obecnie w stanie ruiny we wsi Zajączkowo, w powiecie toruńskim, w województwie kujawsko-pomorskim.

Kościół został wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku. Utrzymanie świątyni zapewniały cztery włóki dzierżawionej ziemi, którą w XVI wieku użytkował ród Rokuszów z Dźwierzna. Później budowla zaczęła podupadać, ale została odbudowana w XVII wieku przez dziedzica Konarskiego. Podczas zaborów majątek w Zajączkowie został przejęty przez Gustawa Hertzla, który chciał przebudować świątynię na spichlerz, jednakże ostatecznie rząd pruski nakazał rozebrać kościół. Mimo sprzeciwów w 1865 roku świątynia została sprzedana i rozebrano jej dachy, w wyniku czego pozostała część szybko popadła w ruinę.

Kościół został zbudowany z nieociosanych, dużych kamieni polnych, uzupełnianych gruzem i spajanych zaprawą wapienną. Użyta została również cegła do utworzenia detali architektonicznych, w tym również kształtek. Była to budowla salowa na rzucie prostokąta, z zakrystią od strony północnej oraz kruchtą od strony południowej. Nakryta była dwuspadowym dachem opartym na dwóch szczytach od strony wschodniej i zachodniej, a także drewnianym daszkiem nad zakrystią. Wejście do świątyni prowadziło od strony zachodniej przez ostrołukowy, uskokowy i profilowany portal oraz od strony południowej przez ostrołukowy portal umieszczony w kruchcie.

Obecnie jest to ruina pozbawiona dachu z murami sięgającymi do poziomu około połowy wysokości okien. Wśród detali architektonicznych w najlepszym stanie można zobaczyć dwa profilowane portale: zachodni i południowy, dawniej znajdujący się wewnątrz kruchty.