Rząd w Ankarze (1920-1923)

Rząd Wielkiego Zgromadzenia Narodowego tur.Türkiye Büyük Millet Meclisi , powszechnie określany jako Rząd Ankary, który identyfikował się jako Państwo Tureckie lub Turcja, był tymczasowym i rewolucyjnym rządem tureckim z siedzibą w Ankarze podczas tureckiej wojny o niepodległość (1919-1923) i ostatnich lat Imperium Osmańskiego. Był on kierowany przez Turecki Ruch Narodowy, w przeciwieństwie do upadającego rządu w Stambule, który był kierowany przez sułtana osmańskiego.

Podczas wojny o niepodległość rząd Wielkiego Zgromadzenia Narodowego przewodził milicji zwanej Kuvâ-yi Milliye i regularnej armii zwanej Kuvâ-yi Nizamiye. Po wojnie i zwycięstwie nad monarchistycznym rządem w Stambule, republikański rząd w Ankarze ogłosił w 1923 r. koniec Imperium Osmańskiego i ustanowienie Republiki Turcji z jego popiołów. Wielkie Zgromadzenie Narodowe jest dziś organem parlamentarnym Turcji.

Historia

W dniu 23 kwietnia 1920 r. Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji zebrało się w Ankarze, a 25 kwietnia utworzono rząd jako Muvakkat (tymczasowy) Komitet Wykonawczy, na czele którego stanął Mustafa Kemal Pasza, szef Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji. W ten sposób w Ankarze powstał rząd, oprócz rządu osmańskiego w Stambule. Rada funkcjonowała do 3 maja, kiedy to utworzono rząd zwany Radą Deputowanych Wykonawczych. W tym okresie nie było głowy państwa, a obowiązek ten pełnił marszałek zgromadzenia. Wraz z ustawą o głównodowodzącym uchwaloną 5 sierpnia 1921 r. Zgromadzenie mianowało Mustafę Kemala Paszę głównodowodzącym i pozwoliło mu wykorzystać swoje uprawnienia do zwiększenia materialnej i moralnej siły armii oraz do kierowania nią i zarządzania nią. W wyborach przeprowadzonych wraz z proklamowaniem republiki 29 października 1923 r. Mustafa Kemal Pasza został wybrany na Reisicumhura i został głową państwa. Z kolei szef rządu przyjął tytuł premiera i został wybrany przez prezydenta. Dlatego też rządy utworzone po 1923 r. nie są nazywane Rządem Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji ani Rządem Ankary.