Samuel Donder
| Miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci |
po 1914 |
| Zawód, zajęcie |
poeta, działacz oświatowy |
Samuel Donder (zmarł po 1914 r.) — mazurski działacz oświatowy, poeta ludowy oraz korespondent i propagator biblioteczek Towarzystwa Czytelni Ludowych.
Urodził się we wsi Lipińskie, w powiecie piskim[1]. W latach 1882–1884 współpracował z „Gazetą Lecką”, do której pisywał wierszowane korespondencje. Poruszał w nich problem germanizacji szkolnictwa, migracji zarobkowej Mazurów do niemieckiej Westfalii. W 1884 roku rozpoczął współpracę z Janem Karolem Sembrzyckim, który wydawał czasopismo „Mazur”. Po upadku „Mazura” Samuel Donder pisywał swoje artykuły i wiersze do „Mazura Wschodnio-Pruskiego” redagowanego również przez Sembrzyckiego oraz kolejno do ełckiej „Gazety Ludowej” (od 1896) i do szczycieńskiego „Mazura” (od 1906 roku)[2].
Był aktywnym działaczem Mazurskiej Partii Ludowej. Występował przeciwko antypolskim wystąpieniom[3], choć jego działalność ograniczała się do pozyskiwania jak największego poparcia mazurskich działaczy z MPL w wyborach do Sejmu Pruskiego i pielęgnowania kulturalnej spuścizny Mazurów. Nie opowiadał się za powstaniem niezależnego państwa polskiego[4].
Jego bratem był Jan Donder, również poeta i publicysta, a przede wszystkim działacz oświatowy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sylwetki poetów mazurskich. [dostęp 2015-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Oracki 1976 ↓, s. 217.
- ↑ Wrzesiński 2010 ↓, s. 95.
- ↑ Staniszewski 1995 ↓, s. 120.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Oracki: Rozmówiłbym kamień ...: z dziejów literatury ludowej oraz piśmiennictwa regionalnego Warmii i Mazur w XIX i XX wieku. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1976.
- Wojciech Wrzesiński: Wokół stereotypów Polaków i Niemców. Tom 79. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2010. ISBN 978-83-229-0549-4.
- Andrzej Staniszewski: Rok pruski: życie codzienne wsi polskiej na przełomie XIX i XX w. w świetle korespondencji prasowych. Wrocław: Wyższa Szkoła Pedagogiczna, 1995. ISBN 978-83-85513-51-3.