Skleryty skrzydłowe
Skleryty skrzydłowe[1], pteralia[1] (łac. pteralia) – zespół sklerytów w nasadowej części skrzydła owadów, odpowiedzialny za jego stawowe połączenie z tułowiem[1][2].
Wykształcenie sklerytów skrzydłowych umożliwia owadom bardziej złożone ruchy skrzydeł niż tylko „góra-dół”. Najsilniej są one rozwinięte w infragromadzie nowoskrzydłych, u których to umożliwiają one także składanie skrzydeł[1][2].
Do sklerytów tych należą[1][2]:
- tegula – występujący u niektórych owadów łuskowaty wyrostek na przedniej krawędzi nasady skrzydła,
- płytka humeralna – leży na przedniej krawędzi nasady skrzydła i połączona jest stawowo z żyłką kostalną. Zwykle jest mała, ale u ważek jest silnie powiększona,
- skleryty aksillarne (aksillaria) – skleryty umieszczone w regionie aksillarnym skrzydła:
- pierwszy skleryt aksillarny – wsparty na przednim notalnym wyrostku skrzydłowym tergitu i połączony stawowo z krawędzią tergitu i następnym z wymienionych sklerytów,
- drugi skleryt aksillarny – wsparty na słupku pleuralnym oraz połączony ruchomo z pierwszym sklerytem aksillarnym i żyłką radialną,
- trzeci skleryt aksillarny – połączony stawowo z drugim sklerytem aksillarnym i tylnym wyrostkiem notalnym tergitu lub następnym z wymienionych sklerytów,
- czwarty skleryt aksillarny – jeśli występuje, połączony jest z trzecim sklerytem aksillarnym i tylnym wyrostkiem notalnym tergitu
- płytka aksillarna – charakterystyczna dla ważek struktura, prawdopodobnie powstała ze zlania sklerytów aksillarnych
- płytka medialna przednia – u nowoskrzydłych skleryt połączony z odsiebnym ramieniem trzeciego sklerytu aksillarnego
- płytka medialna tylna – występuje u niektórych nowoskrzydłych, może być związana z nasadami żyłek medialnych i kubitalnych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Ryszard Szadziewski, Przemysław Trojan: Nadgromada: owady s.l. – insecta s.l. (sześcionogi – Hexapoda). W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 61-64.
- ↑ a b c X: The Wings. W: R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.