Soay
Soay (gael. Soaigh) – niezamieszkana wyspa w archipelagu St Kilda na północy Oceanu Atlantyckiego. Wyspa wraz z całym archipelagiem jest częścią światowego dziedzictwa UNESCO oraz domem prymitywnej rasy owiec. To najbardziej wysunięta na zachód część Szkocji.
Spis treści
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Soay leży ok. 64 km (40 mil) na północny zachód od North Uist, ok. 2 km (3,2 mili) na północny zachód od Hirty – największej wyspy archipelagu, od której oddzielona jest wąską cieśniną Sound of Soay. Wyspę otaczają dwie kolumny: Soay Stac (61 m) oraz Stac Biorach (73 m). Powierzchnia Soay wynosi 96,8 hektarów, najwyższym wzniesieniem są klify wyrastające prosto z wody (378 m).
Wyspa uformowana jest z brekcji gabro i dolerytów[1][2].
Wraz z resztą archipelagu Soay należy do National Trust for Scotland[1]. Najprawdopodobniej nigdy nie była zamieszkana. Ludzie z Hirty pojawiali się tu tylko na strzyżenie owiec[3].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
Zdziczała wtórnie owca rasy Soay jest najbardziej prymitywnym z udomowionych w Europie zwierząt, niezmienionym od czasów neolitu. Na wyspie po raz pierwszy pojawiła się ok. 5000 p.n.e.[2], a zdaniem innych, z wikingami w IX lub X wieku n.e.[4] Obecnie zwierzęta te żyją na wolności również na Hircie.
Otaczające wyspę klify są doskonałym miejscem do gniazdowania dla morusów, fulmarów, nawałnikowatych, burzyków popielatych, alk, wydrzyków wielkich oraz nawałników dużych i maskonurów.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b World Heritage Sites Protected Areas Programme – St Kilda. United Nations Environment Programme. [dostęp 6.10.2008].
- ↑ a b Haswell-Smith, Hamish. (2004) The Scottish Islands. Edinburgh. Canongate.
- ↑ Soay Overview. Gazetteer for Scotland. [dostęp 6.10.2008].
- ↑ Aleksandra Postoła: Czarna owca krótko żyje. dziennik.pl. [dostęp 8 października 2008].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Soay we mgle -
Soay, widziana z wyspy Hirta -
Soay i Hirta z Stac an Armin -
baran Soay
