Kołdyczewo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
pierwsze |
merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{inne znaczenia|miejscowości na Białorusi|[[Zaosie]]}} |
|||
{{Miejscowość infobox |
{{Miejscowość infobox |
||
|nazwa = Kołdyczewo |
|nazwa = Kołdyczewo |
||
| Linia 14: | Linia 13: | ||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
|rok = |
|rok = |
||
|liczba ludności = |
|liczba ludności = 145 (2010) |
||
|gęstość zaludnienia = |
|gęstość zaludnienia = |
||
|numer kierunkowy = |
|numer kierunkowy = +375 163 |
||
|kod pocztowy = |
|kod pocztowy = |
||
|tablice rejestracyjne = |
|tablice rejestracyjne = 1 |
||
|stopniN = |minutN = |sekundN = |
|stopniN = |minutN = |sekundN = |
||
|stopniE = |minutE = |sekundE = |
|stopniE = |minutE = |sekundE = |
||
| Linia 24: | Linia 23: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Kołdyczewo''' ([[Język białoruski|biał.]] ''Калдычэва'') – [[wieś]] na [[Białoruś|Białorusi]], w [[Obwód brzeski|obwodzie brzeskim]], w [[Rejon baranowicki|rejonie baranowickim]]. |
'''Kołdyczewo''' ([[Język białoruski|biał.]] ''Калдычэва'') – [[wieś]] na [[Białoruś|Białorusi]], w [[Obwód brzeski|obwodzie brzeskim]], w [[Rejon baranowicki|rejonie baranowickim]]. Wieś położona jest przy głównej drodze biegnącej z Baranowicz do Nowogródka. |
||
== Historia == |
|||
We wsi zachowały się pozostałości parku dworskiego rodu Szalewiczów. Na cmentarzu katolickim zachował się obelisk z inskrypcją: "S.P. Jozeffowi FILIPOWICZOWI Wuiowi i Dobrodzieiowi Pomnik". |
|||
We wsi urodził się polski działacz społeczny i samorządowiec, poseł na Sejm IV kadencji (1935–1938) [[Tomasz Szalewicz]]. |
|||
W latach 1921-1939 na terytorium II Rzeczpospolitej. Od jesieni 1939 roku okupowana przez Związek Radziecki. W czerwcu 1941 roku pod okupacją niemieckiej III Rzeszy. |
|||
== Obóz koncentracyjny w Kołdyczewie == |
|||
W 1942 r. ww wschodniej części wsi za terenami dworskimi Niemcy utworzyli obóz koncentracyjny, w którym osadzano głównie Żydów i Polaków, a także w mniejszej ilości Białorusinów, Rosjan i Romów. Obóz składał się baraków i trzypiętrowego budynku więzienia obozowego (zachowały się jego fundamenty), w którym przeprowadzano śledztwa przeciwko polskim żołnierzom Armii Krajowej. Obóz otaczał drut kolczasty. Początkowo komendantem obozu był Białorusin lejtnant [[Sergiej Bobko]], a od roku 1943 [[Nikołaj Kalko]] i sprawujący nadzór podoficer SS [[Franz Jörn]]. Cześć załogi stanowiła [[Białoruska Policja Pomocnicza]]. Więźniowie byli zmuszani do ciężkich robót przy wydobyciu [[torf]]u, w ceglarni, przy produkcji mydła, butów, odzieży, beczek. Przeciętny dzień pracy wynosił 10-12 godzin. Racje żywnościowe o niemal zerowej kaloryczności - zupa z wody i mąki żytniej oraz kromka chleba - nie pozwalały na regenerację sił. Więźniowie byli zakwaterowani w nieogrzewanych barakach, w których spali na trzy- i czteropiętrowych pryczach. Na porządku dziennym były rozliczne szykany, bicie, szczucie psami, gwałty na kobietach i egzekucje. W listopadzie 1942 r. w obozie zbudowano [[krematorium]], w którym spalono zwłoki około 600 ludzi, przywiezionych z Baranowicz i Stołbców. Likwidacja obozu nastąpiła w dniu 30 czerwca 1944 r. w związku ze zbliżającą się Armią Czerwoną. Wtedy też naziści rozstrzelali ostatnich więźniów i podpalili baraki. |
|||
Ocenia się, że do czasu likwidacji obozu w dn. 29 czerwca 1944 r. w Kołdyczewie Niemcy i białoruscy kolaboranci zamordowali około 22 tys. osób. |
|||
Po 1944 roku komisja śledcza ujawniła na terenie obozu oraz w jego okolicach liczne zbiorowe mogiły: |
|||
* na terenie obozu w formie litery T o wymiarach 35x5 m, ze zwłokami około 1 tys. mężczyzn, kobiet i dzieci. Badania medyczne ustaliły, że dorosłych zabito strzałem z broni, a dzieci wrzucano do dołów żywe. |
|||
* w odległości 1,5 km od obozu w uroczysku [[Arabowszczyna]] odkryto osiem 45-metrowych mogił. Podczas ekshumacji i ekspertyzy medycznej ustalono, że pogrzebano tu 5140 osób, w tym całą ludność żydowską miasteczka [[Stołowicze]]; |
|||
* w uroczysku [[Pogorzelec]] (Łozy), w odległości 2 km od obozu znaleziono 15 mogił od 30 do 40 m długości i 4,6 m szerokości, kryjących szczątki około 15 tys. osób<ref>http://www.sztetl.org.pl/pl/article/koldyczewo/13,miejsca-martyrologii/27581,koldyczewo-nazistowski-oboz-koncentracyjny/</ref><ref> B. P. Szerman, I uzasnulas' ziemlia. O zwierstwach niemieckich faszistow na teritorii goroda Baranowicz i jego okriestnosti, Baranowiczi 1970</ref><ref> http://www.historycy.org/historia/index.php/t60342.html</ref><ref>http://blogmedia24.pl/node/67480</ref><ref>http://pawet.net/zl/zl/1997_23/9.html</ref>. |
|||
== Pomnik == |
|||
Na miejscu masowych grobów znajduje się figura Matki Boskiej z zakłamującym historię rosyjskim napisem "W tym miejscu i w okolicy pogrzebano 22 tysiące sowieckich patriotów zamordowanych przez niemiecko-faszystowskich grabieżców w latach 1942-1944". W latach 90. XX wieku przy drodze ku czci ofiar obozu powstał w Kołdyczewie pomnik, który zbudowano dzięki zabiegom Józefa Lichuty z Mińska. |
|||
{{przypisy}} |
{{przypisy}} |
||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://www.radzima.org/pl/object_comm/209.html Informacje w |
* [http://www.radzima.org/pl/object_comm/209.html Informacje w portalu Radzima.org] |
||
[[Kategoria:Wsie obwodu brzeskiego]] |
[[Kategoria:Wsie obwodu brzeskiego]] |
||
Wersja z 16:07, 30 sty 2015
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Populacja • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 163 |
| Kod pocztowy |
225314 |
| Tablice rejestracyjne |
1 |
Położenie na mapie Białorusi  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |
Kołdyczewo (biał. Калдычэва) – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie baranowickim. Wieś położona jest przy głównej drodze biegnącej z Baranowicz do Nowogródka.
Historia
We wsi zachowały się pozostałości parku dworskiego rodu Szalewiczów. Na cmentarzu katolickim zachował się obelisk z inskrypcją: "S.P. Jozeffowi FILIPOWICZOWI Wuiowi i Dobrodzieiowi Pomnik". We wsi urodził się polski działacz społeczny i samorządowiec, poseł na Sejm IV kadencji (1935–1938) Tomasz Szalewicz. W latach 1921-1939 na terytorium II Rzeczpospolitej. Od jesieni 1939 roku okupowana przez Związek Radziecki. W czerwcu 1941 roku pod okupacją niemieckiej III Rzeszy.
Obóz koncentracyjny w Kołdyczewie
W 1942 r. ww wschodniej części wsi za terenami dworskimi Niemcy utworzyli obóz koncentracyjny, w którym osadzano głównie Żydów i Polaków, a także w mniejszej ilości Białorusinów, Rosjan i Romów. Obóz składał się baraków i trzypiętrowego budynku więzienia obozowego (zachowały się jego fundamenty), w którym przeprowadzano śledztwa przeciwko polskim żołnierzom Armii Krajowej. Obóz otaczał drut kolczasty. Początkowo komendantem obozu był Białorusin lejtnant Sergiej Bobko, a od roku 1943 Nikołaj Kalko i sprawujący nadzór podoficer SS Franz Jörn. Cześć załogi stanowiła Białoruska Policja Pomocnicza. Więźniowie byli zmuszani do ciężkich robót przy wydobyciu torfu, w ceglarni, przy produkcji mydła, butów, odzieży, beczek. Przeciętny dzień pracy wynosił 10-12 godzin. Racje żywnościowe o niemal zerowej kaloryczności - zupa z wody i mąki żytniej oraz kromka chleba - nie pozwalały na regenerację sił. Więźniowie byli zakwaterowani w nieogrzewanych barakach, w których spali na trzy- i czteropiętrowych pryczach. Na porządku dziennym były rozliczne szykany, bicie, szczucie psami, gwałty na kobietach i egzekucje. W listopadzie 1942 r. w obozie zbudowano krematorium, w którym spalono zwłoki około 600 ludzi, przywiezionych z Baranowicz i Stołbców. Likwidacja obozu nastąpiła w dniu 30 czerwca 1944 r. w związku ze zbliżającą się Armią Czerwoną. Wtedy też naziści rozstrzelali ostatnich więźniów i podpalili baraki.
Ocenia się, że do czasu likwidacji obozu w dn. 29 czerwca 1944 r. w Kołdyczewie Niemcy i białoruscy kolaboranci zamordowali około 22 tys. osób.
Po 1944 roku komisja śledcza ujawniła na terenie obozu oraz w jego okolicach liczne zbiorowe mogiły:
- na terenie obozu w formie litery T o wymiarach 35x5 m, ze zwłokami około 1 tys. mężczyzn, kobiet i dzieci. Badania medyczne ustaliły, że dorosłych zabito strzałem z broni, a dzieci wrzucano do dołów żywe.
- w odległości 1,5 km od obozu w uroczysku Arabowszczyna odkryto osiem 45-metrowych mogił. Podczas ekshumacji i ekspertyzy medycznej ustalono, że pogrzebano tu 5140 osób, w tym całą ludność żydowską miasteczka Stołowicze;
- w uroczysku Pogorzelec (Łozy), w odległości 2 km od obozu znaleziono 15 mogił od 30 do 40 m długości i 4,6 m szerokości, kryjących szczątki około 15 tys. osób[1][2][3][4][5].
Pomnik
Na miejscu masowych grobów znajduje się figura Matki Boskiej z zakłamującym historię rosyjskim napisem "W tym miejscu i w okolicy pogrzebano 22 tysiące sowieckich patriotów zamordowanych przez niemiecko-faszystowskich grabieżców w latach 1942-1944". W latach 90. XX wieku przy drodze ku czci ofiar obozu powstał w Kołdyczewie pomnik, który zbudowano dzięki zabiegom Józefa Lichuty z Mińska.
- ↑ http://www.sztetl.org.pl/pl/article/koldyczewo/13,miejsca-martyrologii/27581,koldyczewo-nazistowski-oboz-koncentracyjny/
- ↑ B. P. Szerman, I uzasnulas' ziemlia. O zwierstwach niemieckich faszistow na teritorii goroda Baranowicz i jego okriestnosti, Baranowiczi 1970
- ↑ http://www.historycy.org/historia/index.php/t60342.html
- ↑ http://blogmedia24.pl/node/67480
- ↑ http://pawet.net/zl/zl/1997_23/9.html