System hippodamejski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m robot dodaje: ca:Pla hipodàmic |
m robot dodaje: hr:Hipodamus |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
[[es:Plan hipodámico]] |
[[es:Plan hipodámico]] |
||
[[fr:Plan hippodamien]] |
[[fr:Plan hippodamien]] |
||
[[hr:Hipodamus]] |
|||
[[ka:ორთოგონალური გეგმა]] |
[[ka:ორთოგონალური გეგმა]] |
||
[[nl:Schaakbordpatroon]] |
[[nl:Schaakbordpatroon]] |
Wersja z 18:45, 26 maj 2009
System hippodamejski to jeden ze sposobów racjonalnego rozplanowania miasta. Jego autorstwo przypisuje się Hippodamosowi z Miletu – greckiemu urbaniście działającemu w V w. p.n.e. Jednak system ten był stosowany w Jonii już w VII w. p.n.e., a Hippodamos jedynie rozpowszechnił go w Grecji właściwej.
System uwzględnia warunki naturalne, perspektywiczny rozwój i funkcjonalność miasta. Obszar przyszłego miasta o wyraźnie zakreślonych granicach dzielono głównymi arteriami wytyczonymi wzdłuż osi północ-południe i wschód-zachód na kwartały. W centralnie usytuowanej części miasta lokowano ośrodek administracyjno-handlowy (agora) i kultowy (akropol), pozostałe kwartały zapełniała zabudowa mieszkalna. Miasto uzupełniały np. gimnazjon i teatr. Główne i boczne ulice krzyżowały się pod kątem prostym, tworząc geometryczną regularną siatkę.
Według tych zasad zbudowano m.in. Milet, Pireus (ok. 475 p.n.e.), Rodos i grecką kolonię Turioj na Sycylii.
W okresie hellenistycznym hippodamejski plan miasta znalazł pełne zastosowanie przy zakładaniu licznych Aleksandrii, Seleucji i Antiochii oraz przy przebudowie starych ośrodków miejskich, z których dotychczas najlepiej zostało zbadane Priene.