Rodos (miasto)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Rodos
Ρόδος
Ilustracja
Wejście do portu
Państwo

 Grecja

Administracja zdecentralizowana

Wyspy Egejskie

Region

Wyspy Egejskie Południowe

Jednostka regionalna

Rodos

Gmina

Rodos

Powierzchnia

19,481 km²

Wysokość

0–20 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności
• gęstość


49 541
2543 os./km²

Nr kierunkowy

(0030) od 2241 do 2249

Kod pocztowy

851 00

Tablice rejestracyjne

ΡΟ, ΡΚ, ΡΥ, ΡΧ

Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rodos”
Ziemia36°26′N 28°13′E/36,433333 28,216667
Strona internetowa
Średniowieczne miasto Rodos[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Grecja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, IV, V

Numer ref.

493

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1988
na 12. sesji

Rodos (gr. Ρόδος) – miasto w Grecji, na wysuniętym najbardziej na północ krańcu wyspy Rodos, w administracji zdecentralizowanej Wyspy Egejskie, w regionie Wyspy Egejskie Południowe, w jednostce regionalnej Rodos. Siedziba gminy Rodos. W 2011 roku liczyło 49 541 mieszkańców[1].

Rodos jest przykładem połączenia historii ze współczesnością. Wejścia do Portu Mandraki strzegł niegdyś wysoki na 32 m Kolos Rodyjski (ok. 281 p.n.e.) – jeden z siedmiu cudów świata.

Stolica wyspy dzieli się na dwie części: zwarte, jednolite stylistycznie i otoczone murami Stare Miasto i rozrastające się swobodnie Nowe Miasto. Stare Miasto obwarowaniami obejmuje port rybacki i część pasażerskiego (połączenia promowe m.in. z Atenami i Kretą), z licznymi miejscami cumowania także jachtów. Przemysł głównie spożywczy (wino, oliwa) i włókienniczy. O 14 km od centrum działa międzynarodowy port lotniczy[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miasto założono w 408 p.n.e. i szybko za czasów greckich stało się centrum kulturalnym (zob. Kolos Rodyjski) i handlowym. Miasto należało później wraz z całą Grecją do Cesarstwa Rzymskiego, a potem do Cesarstwa Bizantyńskiego. W 672 roku miasto zajęli Arabowie pod dowództwem Muawija I z dynastii Umajjadów. W 1090 roku po bitwie pod Manzikertem zostało zajęte przez Turków Seldżuckich i odbite przez bizantyjskiego cesarza Aleksego I Komnena w czasie I krucjaty. W 1309 roku, po przejęciu wyspy przez zakon joannitów, miasto było siedzibą joannitów, którzy je ufortyfikowali, dzięki czemu odparli atak egipskiego sułtanatu mameluków w 1444 roku i Mehmeda II Zdobywcy w 1480 roku. Ostatecznie jednak w grudniu 1523 roku miasto po 6 miesiącach oblężenia zdobył Sulejman Wspaniały i od tego miasto było pod panowaniem Turcji. Po wojnie włosko-tureckiej 1911-1912 miasto znalazło się pod władzą włoską, nastąpiła wówczas znaczna rozbudowa miasta. W 1945 roku zajęli je alianci, a od 28 października 1947, kiedy to wyspa Rodos na mocy pokoju paryskiego z 1947 wraz z całym Dodekanezem została przekazana Grecji.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • ruiny starożytnego akropolu z epoki hellenistycznej z III–II w. p.n.e. – odrestaurowany teatr i stadion wraz z kilkoma kolumnami Świątyni Apolla
  • Pałac Wielkich Mistrzów Zakonu Joannitów z XIV wieku, aktualnie muzeum. Większą część odbudowy zrealizowano w latach 1937–1939 z przeznaczeniem na letnią rezydencję Mussoliniego, po czym nastąpiły i dalej trwają kolejne odbudowy i rekonstrukcje.
  • mury obronne (XV–XVI w.)
  • Katedra Joannitów (Panaja Kastru) ob. Muzeum Bizantyjskie
  • Szpital joannitów (XV w.) ob. Muzeum Archeologiczne
  • meczet Sulejmana Wspaniałego
  • meczet admirała Murada Reisa (wcześniej bizantyjski kościół)
  • turecka łaźnia (hammam)
  • Synagoga Kahal Kadosz Szalom w Rodos
  • Biblioteka Osmańska z kolekcją wczesnośredniowiecznych egzemplarzy Koranu
  • Dom Gubernatora przy porcie w stylu art déco z czasów panowania włoskiego
  • Całkowicie odbudowane ciągi ulic starego miasta, zwłaszcza ul. Rycerska (οδός Ιπποτών – odos Ippoton) i przyległe do niej zaułki

Polonica[edytuj | edytuj kod]

W posiadłościach joannickich na wyspie Rodos 6 kwietnia około 1275 r. zmarł były książę białogardzki Racibor[3].

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Średnia temperatura i opady dla Rodos
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 15.1 15.2 16.8 20.0 24.2 28.4 30.5 30.7 28.2 24.5 20.1 16.6 22,5
Średnie dobowe temperatury [°C] 12.0 12.0 13.5 16.3 20.0 24.2 26.4 26.7 24.4 20.7 16.7 13.5 18,9
Średnie temperatury w nocy [°C] 8.8 8.8 10.1 12.5 15.8 19.9 22.3 22.7 20.5 16.9 13.2 10.4 15,2
Opady [mm] 149 106 75.6 27.8 18.6 2.3 0.4 0.2 5.8 65.5 94.1 157 703
Średnia liczba dni z opadami 15.5 12.7 10.5 7.6 4.6 1.2 0.2 0.1 1.5 6.7 9.5 15.4 65,6
Źródło: HNMS[4]

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός.
  2. strona lotniska Diagoras Airport.
  3. Jan Powierski, Racibor (około 1214-ok.1275), książę pomorski na Białogardzie, Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX, Wrocław 1986, s. 386.
  4. Hellinic National Meteorological Service: Rodos. [dostęp 2017-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-25)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]