Jan IV Szczęśliwy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
drobne techniczne |
m robot dodaje: bs:Ivan IV, kralj Portugala; zmiany kosmetyczne |
||
Linia 32: | Linia 32: | ||
Król zmarł pozostawiając tron synowi, który panował jako [[Alfons VI (król Portugalii)|Alfons VI]], a jego żona była regentką. Potomstwo Jan IV i Ludwiki: |
Król zmarł pozostawiając tron synowi, który panował jako [[Alfons VI (król Portugalii)|Alfons VI]], a jego żona była regentką. Potomstwo Jan IV i Ludwiki: |
||
*infant Teodozjusz Bragança ([[1634]]-[[1653]]), książę Brazylii i książę Bragança, |
* infant Teodozjusz Bragança ([[1634]]-[[1653]]), książę Brazylii i książę Bragança, |
||
*infantka Anna Bragança ([[1635]]), |
* infantka Anna Bragança ([[1635]]), |
||
*infantka Joanna Bragança ([[1636]]-[[1653]]), |
* infantka Joanna Bragança ([[1636]]-[[1653]]), |
||
*infantka [[Katarzyna Bragança]] ([[1638]]-[[1705]]), żona króla Anglii, [[Karol II Stuart|Karola II]], |
* infantka [[Katarzyna Bragança]] ([[1638]]-[[1705]]), żona króla Anglii, [[Karol II Stuart|Karola II]], |
||
*infant Manuel Bragança ([[1640]]), |
* infant Manuel Bragança ([[1640]]), |
||
*infant [[Alfons VI (król Portugalii)|Alfons VI]] ([[1643]]-[[1683]]), król Portugalii, |
* infant [[Alfons VI (król Portugalii)|Alfons VI]] ([[1643]]-[[1683]]), król Portugalii, |
||
*infant [[Piotr II (król Portugalii)|Piotr II]] ([[1648]]-[[1706]]), król Portugalii. |
* infant [[Piotr II (król Portugalii)|Piotr II]] ([[1648]]-[[1706]]), król Portugalii. |
||
{{Władca-Portugalia|urząd=król Portugalii|lata=1640–1656|poprzednik=[[Filip IV Habsburg|Filip III Habsburg]]|następca=[[Alfons VI Zwycięski]]}} |
{{Władca-Portugalia|urząd=król Portugalii|lata=1640–1656|poprzednik=[[Filip IV Habsburg|Filip III Habsburg]]|następca=[[Alfons VI Zwycięski]]}} |
||
Linia 48: | Linia 48: | ||
[[ar:جون الرابع ملك البرتغال]] |
[[ar:جون الرابع ملك البرتغال]] |
||
[[bs:Ivan IV, kralj Portugala]] |
|||
[[ca:Joan IV de Portugal]] |
[[ca:Joan IV de Portugal]] |
||
[[da:Johan 4. af Portugal]] |
[[da:Johan 4. af Portugal]] |
Wersja z 01:20, 9 gru 2009
Jan IV Szczęśliwy lub Odnowiciel (port. João IV o Restaurador (ur. 19 marca 1604, zm. 6 listopada 1656) - pierwszy król Portugalii z rodzimej dynastii Bragança po odzyskaniu niepodległości w 1640. Był wnukiem Katarzyny, księżnej Bragança, która w 1580 próbowała zasiąść na tronie kraju po wygaśnięciu dynastii Aviz.
Urodził się w Vila Viçosa i po śmierci swego ojca Teodósio II w 1630 został księciem Bragança. W 1633 ożenił się z Ludwiką de Guzman (1613-1666), najstarszą córką Juana Manuela Péreza de Guzman - hiszpańskiego księcia Medina-Sidonia. W czasie antyhiszpańskiego powstania 1 grudnia 1640 przeciwko Filipowi III Habsburgowi został jednogłośnie jako prawowity dziedzic wyniesiony na tron przez lud portugalski.
Jego intronizacja doprowadziła do wojny z Hiszpanią, która zakończyła się uznaniem portugalskiej niezależności dopiero za rządów jego następcy w 1668. W czasie wojny trzydziestoletniej Portugalia podpisała 2 przymierza z Francją (1 czerwca 1641) i Szwecją (sierpień 1641), ale jej udział ograniczał się do walk z Hiszpanią oraz holenderskimi najazdami w granicach swych kolonii.
Na Półwyspie Iberyjskim hiszpańska inwazja została rozbita pod Montijo w 1644 r. Za granicą Holendrzy zajęli jednak Malakkę w styczniu 1641, a sułtan Omanu zajął Maskat w 1648. Do 1654 większość Brazylii była z powrotem w rękach portugalskich i przestała być holenderską kolonią. W 1656 Holendrzy zajęli jednak Kolombo wraz z całym Cejlonem (dzisiejsza Sri Lanka).
Jan był mecenasem muzyki i sztuki. Sam także pisał dosyć udane utwory muzyczne. W czasie swych rządów zgromadził jedną z największych na świecie bibliotek, zniszczoną potem w czasie trzęsienia ziemi w 1755.
Król zmarł pozostawiając tron synowi, który panował jako Alfons VI, a jego żona była regentką. Potomstwo Jan IV i Ludwiki:
- infant Teodozjusz Bragança (1634-1653), książę Brazylii i książę Bragança,
- infantka Anna Bragança (1635),
- infantka Joanna Bragança (1636-1653),
- infantka Katarzyna Bragança (1638-1705), żona króla Anglii, Karola II,
- infant Manuel Bragança (1640),
- infant Alfons VI (1643-1683), król Portugalii,
- infant Piotr II (1648-1706), król Portugalii.