Termistor: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.1) (robot dodaje: fa:ترمیستور |
Luckas-bot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (robot dodaje: fi:Termistori |
||
Linia 80: | Linia 80: | ||
[[sr:Термистор]] |
[[sr:Термистор]] |
||
[[su:Térmistor]] |
[[su:Térmistor]] |
||
[[fi:Termistori]] |
|||
[[sv:Termistor]] |
[[sv:Termistor]] |
||
[[uk:Терморезистор]] |
[[uk:Терморезистор]] |
Wersja z 15:42, 10 kwi 2011
Termistor to opornik półprzewodnikowy, którego rezystancja (opór) zależy od temperatury. Wykonuje się je z tlenków: manganu, niklu, kobaltu, miedzi, glinu, wanadu i litu. Od rodzaju i proporcji użytych tlenków zależą właściwości termistora.
Rodzaje termistorów
- NTC – o ujemnym współczynniku temperaturowym (ang. negative temperature coefficient) – wzrost temperatury powoduje zmniejszanie się rezystancji;
- PTC – (pozystor) o dodatnim współczynniku temperaturowym (ang. positive temperature coefficient), wzrost temperatury powoduje wzrost rezystancji;
- CTR – o skokowej zmianie rezystancji (ang. critical temperature resistor) – wzrost temperatury powyżej określonej powoduje gwałtowną zmianę wzrost/spadek rezystancji. W termistorach polimerowych następuje szybki wzrost rezystancji (bezpieczniki polimerowe), a w ceramicznych, zawierających związki baru, spadek.
Podstawowe parametry
- R – rezystancja nominalna, znormalizowana podawana jest zazwyczaj w temperaturze 25 °C jako R25
- α – TWR – Temperaturowy współczynnik rezystancji (dla termistorów typu CTR podaje się temperaturę krytyczną)
- P – dopuszczalna moc
- B – stała materiałowa [wyrażona zwykle w kK – kiloKelwinach
- tolerancja, w zależności od rodzaju wykonania termistora
Dla termistorów (z wyjątkiem typu CTR) dla niezbyt dużych różnic temperatur zależność rezystancji od temperatury można uznać za liniową, co można wyrazić wzorem:
- gdzie
- – rezystancja termistora w temperaturze T
- – rezystancja w temperaturze odniesienia
- – główny współczynnik temperaturowy termistora.
Dla termistorów PTC współczynnik α jest większy od zera, natomiast dla NTC – mniejszy od zera.
Zmiana temperatury wewnętrznej termistora, a tym samym i jego rezystancji może być powodowana zmianą temperatury otoczenia lub też zmianą natężenia prądu płynącego przez termistor (wydzielanej mocy elektrycznej).
Temperatura termistora zależy od wydzielanej w nim mocy zgodnie z zależnością:
- gdzie
- – temperatura termistora
- – temperatura otoczenia
- – moc wydzielana w termistorze
- – opór cieplny liczony w [ K/W ].
Zależność oporu R termistora typu NTC od temperatury T (w kelwinach) wyraża się wzorem:
- gdzie
- - stała termistora,
- - szerokość pasma zabronionego półprzewodnika,
- - stała Boltzmanna.
Zastosowania
Termistory wykorzystywane są szeroko w elektronice jako:
- czujniki temperatury (KTY), w układach kompensujących zmiany parametrów obwodów przy zmianie temperatury, w układach zapobiegających nadmiernemu wzrostowi prądu, do pomiarów temperatury,
- elementy kompensujące zmianę oporności innych elementów elektronicznych np. we wzmacniaczach i generatorach bardzo niskich częstotliwości.
- ograniczniki natężenia prądu (bezpieczniki elektroniczne) – termistory typu CTR, np. w układach akumulatorów telefonów, zapobiegając uszkodzeniu akumulatorów w wyniku zwarcia lub zbyt szybkiego ładowania.
- czujniki tlenu.