Spotkanie przy Złotej Bramie

Spotkanie przy Złotej Bramie – fresk autorstwa Giotto di Bondone namalowany ok. 1305 roku dla Kaplicy Scrovegnich w Padwie.

Jeden z 40 fresków namalowanych przez Giotta w Kaplicy Scrovegnich należący do cyklu scen przedstawiających życie Joachima i Anny, rodziców Marii oraz Chrystusa. Historia rodziców Mari i jej samej pochodziła głównie z trzynastowiecznej Złotej legendy autorstwa Jakuba de Voragine'a oraz z Protoewangelii Jakuba z II wieku. Ewangelie kanoniczne nie wspominają o rodzinie Marii, jednakże legenda jej narodzin stała się jednym z najpopularniejszym motywem u średniowiecznych i wczesnorenesansowych artystów.

Pocałunek Anny i Joachima - fragment

Zilustrowana historia opowiada o Joachimie i Annie, którzy przez wiele lat byli bezdzietni. Brak potomstwa w czasach biblijnych uznawany był za karę boską a poczęcie w podeszłym wieku za oznakę łaski Bożej. Stan bezdzietności u Joachima spowodował wygnanie go ze świątyni, w której chciał złożyć ofiarę. Pełen rozpaczy udał się na pustynie do pasterzy, gdzie pościł przez 40 dni a Anna opłakiwała swój los i modliła się do Boga: Szablon:CytatD

Giotto wybrał scenę spotkania pary przed Złotą Bramą. Brama, choć nieokreślona dokładnie w protoewangelii była przez późniejszych artystów utożsamiana ze Złotą Bramą w Jerozolimie. Intymna scena pocałunku stanowiła jedną z najważniejszych scen dla wiary w niepokalanie i czystości Marii. Według legendy, to właśnie ten pocałunek a nie akt seksualny spowodował jej poczęcie. Dla wielu historyków sztuki, ukazany pocałunek stanowi jeden z najintymniejszych aktów miłosnych w malarstwie. Para czule obejmuje się, Anna delikatnie dotyka dłonią twarz Joachima. Oboje głęboko patrzą na siebie, wydaje się nie zauważając wokół siebie nikogo z obecnych. Takie ujęcie w średniowiecznym malarstwie było nowością.

Joachim przyszedł na spotkanie z żoną w towarzystwie pasterza widocznego do połowy po lewej stronie. Jego strój: prosty, grubo tkany, pozbawiony ozdób jest charakterystyczny dla postaci pasterzy przedstawionych na wszystkich freskach wykonanych w kaplicy. Za Anną stoi grupa kobiet. Prawie wszystkie ubrane są w eleganckie choć proste szaty z epoki malarza. Wyjątek stanowi kobieta w czerni, niezinterpretowana przez historyków. Jej postać wyraźnie kontrastuje z innymi kobietami. Nad nimi widoczne jest półkoliste zwieńczenie drzwi. Niektórzy na podstawie detali identyfikują je z Łukiem Augusta z Rimini.

Bibliografia

• Patrick de Rynck: Jak czytać opowieści biblijne i mitologiczne w sztuce. Wyd. Universitas, Kraków 2008, ISBN 978-83-242-0903-3
• Stefano Peccatori, Stefano Zuffi Giotto, Wyd. HPS, Warszawa 2006, ISBN 83-60529-10-8