Płaszczki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Bot: Przenoszę linki interwiki (44) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q6495741 |
m Bot: Przenoszę linki interwiki (1) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:Q6495741 |
||
Linia 34: | Linia 34: | ||
[[Kategoria:Spodouste]] |
[[Kategoria:Spodouste]] |
||
[[Kategoria:Taksony nieścisłe i przestarzałe]] |
[[Kategoria:Taksony nieścisłe i przestarzałe]] |
||
[[gl:Batoideos]] |
Wersja z 17:17, 15 kwi 2013
Płaszczki – ogólna nazwa chrzęstnoszkieletowych ryb morskich (z wyjątkiem słodkowodnej rodziny Potamotrygonidae) o płaskim, dyskowatym kształcie ciała. Do płaszczek zaliczane są drętwy, ogończe, raje, manty i orlenie.
Cechy charakterystyczne
- ciało silnie grzbietobrzusznie spłaszczone, z szerokimi, silnie rozwiniętymi, zachodzącymi swoją podstawą na głowę płetwami piersiowymi, ułożonymi w płaszczyźnie poziomej, tworzącymi z całym ciałem kształt rombu lub dysku
- otwory skrzelowe (tzw. tryskawki) i oczy na wierzchniej (grzbietowej) stronie ciała
- pięć (jedynie u Hexatrygonidae - sześć) par szczelin skrzelowych na dolnej stronie ciała
- brak płetwy odbytowej
- zęby tępe, zwykle w kilku rzędach, przystosowane do miażdżenia pokarmu w odróżnieniu od rekinów, które mają zęby ostre, przystosowane do cięcia
- prawdopodobnie większość gatunków posiada elektroreceptory
- niektóre potrafią wytwarzać prąd elektryczny (drętwy)
- u wielu gatunków ogon zakończony kolcem jadowym, często z haczykami (ogończe)
- w większości jajorodne, niektóre gatunki żyworodne (kilka wytwarza rodzaj łożyska)
Rozprzestrzenione w ciepłych i tropikalnych wodach całego świata. Zwykle prowadzą przydenny, często nocny tryb życia. Niektóre zakopują się w podłożu.
Niektóre gatunki są niebezpieczne dla człowieka (ogończe - niebezpieczeństwo skaleczenia kolcem jadowym - taka płaszczka zabiła Steve'a Irwina, drętwy - niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym), chociaż ataki z ich strony zdarzają się wyjątkowo rzadko, zwykle na skutek nadepnięcia lub nieostrożnego zbliżenia.
Systematyka
Systematyka płaszczek nie jest jednoznaczna. W tradycyjnych klasyfikacjach ryby spodouste dzielone były na rekinokształtne (Galeiformes) i płaszczkokształtne (Rajiformes). Według dzisiejszej wiedzy płaszczki to ryby z rzędów: orleniokształtne, rajokształtne i drętwokształtne.
Ciekawostki
Po przebiciu kolcem ogończy zginął znany australijski przyrodnik i prezenter telewizyjny Steve Irwin.