Konferencja teherańska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 22:29, 18 cze 2013

Konferencja teherańska (28 listopada 1942 - 1 grudnia 1943 roku w Teheranie) – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. wielkiej trójki): prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla i przywódcy ZSRR Józefa Stalina.

Była to pierwsza z trzech – poświęconych walce z hitlerowską III Rzeszą – konferencji wielkiej trójki. Po niej odbyły się jeszcze dwie: konferencja jałtańska (luty 1945) oraz konferencja poczdamska (lipiec-sierpień 1945).

USA i Wielka Brytania zobowiązały się do:
- utworzenia drugiego frontu we Francji, w maju 1944 roku,
- udzielenia pomocy oddziałom Tito w Jugosławii, przy jednoczesnym wycofaniu poparcia dla czetników i rezygnacji z inwazji na Bałkanach (poza Grecją przydzieloną do brytyjskiej strefy operacyjnej).
Ustalono nową granicę wschodnią Polski i ZSRR na tak zwanej linii Curzona.
Rozmawiano także o utworzeniu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz o Europejskiej Komisji Doradczej, która miała zadecydować o powojennych losach Niemiec; Stalin zażądał dodatkowo wydzielenia sowieckiej strefy wpływów w Europie wschodniej i krajach nadbałtyckich.
Ustalono ponadto, że żadna ze stron nie zawrze separatystycznego pokoju z Niemcami, dążąc do bezwarunkowej kapitulacji i likwidacji III Rzeszy.
Dokonano podziału krajów Europy na alianckie strefy operacyjne - na mocy międzyalianckich uzgodnień Polska znalazła się w strefie operacyjnej Armii Czerwonej.
Ustalono, iż Niemcy zostaną podzielone na strefy okupacyjne, zaś radziecka strefa okupacyjna Niemiec przylegać będzie do Polski, przez którą przebiegały linie komunikacyjne do tej strefy, co de facto przesądzało losy Polski. Ze względu na odbywające się jesienią 1944 roku w USA wybory prezydenckie, na prośbę prezydenta Roosevelta liczącego na głosy Polonii amerykańskiej utajniono postanowienia wielkiej trójki w kwestii polskiej.

Konferencją analogiczną do spotkań wielkiej trójki, ale dotyczącą Dalekiego Wschodu była konferencja kairska w dniach 22-26 listopada 1943 roku.

Władysław Anders: Bez ostatniego rozdziału: Wspomnienia z lat 1939-1946. Londyn: Gryf Publishers Ltd., 1959.
Jonathan Walker: Polska osamotniona: Dlaczego Wielka Brytania zdradziła swojego najwierniejszego sojusznika?. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2010. ISBN 978-83-240-1301-2.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 [[Plik:Tehran Conference, 1943.jpg|thumb|250px|[[Wielka trójka]], od lewej: [[Józef Stalin|Stalin]], [[Franklin Delano Roosevelt|Roosevelt]], [[Winston Churchill|Churchill]]]]
-'''Konferencja teherańska''' (28 listopada 1943 - 1 grudnia 1943 roku w [[Teheran]]ie) – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. [[wielka trójka|wielkiej trójki]]): prezydenta USA [[Franklin Delano Roosevelt|Franklina Delano Roosevelta]], premiera Wielkiej Brytanii [[Winston Churchill|Winstona Churchilla]] i przywódcy ZSRR [[Józef Stalin|Józefa Stalina]].
+'''Konferencja teherańska''' (28 listopada 1942 - 1 grudnia 1943 roku w [[Teheran]]ie) – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. [[wielka trójka|wielkiej trójki]]): prezydenta USA [[Franklin Delano Roosevelt|Franklina Delano Roosevelta]], premiera Wielkiej Brytanii [[Winston Churchill|Winstona Churchilla]] i przywódcy ZSRR [[Józef Stalin|Józefa Stalina]].
 Była to pierwsza z trzech – poświęconych walce z [[III Rzesza|hitlerowską III Rzeszą]] – konferencji wielkiej trójki. Po niej odbyły się jeszcze dwie: [[konferencja jałtańska]] (luty 1945) oraz [[konferencja poczdamska]] (lipiec-sierpień 1945).