Liu He: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
grobowiec |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
'''Liu He''' [[język chiński|chiń.]] 劉賀, (albo '''Changyi Wang He''', 昌邑王賀) (? - zm. 59 p.n.e.) - cesarz [[Chiny|Chin]] z [[Dynastia Han|dynastii Han]], panujący przez 27 dni pomiędzy 18 lipca a 14 sierpnia 74 p.n.e. |
'''Liu He''' [[język chiński|chiń.]] 劉賀, (albo '''Changyi Wang He''', 昌邑王賀) (? - zm. 59 p.n.e.) - cesarz [[Chiny|Chin]] z [[Dynastia Han|dynastii Han]], panujący przez 27 dni pomiędzy 18 lipca a 14 sierpnia 74 p.n.e. |
||
== Życie == |
|||
Liu He był wnukiem cesarza [[Han Wudi|Wudi]], a jego [[apanaże]]m było [[Wang (tytuł)|królestwo]] Changyi (dzis. [[Szantung]]). Po śmierci cesarza [[Han Zhaodi|Zhaodi]] w 74 p.n.e. faktycznie sprawujący władzę w państwie [[Huo Guang]], mimo tego że żyło jeszcze trzech synów Wudi, wezwał właśnie Liu He do zajęcia cesarskiego tronu. Ten przybył z niezwykłą szybkością, szybko wzbudził jednak zażenowanie swoją nieumiejętnością właściwego zachowywania etykiety, w szczególności zaś żałoby po poprzedniku. Huo Guang doszedł do wniosku że nie nadaje się on na swój urząd i zmusił dostojników cesarstwa do napisania memoriału, w którym oskarżyli go m.in. o niezachowywanie żałoby po poprzednim cesarzu, nadużywanie cesarskich pieczęci, utrzymywanie kontaktów seksualnych z kobietą służącą niegdyś Zhaodi oraz sprzeniewierzanie państwowych funduszy i wydanie szeregu sprzecznych z rozsądkiem lub moralnością rozkazów. Memoriał ten został odczytany w obecności [[Cesarzowa wdowa|cesarzowej wdowy]] [[Shangguan]] - 15-letniej wnuczki Huo Guanga, która wyraziła swoje oburzenie i zaakceptowała zdjęcie Liu He z tronu. W razie śmierci cesarza cesarzowa wdowa miała prawo do wydawania odpowiednich rozkazów aż do objęcia tronu przez następnego cesarza i na tej podstawie operacja przedsięwzięta przez Huo Guanga miała uzyskać chociaż pozory legalności. Huo Guang mimo protestów Liu He zabrał mu pieczęć cesarską i przekazał ją cesarzowej wdowie. Liu He został następnie odesłany z powrotem do Changyi, jednak nie przywrócono mu dawnego tytułu króla i apanażu. Skazano na śmierć około 200 ludzi, którzy przybyli wraz z nim z Changyi na dwór cesarski. W roku 63 p.n.e. cesarz [[Han Xuandi|Xuandi]] nadał Liu He tytuł markiza (''hou'') Haihun, wraz z odpowiednim apanażem. Liu He zmarł w 59 p.n.e. |
Liu He był wnukiem cesarza [[Han Wudi|Wudi]], a jego [[apanaże]]m było [[Wang (tytuł)|królestwo]] Changyi (dzis. [[Szantung]]). Po śmierci cesarza [[Han Zhaodi|Zhaodi]] w 74 p.n.e. faktycznie sprawujący władzę w państwie [[Huo Guang]], mimo tego że żyło jeszcze trzech synów Wudi, wezwał właśnie Liu He do zajęcia cesarskiego tronu. Ten przybył z niezwykłą szybkością, szybko wzbudził jednak zażenowanie swoją nieumiejętnością właściwego zachowywania etykiety, w szczególności zaś żałoby po poprzedniku. Huo Guang doszedł do wniosku że nie nadaje się on na swój urząd i zmusił dostojników cesarstwa do napisania memoriału, w którym oskarżyli go m.in. o niezachowywanie żałoby po poprzednim cesarzu, nadużywanie cesarskich pieczęci, utrzymywanie kontaktów seksualnych z kobietą służącą niegdyś Zhaodi oraz sprzeniewierzanie państwowych funduszy i wydanie szeregu sprzecznych z rozsądkiem lub moralnością rozkazów. Memoriał ten został odczytany w obecności [[Cesarzowa wdowa|cesarzowej wdowy]] [[Shangguan]] - 15-letniej wnuczki Huo Guanga, która wyraziła swoje oburzenie i zaakceptowała zdjęcie Liu He z tronu. W razie śmierci cesarza cesarzowa wdowa miała prawo do wydawania odpowiednich rozkazów aż do objęcia tronu przez następnego cesarza i na tej podstawie operacja przedsięwzięta przez Huo Guanga miała uzyskać chociaż pozory legalności. Huo Guang mimo protestów Liu He zabrał mu pieczęć cesarską i przekazał ją cesarzowej wdowie. Liu He został następnie odesłany z powrotem do Changyi, jednak nie przywrócono mu dawnego tytułu króla i apanażu. Skazano na śmierć około 200 ludzi, którzy przybyli wraz z nim z Changyi na dwór cesarski. W roku 63 p.n.e. cesarz [[Han Xuandi|Xuandi]] nadał Liu He tytuł markiza (''hou'') Haihun, wraz z odpowiednim apanażem. Liu He zmarł w 59 p.n.e. |
||
== Odkrycie grobowca == |
|||
W 2011 rozpoczęto badania ratunkowe na stanowisku archeologicznym położonym na wzgórzu w pobliżu [[Nanchang]], które okazało się kryć pochówek Liu He{{r|ar1}}. |
|||
W ich trakcie odkryto zespół grobowy o powierzchni 46 tys. m<sup>2</sup>, w skład którego wchodziło 8 grobowców. Znaleziono także osobne miejsca pochówku koni z rydwanami. Do odkrytego wyposażenia należało 10 ton brązowych monet (około 2 miliony egzemplarzy) i 20 tysięcy innych przedmiotów ze złota, porcelany, laki, brązu, żelaza, w tym 285 dużych złotych monet i sztabek w kształcie kopyta, a także 20 złotych płytek o wymiarach 23x10 cm{{r|ar1|ar2}}. Znaleziono także ponad 4 tysiące dokumentów, w różnym stanie zachowania{{r|ar1}}. |
|||
Sześć istotnych dowodów wskazuje, że zespół grobowy należał do Lu He{{r|ar1}}: |
|||
* znalezione listy od Liu He i jego żony do cesarza, |
|||
* 90 złotych przedmiotów odkrytych między zewnętrzną i wewnętrzną trumną głównego grobowca, oraz jadeitowa pieczęć, wszystkie z imieniem Liu He, |
|||
* oficjalne dokumenty dynastii Han znalezione na bambusowych paskach i drewnianych tabliczkach, |
|||
* monety z okresu, w którym żył Liu He, |
|||
* porcelana i ceramika w stylach wskazujących na epokę, w której żył Liu He. |
|||
Są plany, aby wpisać cały zespół na [[Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO|Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO]]{{r|ar2}}. |
|||
{{Przypisy|przypisy= |
|||
<ref name=ar1>{{cytuj stronę|autor=Wojciech Pastuszka|opublikowany=[[Archeowieści]]|data dostępu=2016-03-05|tytuł=To na pewno grobowiec obalonego cesarza|url=http://archeowiesci.pl/2016/03/05/to-na-pewno-grobowiec-obalonego-cesarza/}}</ref> |
|||
<ref name=ar2>{{cytuj stronę|autor=Wojciech Pastuszka|opublikowany=[[Archeowieści]]|data dostępu=2016-03-05|tytuł=Chińczycy odkryli wielki grobowiec z dwoma milionami monet|url=http://archeowiesci.pl/2015/11/12/chinczycy-odkryli-wielki-grobowiec-z-dwoma-milionami-monet/}}</ref> |
|||
}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Kinney | imię=Anne Behnke | tytuł=Representations of Childhood and Youth in Early China | data=2004 | wydawca=Stanford University Press | miejsce= | isbn=0804747318 | strony=}} [http://books.google.pl/books?id=j0Lz0uAT_ygC&pg=PA60&dq=changyi+emperor&lr=&as_brr=3 Podgląd ograniczony] |
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Kinney | imię=Anne Behnke | tytuł=Representations of Childhood and Youth in Early China | data=2004 | wydawca=Stanford University Press | miejsce= | isbn=0804747318 | strony=}} [http://books.google.pl/books?id=j0Lz0uAT_ygC&pg=PA60&dq=changyi+emperor&lr=&as_brr=3 Podgląd ograniczony] |
Wersja z 19:45, 5 mar 2016
Liu He | |
---|---|
Nazwisko: | Liu (劉) |
Imię osobiste: | He (賀) |
Cesarz Chin | |
Okres panowania: | 18 lipca 74 p.n.e.– 14 sierpnia 74 p.n.e. |
Era panowania: | Yuanping (元平) |
Imię pośmiertne | Nie otrzymał |
Imię świątynne | Nie otrzymał |
Liu He chiń. 劉賀, (albo Changyi Wang He, 昌邑王賀) (? - zm. 59 p.n.e.) - cesarz Chin z dynastii Han, panujący przez 27 dni pomiędzy 18 lipca a 14 sierpnia 74 p.n.e.
Życie
Liu He był wnukiem cesarza Wudi, a jego apanażem było królestwo Changyi (dzis. Szantung). Po śmierci cesarza Zhaodi w 74 p.n.e. faktycznie sprawujący władzę w państwie Huo Guang, mimo tego że żyło jeszcze trzech synów Wudi, wezwał właśnie Liu He do zajęcia cesarskiego tronu. Ten przybył z niezwykłą szybkością, szybko wzbudził jednak zażenowanie swoją nieumiejętnością właściwego zachowywania etykiety, w szczególności zaś żałoby po poprzedniku. Huo Guang doszedł do wniosku że nie nadaje się on na swój urząd i zmusił dostojników cesarstwa do napisania memoriału, w którym oskarżyli go m.in. o niezachowywanie żałoby po poprzednim cesarzu, nadużywanie cesarskich pieczęci, utrzymywanie kontaktów seksualnych z kobietą służącą niegdyś Zhaodi oraz sprzeniewierzanie państwowych funduszy i wydanie szeregu sprzecznych z rozsądkiem lub moralnością rozkazów. Memoriał ten został odczytany w obecności cesarzowej wdowy Shangguan - 15-letniej wnuczki Huo Guanga, która wyraziła swoje oburzenie i zaakceptowała zdjęcie Liu He z tronu. W razie śmierci cesarza cesarzowa wdowa miała prawo do wydawania odpowiednich rozkazów aż do objęcia tronu przez następnego cesarza i na tej podstawie operacja przedsięwzięta przez Huo Guanga miała uzyskać chociaż pozory legalności. Huo Guang mimo protestów Liu He zabrał mu pieczęć cesarską i przekazał ją cesarzowej wdowie. Liu He został następnie odesłany z powrotem do Changyi, jednak nie przywrócono mu dawnego tytułu króla i apanażu. Skazano na śmierć około 200 ludzi, którzy przybyli wraz z nim z Changyi na dwór cesarski. W roku 63 p.n.e. cesarz Xuandi nadał Liu He tytuł markiza (hou) Haihun, wraz z odpowiednim apanażem. Liu He zmarł w 59 p.n.e.
Odkrycie grobowca
W 2011 rozpoczęto badania ratunkowe na stanowisku archeologicznym położonym na wzgórzu w pobliżu Nanchang, które okazało się kryć pochówek Liu He[1].
W ich trakcie odkryto zespół grobowy o powierzchni 46 tys. m2, w skład którego wchodziło 8 grobowców. Znaleziono także osobne miejsca pochówku koni z rydwanami. Do odkrytego wyposażenia należało 10 ton brązowych monet (około 2 miliony egzemplarzy) i 20 tysięcy innych przedmiotów ze złota, porcelany, laki, brązu, żelaza, w tym 285 dużych złotych monet i sztabek w kształcie kopyta, a także 20 złotych płytek o wymiarach 23x10 cm[1][2]. Znaleziono także ponad 4 tysiące dokumentów, w różnym stanie zachowania[1].
Sześć istotnych dowodów wskazuje, że zespół grobowy należał do Lu He[1]:
- znalezione listy od Liu He i jego żony do cesarza,
- 90 złotych przedmiotów odkrytych między zewnętrzną i wewnętrzną trumną głównego grobowca, oraz jadeitowa pieczęć, wszystkie z imieniem Liu He,
- oficjalne dokumenty dynastii Han znalezione na bambusowych paskach i drewnianych tabliczkach,
- monety z okresu, w którym żył Liu He,
- porcelana i ceramika w stylach wskazujących na epokę, w której żył Liu He.
Są plany, aby wpisać cały zespół na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[2].
- ↑ a b c d Wojciech Pastuszka: To na pewno grobowiec obalonego cesarza. Archeowieści. [dostęp 2016-03-05].
- ↑ a b Wojciech Pastuszka: Chińczycy odkryli wielki grobowiec z dwoma milionami monet. Archeowieści. [dostęp 2016-03-05].
Bibliografia
- Anne Behnke Kinney: Representations of Childhood and Youth in Early China. Stanford University Press, 2004. ISBN 0-8047-4731-8. Podgląd ograniczony
- Prolegomenon. W: Robert Joe Cutter, William Gordon Crowell: Empresses and Consorts. Selections from Chen Shou's Records of the Three States with Pei Songzhi Commentary. University of Hawaii Press, 1999. ISBN 0-8248-1945-4. Podgląd ograniczony
- Michael Loewe: Former Han Dynasty. W: Denis Crispin Twitchett, Michael Loewe: The Ch'in and Han Empires, 221 B. C.-A. D. 220. Cambridge: Cambridge University Press, 1986. ISBN 0-521-24327-0.
- Michael Loewe: The Government of the Qin and Han Empires: 221 BCE-220 CE. Hackett Publishing, 2006. ISBN 0-87220-818-4. Podgląd ograniczony