Banówka (rzeka): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Region wodny Banówki: źródła/przypisy
Julo (dyskusja | edycje)
Linia 9: Linia 9:
|długość = 49,57 km,<br />w tym w Polsce 30
|długość = 49,57 km,<br />w tym w Polsce 30
|spadek =
|spadek =
|powierzchnia zlewni = 214,9 m², <br />w tym w Polsce 118,9<ref name="wios">{{cytuj stronę| url =http://www.wios.olsztyn.pl/fileadmin/user_upload/monitoring/KomunikatElblagRzeki2014.pdfl/ | tytuł =Ocena jakości jednolitych części wód powierzchniowych rzek badanych w 2014 roku | autor =| opublikowany = | język = | data dostępu = 30 kwietnia 2018}}</ref>
|powierzchnia zlewni = 214,9 m²,<br />w tym w Polsce 118,9{{r|wios}}
|średni przepływ = 1,2
|średni przepływ = 1,2
|miejsce przepływu =
|miejsce przepływu =
Linia 15: Linia 15:
|źródło: miejsce =
|źródło: miejsce =
|źródło: wysokość = 110
|źródło: wysokość = 110
|źródło: współrzędne = 54°16'43.45″N 20°02'41.12″E
|źródło: współrzędne = 54°16′43.45″N 20°02′41.12″E
|ujście: recypient = [[Zalew Wiślany]]
|ujście: recypient = [[Zalew Wiślany]]
|ujście: miejsce =
|ujście: miejsce =
|ujście: wysokość =
|ujście: wysokość =
|ujście: współrzędne = 54°28'59″N 19°52'02″E
|ujście: współrzędne = 54°28′59″N 19°52′02″E
|mapa =
|mapa =
|opis mapy =
|opis mapy =
Linia 27: Linia 27:
|nierozpoznany:nierozpoznane:dopływy = [[Gołuba]], [[Krzewno]], [[Ławta]], [[Omaza]], [[Rusewo]], [[Strumień Wilki]]
|nierozpoznany:nierozpoznane:dopływy = [[Gołuba]], [[Krzewno]], [[Ławta]], [[Omaza]], [[Rusewo]], [[Strumień Wilki]]
}}
}}
[[Plik:Most Banówka.jpg|mały|250x250px|[[Most łukowy]] na [[S22]] nad rzeką Banówka o rozpiętości 122,40 m. Obiekt o dwudźwigarowym łukowym ustroju nośnym, w formie dźwigarów skrzynkowych o zmiennej wysokości w przekroju poprzecznym. [[Dźwigar]]y główne podwieszone są do dźwigarów łukowych za pomocą cięgien linowych w rozstawie co 7,20 m. Czas powstania: maj 2007 – wrzesień 2008]]
'''Banówka''' ([[język rosyjski|ros.]] ''Мамоновка'' – ''Mamonowka,'' [[Język niemiecki|niem.]]'' Bahnau''{{r|bah}}'','' stąd polska nazwa) – [[rzeka]] [[Rzędowość rzeki|I rzędu]] o długości 49,57{{r|ijp}} km w północnej Polsce i w [[Rosja|Rosji]] ([[obwód kaliningradzki]]). W Polsce wypływa w rejonie wsi [[Piotrowiec (województwo warmińsko-mazurskie)|Piotrowiec]], potem przepływa m.in. przez wieś [[Wilki (województwo warmińsko-mazurskie)|Wilki]], pomiędzy miejscowościami [[Kalinówek (województwo warmińsko-mazurskie)|Kalinówek]] i [[Pęciszewo]], na prawo od [[Przejście graniczne Gronowo-Mamonowo|drogowego przejścia granicznego Gronowo-Mamonowo]] i tam przechodzi na teren Rosji, następnie przyjmuje z prawej strony jeden z dopływów, rzekę [[Omaza]]. Później przepływa przez [[Świętomiejsce]] (Mamonowo), gdzie z prawej strony przyjmuje następny dopływ, rzekę [[Ławta]] ([[język niemiecki|niem.]] ''Jarft'', ros. ''Wituszka''), a następnie po kilku kilometrach wpada do [[Zalew Wiślany|Zalewu Wiślanego]]. Lewym dopływem Banówki jest [[Gołuba]].


Po polskiej stronie granicy w 2008 roku wzdłuż Banówki została utworzona strefa krajobrazu chronionego – Obszar Chroniony Krajobrazu Rzeki Banówki{{r|WW-M}}. Obszar ten obejmuje tereny środkowego odcinka rzeki po polskiej stronie, przylegające do granicy z Rosją. Powierzchnia obszaru wynosi 3239 ha. Elementami krajobrazotwórczymi są m.in. wąska dolina rzeki Banówki, cenne tereny leśne oraz tereny upraw polowych{{r|bip|ndl|pttk|gmi}}.
[[Plik:Most Banówka.jpg|mały|[[Most łukowy]] na [[S22]] nad rzeką Banówka o rozpiętości 122,40 m. Obiekt o dwudźwigarowym łukowym ustroju nośnym, w formie dźwigarów skrzynkowych o zmiennej wysokości w przekroju poprzecznym. [[Dźwigar]]y główne podwieszone są do dźwigarów łukowych za pomocą cięgien linowych w rozstawie co 7,20 m. Czas powstania: maj 2007 – wrzesień 2008|250x250px]]
'''Banówka''' ([[język rosyjski|ros.]] ''Мамоновка'' – ''Mamonowka,'' [[Język niemiecki|niem]]''. Bahnau''<ref>{{Cytuj |tytuł = Bahnau (Fluss) – GenWiki |data dostępu = 2018-04-29 |opublikowany = wiki-de.genealogy.net |url = http://wiki-de.genealogy.net/Bahnau_(Fluss) |język = de}}</ref>'','' stąd polska nazwa) – [[rzeka]] [[Rzędowość rzeki|I rzędu]] o długości 49,57<ref>{{Cytuj |tytuł = Elektroniczny słownik hydronimów Polski {{!}} Instytut Języka Polskiego PAN |data dostępu = 2018-04-30 |opublikowany = eshp.ijp.pan.pl |url = http://eshp.ijp.pan.pl/search/results/5850}}</ref> km w północnej Polsce i w [[Rosja|Rosji]] ([[obwód kaliningradzki]]). W Polsce wypływa w rejonie wsi [[Piotrowiec (województwo warmińsko-mazurskie)|Piotrowiec]], potem przepływa m.in. przez wieś [[Wilki (województwo warmińsko-mazurskie)|Wilki]], pomiędzy miejscowościami [[Kalinówek (województwo warmińsko-mazurskie)|Kalinówek]] i [[Pęciszewo]], na prawo od [[Przejście graniczne Gronowo-Mamonowo|drogowego przejścia granicznego Gronowo-Mamonowo]] i tam przechodzi na teren Rosji, następnie przyjmuje z prawej strony jeden z dopływów, rzekę [[Omaza]]. Później przepływa przez [[Świętomiejsce]] (Mamonowo), gdzie z prawej strony przyjmuje następny dopływ, rzekę [[Ławta]] ([[język niemiecki|niem.]] ''Jarft'', [[język rosyjski|ros.]] ''Wituszka''), a następnie po kilku kilometrach wpada do [[Zalew Wiślany|Zalewu Wiślanego]]. Lewym dopływem Banówki jest [[Gołuba]].

Po polskiej stronie granicy w 2008 roku wzdłuż Banówki została utworzona strefa krajobrazu chronionego – Obszar Chroniony Krajobrazu Rzeki Banówki<ref>Rozporządzenia nr 33 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. (Dz. Urz. Woj. Warm. - Maz. Nr 71, poz. 1359)</ref>. Obszar ten obejmuje tereny środkowego odcinka rzeki po polskiej stronie, przylegające do granicy z Rosją. Powierzchnia obszaru wynosi 3239 ha. Elementami krajobrazotwórczymi są m.in. wąska dolina rzeki Banówki, cenne tereny leśne oraz tereny upraw polowych<ref>[http://bip.uw.olsztyn.pl/pl/bip/urzad_wojewodzki/wydzialy_i_delegatury/wydzialy/wydzial_srodowiska_i_rolnictwa/wykazy_i_rejestry_dostepne_w_wydziale/px_obszary_chronionego_krajobrazu_na_terenie_woj.doc BIP UW Olsztyn – Obszary Chronionego Krajobrazu na terenie województwa]</ref><ref>[http://www.olsztyn.lasy.gov.pl/zaporowo/obszary-chronionego-krajobrazu Obszary Chronionego Krajobrazu – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie Nadleśnictwo Zaporowo]</ref><ref>[http://www.pttk.pl/kznw/oc/index.php?co=ock Obszary Chronione w Polsce – Obszary Chronionego Krajobrazu, PTTK]</ref><ref>[http://www.pieniezno.pl/?site=walory Gmina Pieniężno – walory przyrodnicze]</ref>.


== Region wodny Banówki ==
== Region wodny Banówki ==
Do 2010 roku rzeka Banówka wchodziła w skład [[Region wodny|regionu wodnego]] rzeki [[Ławta|Jarft]] oraz dorzecza rzeki Jarft, zatem była traktowana jako dopływ tej rzeki (w Ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, obowiązującej do 31 grudnia 2017)<ref>Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych ({{Dziennik Ustaw|3=2019|2005|239}})</ref>, co nadal widnieje w wielu źródłach i dokumentach<ref>{{Cytuj |tytuł = Preloader |data dostępu = 2018-05-01 |opublikowany = mapa.kzgw.gov.pl |url = http://mapa.kzgw.gov.pl/ |język = en}}</ref>. 1 stycznia 2018 roku weszła w życie nowa Ustawa Prawo wodne, która mówi już o dorzeczu rzeki Banówki oraz regionie wodnym Banówki<ref>{{Dziennik Ustaw|2018|2268}}</ref>.
Do 2010 roku rzeka Banówka wchodziła w skład [[Region wodny|regionu wodnego]] rzeki [[Ławta|Jarft]] oraz dorzecza rzeki Jarft, zatem była traktowana jako dopływ tej rzeki (w Ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, obowiązującej do 31 grudnia 2017){{r|dzu19}}, co nadal widnieje w wielu źródłach i dokumentach{{r|kzgw}}. 1 stycznia 2018 roku weszła w życie nowa Ustawa Prawo wodne, która mówi już o dorzeczu rzeki Banówki oraz regionie wodnym Banówki{{r|dzu18}}.


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==

* [[Banówka]]
* [[Banówka]]
* [[Rzeki Polski]]
* [[Rzeki Polski]]


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
<ref name="bah">{{cytuj|tytuł=Bahnau (Fluss) – GenWiki|data dostępu=2018-04-29|opublikowany=wiki-de.genealogy.net|url=http://wiki-de.genealogy.net/Bahnau_(Fluss)|język=de}}</ref>
<ref name="bip">[http://bip.uw.olsztyn.pl/pl/bip/urzad_wojewodzki/wydzialy_i_delegatury/wydzialy/wydzial_srodowiska_i_rolnictwa/wykazy_i_rejestry_dostepne_w_wydziale/px_obszary_chronionego_krajobrazu_na_terenie_woj.doc BIP UW Olsztyn – Obszary Chronionego Krajobrazu na terenie województwa].</ref>
<ref name="dzu18">{{Dziennik Ustaw|2018|2268}}.</ref>
<ref name="dzu19">Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych ({{Dziennik Ustaw|3=2019|2005|239}}).</ref>
<ref name="gmi">[http://www.pieniezno.pl/?site=walory Gmina Pieniężno – walory przyrodnicze].</ref>
<ref name="ijp">{{Cytuj |tytuł = Elektroniczny słownik hydronimów Polski {{!}} Instytut Języka Polskiego PAN |data dostępu = 2018-04-30 |opublikowany = eshp.ijp.pan.pl |url = http://eshp.ijp.pan.pl/search/results/5850}}</ref>
<ref name="kzgw">{{cytuj|tytuł=Preloader|data dostępu=2018-05-01|opublikowany=mapa.kzgw.gov.pl|url=http://mapa.kzgw.gov.pl/|język=en}}</ref>
<ref name="ndl">[http://www.olsztyn.lasy.gov.pl/zaporowo/obszary-chronionego-krajobrazu Obszary Chronionego Krajobrazu – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie Nadleśnictwo Zaporowo].</ref>
<ref name="pttk">[http://www.pttk.pl/kznw/oc/index.php?co=ock Obszary Chronione w Polsce – Obszary Chronionego Krajobrazu, PTTK].</ref>
<ref name="wios">{{cytuj stronę|url=http://www.wios.olsztyn.pl/fileadmin/user_upload/monitoring/KomunikatElblagRzeki2014.pdfl/|tytuł=Ocena jakości jednolitych części wód powierzchniowych rzek badanych w 2014 roku|autor=|opublikowany=|język=|data dostępu=30 kwietnia 2018}}</ref>
<ref name="WW-M">Rozporządzenia nr 33 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. (Dz. Urz. Woj. Warm. – Maz. Nr 71, poz. 1359).</ref>
}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==

Wersja z 15:43, 29 sie 2019

Banówka
Mamonowka
ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska
 Rosja

Rzeka
Długość 49,57 km,
w tym w Polsce 30 km
Powierzchnia zlewni

214,9 m²,
w tym w Polsce 118,9[1] km²

Średni przepływ

1,2 m³/s

Źródło
Wysokość

110

Współrzędne

54°16′43,5″N 20°02′41,1″E/54,278736 20,044756

Ujście
Recypient Zalew Wiślany
Współrzędne

54°28′59″N 19°52′02″E/54,483056 19,867222

Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Most łukowy na S22 nad rzeką Banówka o rozpiętości 122,40 m. Obiekt o dwudźwigarowym łukowym ustroju nośnym, w formie dźwigarów skrzynkowych o zmiennej wysokości w przekroju poprzecznym. Dźwigary główne podwieszone są do dźwigarów łukowych za pomocą cięgien linowych w rozstawie co 7,20 m. Czas powstania: maj 2007 – wrzesień 2008

Banówka (ros. МамоновкаMamonowka, niem. Bahnau[2], stąd polska nazwa) – rzeka I rzędu o długości 49,57[3] km w północnej Polsce i w Rosji (obwód kaliningradzki). W Polsce wypływa w rejonie wsi Piotrowiec, potem przepływa m.in. przez wieś Wilki, pomiędzy miejscowościami Kalinówek i Pęciszewo, na prawo od drogowego przejścia granicznego Gronowo-Mamonowo i tam przechodzi na teren Rosji, następnie przyjmuje z prawej strony jeden z dopływów, rzekę Omaza. Później przepływa przez Świętomiejsce (Mamonowo), gdzie z prawej strony przyjmuje następny dopływ, rzekę Ławta (niem. Jarft, ros. Wituszka), a następnie po kilku kilometrach wpada do Zalewu Wiślanego. Lewym dopływem Banówki jest Gołuba.

Po polskiej stronie granicy w 2008 roku wzdłuż Banówki została utworzona strefa krajobrazu chronionego – Obszar Chroniony Krajobrazu Rzeki Banówki[4]. Obszar ten obejmuje tereny środkowego odcinka rzeki po polskiej stronie, przylegające do granicy z Rosją. Powierzchnia obszaru wynosi 3239 ha. Elementami krajobrazotwórczymi są m.in. wąska dolina rzeki Banówki, cenne tereny leśne oraz tereny upraw polowych[5][6][7][8].

Region wodny Banówki

Do 2010 roku rzeka Banówka wchodziła w skład regionu wodnego rzeki Jarft oraz dorzecza rzeki Jarft, zatem była traktowana jako dopływ tej rzeki (w Ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, obowiązującej do 31 grudnia 2017)[9], co nadal widnieje w wielu źródłach i dokumentach[10]. 1 stycznia 2018 roku weszła w życie nowa Ustawa Prawo wodne, która mówi już o dorzeczu rzeki Banówki oraz regionie wodnym Banówki[11].

Zobacz też

Przypisy

  1. Ocena jakości jednolitych części wód powierzchniowych rzek badanych w 2014 roku. [dostęp 30 kwietnia 2018].
  2. Bahnau (Fluss) – GenWiki [online], wiki-de.genealogy.net [dostęp 2018-04-29] (niem.).
  3. Elektroniczny słownik hydronimów Polski | Instytut Języka Polskiego PAN [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2018-04-30].
  4. Rozporządzenia nr 33 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. (Dz. Urz. Woj. Warm. – Maz. Nr 71, poz. 1359).
  5. BIP UW Olsztyn – Obszary Chronionego Krajobrazu na terenie województwa.
  6. Obszary Chronionego Krajobrazu – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie Nadleśnictwo Zaporowo.
  7. Obszary Chronione w Polsce – Obszary Chronionego Krajobrazu, PTTK.
  8. Gmina Pieniężno – walory przyrodnicze.
  9. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych (Dz.U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019).
  10. Preloader [online], mapa.kzgw.gov.pl [dostęp 2018-05-01] (ang.).
  11. Dz.U. z 2018 r. poz. 2268.

Linki zewnętrzne