Wachta

Wachta - część załogi statku (jacht, żaglowiec), pełniąca służbę w określonym czasie (zazwyczaj 4 godziny). Również jest to czas pełnienia służby (czterogodzinnej) np. w godzinach 0000-0400, 0400-0800, 0800-1200, 1200-1600, 1600-2000, 2000-0000 itd. (przy 3 wachtowym systemie).

Wachta w żeglarstwie

Zwykle załogę dzieli się na 3 wachty na jachtach, na dużych na 4 wachty. Na jachtach o nielicznej załodze ustala się wachty sześciogodzinne. Na jachtach śródlądowych i prywatnych na ogół nie ma regularnych wacht (zob. jachting).

Zadania wacht w trakcie manewrów:

• wachta pierwsza, (I oficer) obsługuje podczas manewrów żagle i cumy dziobowe
• wachta druga, (II oficer) obsługuje śródokręcie
• wachta trzecia, (III oficer) obsługuje żagle i cumy na rufie

Wachta, która pełni aktualnie służbę nazywana jest wachtą nawigacyjną lub służbowa, w czasie żeglugi obsługuje w pełni jacht (prowadzenie sterowania, obsługa żagli, lin).

Obowiązki wachty nawigacyjnej (służbowej) w czasie żeglugi:

• prawidłowe sterowanie i wykonywanie manewrów;
• stała obserwacja stanu jachtu i sytuacji na morzu;
• prowadzenie nawigacji (oficer wachtowy).

Określenia wachty ze względu na pełnioną służbie:

• Nadwachtą jest wacha, która ma objąć służbę w następnej kolejności;
• Podwachtą jest wachta, która zakończyła służbę (w razie potrzeby większej liczby ludzi przy wykonywaniu jakiegoś manewru wzywa się na pokład w pierwszej kolejności podwachtę, ponieważ nadwachta powinna być wypoczęta);
• wachta kambuzowa przygotowuje posiłki;
• wachta portowa jest na jachcie podczas postoju w porcie (zapewnia bezpieczny postój w porcie, dozór nad jednostką);
• wachta kotwiczna pełni służbę podczas postoju na kotwicy (zapewnia bezpieczny postój na kotwicy, gotowość podniesienia jej i podjęcia żeglugi).

W języku żeglarskim wachta zaczynająca się od północy zwana jest psią wachtą, od godziny 0400 wachtą ranną lub świtówką, od godziny 2000 wachtą wieczorną. Czasem jedna z wacht dziennych dzielona jest na dwie wachty łamane (od godziny 1200 lub 1600), dzięki czemu poszczególne osoby (wachty) nie są przypisane do stałych godzin pełnienia służby.

Zobacz też

• Kapitan
• Oficer
• Załoga
• żeglarstwo
• przegląd zagadnień z zakresu żeglarstwa

Zapoznaj się też z: pojęciami z nawigacji, okrętownictwa i żeglarstwa, skrótami przed imionami statków i nazwami okrętów oraz kalendarium morskim Portal Żegluga • Wikiprojekt Żegluga • Portal Żeglarstwo