Walenty Janowski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
nowy artykuł |
m Bot poprawia nagłówek artykułu |
||
(Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 7 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Biogram infobox |
|||
'''Walenty Janowski''' (zm. [[1800]]), polski malarz. Brat [[Mikołaj Janowski|Mikołaja]]. Studiował w pracowni, będąc uczniem I. P. Molitora. Jest współtwórcą obrazu: „Boże Narodzenie“ w Katedrze krakowskiej i portretów świętych franciszkańskich w krużgankach klasztoru franciszkanów w [[Kraków|Krakowie]]. |
|||
|imię i nazwisko = Walenty Janowski |
|||
|grafika = |
|||
|opis grafiki = |
|||
|alt grafiki = |
|||
|data urodzenia = |
|||
|miejsce urodzenia = |
|||
|data śmierci = [[marzec]] [[1800]] |
|||
|miejsce śmierci = [[Kraków]] |
|||
|zawód = malarz |
|||
|odznaczenia = |
|||
|commons = |
|||
}} |
|||
'''Walenty Janowski''' (zm. [[marzec]] [[1800]] w [[Kraków|Krakowie]]) – [[Polacy|polski]] malarz działający w Krakowie w drugiej połowie XVIII stulecia. |
|||
Nieznana jest dokładna data jego narodzin<ref name="PSB">{{odn|ref=nie|PSB}}.</ref>. Był synem Jana<ref>{{odn|ref=nie|Prószyńska|1979|s=224}}.</ref>, bratem [[Mikołaj Janowski|Mikołaja]], malarza<ref name="EK" />. |
|||
{{Biografia stub}} |
|||
Uczył się malarstwa u [[Franciszek Ignacy Molitor|Franciszka Molitora]]<ref name="PSB"/>. W 1760 roku został wpisany do ''Albumu Studiosorum'', metryki [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]]<ref name="EK">{{odn|ref=nie|Encyklopedia Krakowa}}.</ref>, a 25 kwietnia tego samego roku przejęto go do krakowskiego [[cech|cechu]] malarzy. W późniejszych latach kilkukrotnie pełnił godność starszego tego cechu (1764–1765, 1769, 1772, 1778, 1780–1783)<ref name="S">{{odn|ref=nie|Słownik}}.</ref>. Jego uczniami, których wyzwolił na malarzy, byli Wojciech Gutowski (wyzwoliny 1774), P. Kawęcki (1774), Idzi Golakowski z Kłobucka (1780) i Wojciech Bączkowski z Kęt (1786)<ref>{{odn|ref=nie|PSB}} (tu jako datę wyzwolin Bączkowskiego podano 1780); {{odn|ref=nie|Słownik}}.</ref>. |
|||
==Źródła== |
|||
* Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga (1934-1939) |
|||
Tworzył głównie obrazy religijne, z których jedynym znanym w oryginale jest ''Pokłon pasterzy'' (około 1762) w [[Kaplica Skotnickich na Wawelu|kaplicy Skotnickich]] w [[Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie|katedrze na Wawelu]], namalowany w duchu późnego [[Barok|baroku]] rzymskiego. Oprócz tego wykonał podobizny świętych franciszkańskich w krużgankach krakowskiego [[Bazylika św. Franciszka z Asyżu w Krakowie|klasztoru Franciszkanów]], które uległy zniszczeniu w 1832 roku<ref>{{odn|ref=nie|PSB}}; {{odn|ref=nie|Encyklopedia Krakowa}}.</ref> i polichromię w [[Kościół Wszystkich Świętych w Krakowie (Stare Miasto)|kościele Wszystkich Świętych]]<ref name="S"/> (znaną z akwarel [[Józef Brodowski (starszy)|Józefa Brodowskiego]]<ref name="PSB"/>, przedstawiała sceny z życia Chrystusa i dziejów kościoła<ref>{{odn|ref=nie|Opalińska|2005|s=76}}.</ref>). W 1768 roku złocił ołtarz w jednej z kaplic bocznych [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (Bielany)|kościoła Kamedułów na Bielanach]]<ref name="S"/>. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
Żoną Janowskiego była Katarzyna, z którą doczekał się sześciorga dzieci (chrzczone w kościele Wszystkich Świętych między 1760 a 1768 rokiem)<ref name="S"/>. Jeden z synów malarza, Jan Maciej Józef (zm. 1838), wstąpił do zakonu, przybierając imię Mikołaja i osiągnął godność [[kanonik|kanonika]] [[Krakowska Kapituła Katedralna|kapituły krakowskiego]]<ref name="PSB"/> |
|||
⚫ | |||
Walenty Janowski zmarł w marcu 1800 roku w Krakowie<ref name="PSB"/>. |
|||
[[Edward Rastawiecki]], oceniając twórczość Walentego, stwierdził, że wykazywał talent, śmiałość i szybkość w pracy, zarazem jednak tworzył niedbale i przeciętnie<ref name="PSB" />. |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
|||
* {{cytuj książkę | tytuł = [[Encyklopedia Krakowa]] | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa-Kraków | data=2000 |isbn = 83-01-13325-2 | inni=red. prowadzący Antoni Henryk Stachowski |strony = 336 (hasło ''Janowski Walenty'') | odn = {{odn/id|Encyklopedia Krakowa}}}} |
|||
* {{Cytuj książkę | tytuł = [[Polski Słownik Biograficzny]] | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk | miejsce = Wrocław-Warszawa-Kraków | data = 1962–1964 | strony = 574| rozdział = ''Janowski Walenty'' | imię r = Józef | nazwisko r = Lepiarczyk | autor r link = Józef Lepiarczyk | tom = X | tytuł tomu = ''Horoch Mieczysław–Jarosiński Paweł'' | odn = {{odn/id|PSB}}}} |
|||
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Opalińska | imię = Stanisława | tytuł = Józef Brodowski 1781–1853. Malarz i rysownik starego Krakowa | wydawca = Muzeum Historyczne Miasta Krakowa | miejsce = Kraków | data = 2005 | seria = Biblioteka Krzysztoforska, nr 1 | isbn = 83-89599-42-2 | odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj książkę | tytuł = Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk | miejsce = Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk | data = 1979 | strony = 224–225| rozdział = ''Janowski Mikołaj'' | imię r = Zuzanna | nazwisko r = Prószyńska | inni = red. Jolanta Maurin Białostocka, Janusz Derwojed | tom = III | tytuł tomu = ''H–Ki'' | odn = {{odn/id|Prószyńska|1979}}}} |
|||
* {{Cytuj książkę | tytuł = Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk | miejsce = Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk | data = 1979 | strony = 228 (hasło ''Janowski Walenty'') | inni = red. Jolanta Maurin Białostocka, Janusz Derwojed | tom = III | tytuł tomu = ''H–Ki'' | odn = {{odn/id|Słownik}}}} |
|||
{{SORTUJ:Janowski, Walenty}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategoria:Urodzeni w XVIII wieku]] |
|||
⚫ |
Aktualna wersja na dzień 08:50, 14 gru 2023
Data i miejsce śmierci | |
---|---|
Zawód, zajęcie |
malarz |
Walenty Janowski (zm. marzec 1800 w Krakowie) – polski malarz działający w Krakowie w drugiej połowie XVIII stulecia.
Nieznana jest dokładna data jego narodzin[1]. Był synem Jana[2], bratem Mikołaja, malarza[3].
Uczył się malarstwa u Franciszka Molitora[1]. W 1760 roku został wpisany do Albumu Studiosorum, metryki Akademii Krakowskiej[3], a 25 kwietnia tego samego roku przejęto go do krakowskiego cechu malarzy. W późniejszych latach kilkukrotnie pełnił godność starszego tego cechu (1764–1765, 1769, 1772, 1778, 1780–1783)[4]. Jego uczniami, których wyzwolił na malarzy, byli Wojciech Gutowski (wyzwoliny 1774), P. Kawęcki (1774), Idzi Golakowski z Kłobucka (1780) i Wojciech Bączkowski z Kęt (1786)[5].
Tworzył głównie obrazy religijne, z których jedynym znanym w oryginale jest Pokłon pasterzy (około 1762) w kaplicy Skotnickich w katedrze na Wawelu, namalowany w duchu późnego baroku rzymskiego. Oprócz tego wykonał podobizny świętych franciszkańskich w krużgankach krakowskiego klasztoru Franciszkanów, które uległy zniszczeniu w 1832 roku[6] i polichromię w kościele Wszystkich Świętych[4] (znaną z akwarel Józefa Brodowskiego[1], przedstawiała sceny z życia Chrystusa i dziejów kościoła[7]). W 1768 roku złocił ołtarz w jednej z kaplic bocznych kościoła Kamedułów na Bielanach[4].
Żoną Janowskiego była Katarzyna, z którą doczekał się sześciorga dzieci (chrzczone w kościele Wszystkich Świętych między 1760 a 1768 rokiem)[4]. Jeden z synów malarza, Jan Maciej Józef (zm. 1838), wstąpił do zakonu, przybierając imię Mikołaja i osiągnął godność kanonika kapituły krakowskiego[1]
Walenty Janowski zmarł w marcu 1800 roku w Krakowie[1].
Edward Rastawiecki, oceniając twórczość Walentego, stwierdził, że wykazywał talent, śmiałość i szybkość w pracy, zarazem jednak tworzył niedbale i przeciętnie[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia Krakowa. red. prowadzący Antoni Henryk Stachowski. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 336 (hasło Janowski Walenty). ISBN 83-01-13325-2.
- Józef Lepiarczyk: Janowski Walenty. W: Polski Słownik Biograficzny. T. X: Horoch Mieczysław–Jarosiński Paweł. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1962–1964, s. 574.
- Stanisława Opalińska: Józef Brodowski 1781–1853. Malarz i rysownik starego Krakowa. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2005, seria: Biblioteka Krzysztoforska, nr 1. ISBN 83-89599-42-2.
- Zuzanna Prószyńska: Janowski Mikołaj. W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy. red. Jolanta Maurin Białostocka, Janusz Derwojed. T. III: H–Ki. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1979, s. 224–225.
- Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy. red. Jolanta Maurin Białostocka, Janusz Derwojed. T. III: H–Ki. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1979, s. 228 (hasło Janowski Walenty).