Polski Słownik Biograficzny
| |
| Tematyka |
biografie |
|---|---|
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania |
Polska |
| Język |
polski |
| Data wydania |
od 1935 |
| Wydawca | |
Polski Słownik Biograficzny (PSB) – wielotomowa publikacja mająca na celu gromadzenie biografii zasłużonych, nieżyjących już osób związanych z Polską (również z Wielkim Księstwem Litewskim, z Rzecząpospolitą Obojga Narodów i ich lennami), mieszkających czy działających w kraju i za granicą – od czasów legendarnego Popiela począwszy, aż do roku 2000.
Do marca 2023 w 54 tomach (222 zeszyty), na około 33 tysiącach stron opublikowano około 32 tysięcy biogramów (od hasła „Abakanowicz Bruno” do „Towarnicki Ambroży”)[1]. Do końca 2000 obowiązywała zasada, że w PSB zamieszcza się biogramy osób zmarłych najpóźniej trzy lata przed wydaniem danego tomu, natomiast tomy wydane po roku 2000 zawierają, a będące w planie zawierać będą, wyłącznie biogramy osób zmarłych najpóźniej 31 grudnia 2000.
Pierwszy tom został wydany w 1935, a kolejne trzy do roku 1938. Później nastąpiła przerwa do 1946 spowodowana II wojną światową i kolejna, po 1949 w okresie stalinizmu. Wydawanie Słownika wznowiono w 1958. Do ok. 2030 planowane jest zakończenie głównej edycji Słownika w ok. 62 tomach, a następnie planuje się wydanie suplementu.
Internetowy Polski Słownik Biograficzny[edytuj | edytuj kod]
iPSB to internetowa wersja Polskiego Słownika Biograficznego, w ramach której od 16 grudnia 2014 dostępne są poszczególne hasła[2]. Oprócz biogramów z PSB w serwisie dostępne są też materiały multimedialne pokazujące realia epoki, kontekst historyczny i kulturowy dotyczący danej postaci. Wydawcą iPSB jest Narodowy Instytut Audiowizualny.
Realizacja[edytuj | edytuj kod]
PSB jest wydawany wspólnie przez Polską Akademię Nauk i Polską Akademię Umiejętności. Przedsięwzięcie realizowane jest przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i dotowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. W listopadzie 2010 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, jednomyślną uchwałą, objął Słownik honorowym patronatem.
W pracę nad każdym tomem Słownika zaangażowanych jest kilkaset osób.
Redaktorzy naczelni[edytuj | edytuj kod]
Inicjatorem i pierwszym głównym redaktorem PSB był Władysław Konopczyński. W 1949 został zmuszony przez władze do rezygnacji z posady redaktora. W 1958, po okresie zamrożenia prac w czasach stalinizmu, redaktorem naczelnym został Kazimierz Lepszy, a w 1964 Emanuel Rostworowski. Od 1989 do 2002 redaktorem naczelnym był Henryk Markiewicz. Za jego czasów zostały wydane Uzupełnienia i sprostowania – oddzielny zeszyt zbiorczy ze sprostowaniami i uzupełnieniami, w szczególności z informacjami niedopuszczonymi do druku przez cenzurę czasów PRL (na przykład uściślenie „zm. po 1939” na „zamordowany w Katyniu”).
Od 2003 redaktorem naczelnym jest Andrzej Romanowski.