Twierdza Luksemburg: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m WP:SK, dr.red, szablony cytuj, - czesc galerii a w tamian link do galerii na commons |
drobne redakcyjne |
||
Linia 52: | Linia 52: | ||
[[Kategoria:Fortyfikacje austriackie do 1918 roku]] |
[[Kategoria:Fortyfikacje austriackie do 1918 roku]] |
||
[[Kategoria:Twierdze]] |
[[Kategoria:Twierdze]] |
||
[[Kategoria:Fortyfikacje w Luksemburgu]] |
|||
[[de:Festung Luxemburg]] |
[[de:Festung Luxemburg]] |
Wersja z 11:35, 19 gru 2011
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/De_Bock_1867.jpg/300px-De_Bock_1867.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Luxembourg_fortress_before_demolition.jpg/300px-Luxembourg_fortress_before_demolition.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Forteresse_de_Luxembourg_1794_by_A_Lefort.jpg/300px-Forteresse_de_Luxembourg_1794_by_A_Lefort.jpg)
Twierdza Luksemburg (luks. Festung Lëtzebuerg, niem. Festung Luxemburg, fr. Forteresse de Luxembourg) – zespół fortyfikacji w typie twierdzy fortowej znajdujących się wokół miasta Luksemburg.
Twierdza ta miała bardzo duże znaczenie strategiczne od XVII do 1867 r. Francuski inżynier Lazare Carnot w 1793 roku uznał, że jest to najlepsza twierdza w Europie poza Gibraltarem, co spowodowało, że nazywano Luksemburg "Gibraltarem Północy".
Historia
Pierwszą fortyfikacją na terenie dzisiejszego miasta Luksemburg był rzymski fort Lucilinburhuc wzniesiony na skalistym cyplu Bock. W średniowieczu na skale Bock wzniesiono zamek, który następnie rozbudowywano po 1443 roku w czasach panowania władców Burgundii i hiszpańskich Habsburgów. Za tych ostatnich zaczęto drążyć w skałach pierwsze kazamaty.
W 1684 Luksemburg został zdobyty przez Francuzów, którzy na podstawie projektów Sébastiena Vaubana przekształcili Luksemburg w nowoczesną twierdzę o złożonym systemie obronnym. W 1697 roku twierdzę przejęli Hiszpanie, a następnie Austriacy, którzy także ją rozbudowali w XVIII wieku. Po abdykacji Napoleona w 1814, twierdza znalazła się pod wojskową kontrolą Prus (1815–1867).
Twierdza została zburzona na skutek postanowień traktatu londyńskiego z 1867 roku rozwiązującego spór o Luksemburg pomiędzy Francją i Prusami.
Twierdza w XIX wieku
Twierdza składała się z trzech obwodów obronnych, w skład których wchodziło około 40 dzieł obronnych. Pod twierdzą wykuto i wykopano 23 km kazamatów. Pierścień wewnętrzny składał się z 15 fortów, a zewnętrzny z 9 fortów o nazwach:
- Fort Olizy
- Fort Thüngen
- Fort Parkhohe
- Fort du Moulin
- Fort Rumigny
- Fort Neippberg
- Fort Wedell
- Fort Rheinsheim
- Fort Charles
Stan obecny
Po 1991 roku częściowo zrekonstruowano Fort Thüngen, w którym mieści się obecnie muzeum twierdzy. W głównej partii zachował się także Fort Ober-Grünewald (obok Fortu Thungen) oraz zaprojektowany przez Vaubana Fort Lambert (wchodzi w skład parkingu Monterey). Zachowała się także Wieża Malakoff oraz Brama Eicher i Wieże Vaubana.
Galeria
-
Twierdza w 1560 wg Brauna i Hogenberga -
Mury Luksemburga w 1649 wg Blaeu -
Mapa z 1730 -
Skała Bock -
Fort Thüngen
Bibliografia
- Michel Pauly, Martin Uhrmacher: Burg, Stadt, Festung, Großstadt: Die Entwicklung der Stadt Luxemburg. W: Patrick Bousch, Tobias Chilla, Philippe Gerber, Olivier Klein, Christian Schulz, Christophe Sohn, Dorothea Wiktorin (wyd.): Der Luxemburg Atlas – Atlas du Luxembourg. Köln: Emons Verlag, 2009. ISBN 978-3-89705-692-3. [dostęp 2011-12-11]. (niem.).
- Isabelle Yegles-Becker, Michel Pauly: Le démantelement de la forteresse. W: Patrick Bousch, Tobias Chilla, Philippe Gerber, Olivier Klein, Christian Schulz, Christophe Sohn, Dorothea Wiktorin (wyd.): Der Luxemburg Atlas – Atlas du Luxembourg. Köln: Emons Verlag, 2009. ISBN 978-3-89705-692-3. [dostęp 2011-12-11]. (fr.).
Linki zewnętrzne
- Musée de la Forteresse de Luxembourg: strona oficjalna. www.in-visible.lu. [dostęp 2011-11-18]. (fr.).
- Frënn vun der Festungsgeschicht Lëtzebuerg – a.s.b.l. (Stowarzyszenie Przyjaciół Twierdzy Luksemburg): Fort Thüngen. www.ffgl.lu. [dostęp 2011-11-18]. (fr.).