Zamek w Pułtusku: Różnice pomiędzy wersjami

Zamek w Pułtusku
	; Dziedziniec zamku
Państwo	Polska
Miejscowość	Pułtusk
Styl architektoniczny	renesansowy
Inwestor	Paweł Giżycki
Ukończenie budowy	XV w.
Ważniejsze przebudowy	I poł. XVI w.
Zniszczono	potop szwedzki,; II wojna północna, 1841 (pożar)
Pierwszy właściciel	biskupi płoccy
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:building}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:46, 7 kwi 2013

Zamek w Pułtusku – zamek w stylu renesansowym, usytuowany na niewielkim wzgórzu nad Narwią.

Historia

Historia zamku w Pułtusku sięga XV w., kiedy to biskup płocki Florian Laskary wzniósł pierwsze murowane elementy zamku na miejscu drewnianego grodu z początku XIII wieku^[1] spalonego przez litewski najazd w 1363 roku. Pomiędzy rokiem 1439-1463 biskup Paweł Giżycki polecił dobudować do wieży tzw. Dom Mały w stylu gotyckim oraz otoczyć zamek murem obwodowym. W XVI wieku zamek rozbudowano od wschodu w stylu renesansowym ozdabiając mury zamkowe boniowaniami w technice sgraffito i zwieńczając je attykami. Na północ od Domu Małego wybudowano tzw. Dom Duży. W 1530 na zamku założona została pierwsza na Mazowszu drukarnia.
Za biskupa Marcina Szyszkowskiego, w I połowie XVII w., nastąpiło wzmocnienie murów potężnymi skarpami, a za rządów biskupa Henryka Firleja wybudowano most arkadowy. W 1645 roku przebudowano bramę wjazdową.

Zamek uległ poważnym zniszczeniom podczas potopu w połowie XVII wieku, gdy trwały walki o niego pomiędzy wojskami Stefana Czarneckiego i Szwedami. Kolejne zniszczenia przyniosła druga wojna północna, podczas której w 1703 roku zamek zajęły wojska szwedzkie. Zamek odbudowano w stylu barokowym, budując także w tym stylu kaplicę zamkową.
Uszkodzony podczas insurekcji kościuszkowskiej. Pod koniec XVIII wieku biskup Krzysztof Hilary Szembek przebudował część wschodnią i bramę w stylu klasycystycznym.

Podczas wojen napoleońskich ponownie uszkadzany gdy wykorzystywano go jako lazaret wojskowy. Został odnowiony w latach 1817-1830. Zamek spłonął w roku 1841 w związku z czym przestał być siedzibą biskupów, wielokrotnie zmieniając swoje przeznaczenie. W 1866 roku Rosjanie zarekwirowali zamek biskupom i następnie umieścili tam żandarmerię i szpital. W czasie II wojny światowej niemieckie władze okupacyjne nadbudowały o jedno piętro skrzydło wschodnie. Podczas walk w zimie 1945 roku zamek spłonął. W 1989, po trwającej 15 lat odbudowie w trakcie której wybudowano na zamku wieżę, przeznaczony został na "Dom Polonii".

Dom Polonii

Dom Polonii w Pułtusku – zespół hotelowo-rekreacyjny usytuowany w zabytkowym zamku, w Pułtusku, nad brzegiem Narwi, na skraju Puszczy Białej. Obok działalności hotelarskiej prowadzony jest tam także Ośrodek Dokumentacji Wychodźstwa Polskiego.

Bibliografia

Agnieszka Sypek, Robert Sypek: Zamki i warownie ziemi mazowieckiej. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2002, s. 62-67. ISBN 83-88542-34-6.

Linki zewnętrzne

Strona internetowa Domu Polonii

↑ Andrzej Buko "Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej", wyd. Trio, Warszawa 2005, s.240

[1] Andrzej Buko "Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej", wyd. Trio, Warszawa 2005, s.240

[1]

@@ Linia 36: / Linia 36: @@
 === Historia ===
-Historia zamku w Pułtusku sięga [[XV wiek|XV w.]], kiedy to [[biskupi płoccy|biskup płocki]] [[Florian Laskary]] wzniósł pierwsze murowane elementy zamku na miejscu drewnianego grodu spalonego przez litewski najazd w 1363 roku. Pomiędzy rokiem 1439-1463 biskup [[Paweł Giżycki]] polecił dobudować do wieży tzw. ''Dom Mały'' w stylu gotyckim oraz otoczyć zamek murem obwodowym. W XVI wieku zamek rozbudowano od wschodu w stylu renesansowym ozdabiając mury zamkowe boniowaniami w technice [[sgrafitto]] i zwieńczając je [[attyka (architektura)|attykami]]. Na północ od Domu Małego wybudowano tzw. ''Dom Duży''. W [[1530]] na zamku założona została pierwsza na [[Mazowsze|Mazowszu]] drukarnia. <br />
+Historia zamku w Pułtusku sięga [[XV wiek|XV w.]], kiedy to [[biskupi płoccy|biskup płocki]] [[Florian Laskary]] wzniósł pierwsze murowane elementy zamku na miejscu drewnianego grodu z początku XIII wieku<ref>Andrzej Buko "Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej", wyd. Trio, Warszawa 2005, s.240</ref> spalonego przez litewski najazd w 1363 roku. Pomiędzy rokiem 1439-1463 biskup [[Paweł Giżycki]] polecił dobudować do wieży tzw. ''Dom Mały'' w stylu gotyckim oraz otoczyć zamek murem obwodowym. W XVI wieku zamek rozbudowano od wschodu w stylu renesansowym ozdabiając mury zamkowe boniowaniami w technice [[sgraffito]] i zwieńczając je [[attyka (architektura)|attykami]]. Na północ od Domu Małego wybudowano tzw. ''Dom Duży''. W [[1530]] na zamku założona została pierwsza na [[Mazowsze|Mazowszu]] drukarnia. <br />
 Za biskupa [[Marcin Szyszkowski|Marcina Szyszkowskiego]], w I połowie [[XVII wiek|XVII w.]], nastąpiło wzmocnienie murów potężnymi skarpami, a za rządów biskupa [[Henryk Firlej (arcybiskup gnieźnieński)|Henryka Firleja]] wybudowano most arkadowy. W 1645 roku przebudowano bramę wjazdową.