Konkurs

Konkurs – publiczne przyrzeczenie nagrody za określoną czynność lub jej zaniechanie lub za najlepszy rezultat, spełniające przyrzeczone warunki, z określonym terminem ubiegania się o przyrzeczoną nagrodę w rozumieniu art. 919-921 Kodeksu cywilnego.

W powszechnym rozumieniu konkurs to postępowanie mające na celu wyłonienie zwycięzcy bądź kilku zwycięzców spośród grupy najlepszych uczestników spełniających określone kryteria. Zasady przeprowadzenia konkursu określa Kodeks cywilny, a warunki ubiegania się o przyrzeczoną nagrodę ustala organizator konkursu. Niektóre szczególne rodzaje konkursów mogą być także regulowane przez prawo.

Zakres, przebieg i efekty konkursu

Konkurs może dotyczyć bezpośrednio samych ludzi (ich wiedzy, umiejętności, osiągnięć itp.) lub przedmiotów i idei, które są jedynie rezultatem działalności człowieka (kryterium bycia: najlepszym, najciekawszym, najbardziej popularnym, najbardziej oryginalnym itp.). Uczestników konkursu nie może nominować jego organizator, wskazana przez niego komisja lub instytucja, albo ogół jakiejś zbiorowości (społeczność), ponieważ konkurs jako przyrzeczenie publiczne musi być skierowany do publiczności, czyli do osób nieoznaczonych imiennie.

Konkurs może składać się z wielu etapów (części), może być też cykliczny i powtarzalny (kolejne edycje). Ostatni etap nazywany jest finałem, przedostatni – półfinałem, trzeci od końca – ćwierćfinałem. Osoba, która dostała się do ostatniego etapu to finalista.

Zwycięzcę może wyłaniać jedna osoba (organizator lub inna przez niego wskazana), niewielka grupa osób (sąd konkursowy, jury bądź większa zbiorowość. Wybór następuje w głosowaniu ustnym, pisemnym, listownym, telefonicznym, poprzez formularz internetowy itp.

Zwycięzcy, poza samą satysfakcją z takiego miana (tytułu), musi być przyznana przyrzeczona nagroda (materialna jak np. finansowa lub rzeczowa, lub niematerialna jak np. dyplom, odznaczenie itp.). Nagrody mogą być przyznane jednemu bądź kilku zwycięzcom, wówczas ustala się ich miejsca (pierwsze, drugie itd.). Każdy nagrodzony to laureat konkursu. Jeżeli kilku osobom przyznano to samo miejsce, nazywa się je wyrażeniem ex aequo.

Nierozstrzygalność i unieważnienie konkursu

Konkurs nie dochodzi do skutku, jeżeli w oznaczonym terminie nie zostaną zgłoszone co najmniej dwa rezultaty lub czynności spełniające warunki konkursu, gdyż wówczas zobowiązanie organizatora konkursu do wyboru pracy najlepszego rezultatu lub czynności jest logicznie niemożliwe i stąd pozostaje bezskuteczne.

Konkurs jako nieodwołalne zobowiązanie organizatora do nagrodzenia najlepszego rezultatu (dzieła) lub czynności może być unieważniony tylko w przypadku nieprawidłowości w procedurze bądź nieuczciwości po stronie organizatora, lecz tylko na ryzyko i odpowiedzialność organizatora konkursu i pod rygorem zwrotu kosztów poniesionych przez uczestników unieważnionego konkursu.

Niektóre szczególne typy konkursów

• zawody sportowe
• rekrutacja