Zamek w Nowogródku: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
kategoria |
||
Linia 8: | Linia 8: | ||
|adres = |
|adres = |
||
|typ budynku = |
|typ budynku = |
||
|styl architektoniczny = |
|styl architektoniczny = gotycki |
||
|architekt = |
|architekt = |
||
|inwestor = |
|inwestor = |
||
Linia 62: | Linia 62: | ||
[[Kategoria:Ruiny zamków na Białorusi]] |
[[Kategoria:Ruiny zamków na Białorusi]] |
||
[[Kategoria:Nowogródek|{{PAGENAME}}]] |
[[Kategoria:Nowogródek|{{PAGENAME}}]] |
||
[[Kategoria:Architektura gotyku na Białorusi]] |
Wersja z 13:41, 29 sty 2015
Ruiny zamku w 2006 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Styl architektoniczny |
gotycki |
Zniszczono |
1349, początek XVI w., 1710, 1751 |
Odbudowano |
1415, XVI w. |
Położenie na mapie Białorusi Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Zamek w Nowogródku – ruiny zamku z XIV–XV wieku, zniszczonego w XVI wieku, położonego w Nowogródku na terenie dzisiejszej Białorusi. Obecnie w stanie trwałej ruiny.
Historia
Warownia w Nowogródku zbudowana została po 1241 roku przez księcia litewskiego Edywiła (kunigas Erdziwiłł[1]) prawdopodobnie w miejscu wcześniejszego ruskiego grodu z XII wieku. Mendog ustanowił tu stolicę państwa litewskiego, przyjął tu chrzest i w 1253 koronował się na króla Litwy. W tym czasie wzniesiono tu warownię z umocnieniami ziemno-drewnianymi, prawdopodobnie z elementami murowanymi.
W 1314 komtur krzyżacki Heinrich von Plotzke bezskutecznie próbował zdobyć gród. W XIV wieku warownia była wielokrotnie oblegana i niszczona w czasie najazdów krzyżackich, wojen litewsko-ruskich i waśni rodowych. W 1349 roku przed kolejnym najazdem krzyżackim mieszkańcy sami spalili miasto i zamek przed opuszczeniem miasta. W miejscu zniszczonej fortyfikacji nowy murowany zamek w 1415 roku polecił zbudować książę Witold.
Na początku XVI wieku zamek uległ zniszczeniu przez Tatarów. Odbudowany, ale z uwagi na przestarzały system obronny stracił na znaczeniu. W 1638 roku w wieży bramnej umieszczono archiwum miejskie. W 1662 zamek został zdobyty i spustoszony przez wojska moskiewskie, archiwum zostało o obrabowane i częściowo wywiezione. W XVIII wieku dalsze zniszczenia zamku nastąpiły w wyniku pożarów: w 1710 w czasie najazdu Szwedów i w 1751, gdy spłonęły resztki miejskiego archiwum.
Od początku XIX wieku zamek znajduje się w stanie trwałej ruiny. Zachowały się ruiny wieży kościelnej, bramnej, fragment wschodniego odcinka murów z przechodem furty (częściowo rekonstruowane w XX wieku), wały ziemne i głęboka fosa otaczająca zamek. Z zamkowej cerkwi zachowały się fundamenty.
W roku 2009 minister kultury Białorusi Pawał Łatuszka rozpoczął kampanię na rzecz odbudowy zamku.
Architektura
W XIV–XV wieku zamek posiadał kształt nieregularnego czworoboku, co wynikało z kształtu wzgórza na którym był położony. Posiadał cztery wieże narożne o planie kwadratu i wieżę bramną w połowie północnej kurtyny murów obwodowych. W wieży bramnej znajdował się przejazd na dziedziniec i pomieszczenia mieszkalne w wyższych kondygnacjach, a w wieży południowo-wschodniej znajdowała się furta, prowadząca prawdopodobnie do źródła wypływające z góry zamkowej, chronionego przez piątą wieżę od północy i połączonym murem z głównym obwodem obronnym. Na dziedzińcu, pomiędzy wieżą narożną tzw. kościelną a wieżą bramną, znajdował się budynek mieszkalny przylegający do murów. Zamek wzniesiony był z cegły na fundamencie z głazów narzutowych. W zachodniej części dziedzińca znajdowała się cerkiew zamkowa, wzniesiona w XIV wieku. Wzgórze zamkowe umocnione było dodatkowo fosą i wałem ziemnym.
- ↑ Józef Żmigrodzki: Nowogródek i okolice. 1930.
Bibliografia
- Tadeusz Polak: Zamki na Kresach: Białoruś, Litwa, Ukraina. Warszawa: Pagina, 1997, s. 157–158. ISBN 83-907506-0-0.