Mątewka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 69044552 autorstwa 212.59.237.254 (dyskusja) - brak źródeł, a jak już, to jest akapit poświęcony innym nazwom.
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Wycofane VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 2: Linia 2:
[[Plik:Holzquirl geschnitzt.jpg|thumb|Mątewka]]
[[Plik:Holzquirl geschnitzt.jpg|thumb|Mątewka]]
{{Wikisłownik|mątewka}}
{{Wikisłownik|mątewka}}
'''Mątewka''' – przyrząd kuchenny, przeważnie wykonany z [[Drewno (technika)|drewna]]. Wykorzystywany jest najczęściej do mieszania składników surowego ciasta, przy zagęszczaniu sosu mąką lub śmietaną i do podobnych czynności. Mątewka znana jest na całym świecie<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Mątewka - Muzeum Etnograficzne w Krakowie |data dostępu = 2021-12-23 |opublikowany = etnomuzeum.eu |url = https://etnomuzeum.eu/zbiory/matewka |język = pl}}</ref>.
'''Mątewka''', '''fiyrlok''' – przyrząd kuchenny, przeważnie wykonany z [[Drewno (technika)|drewna]]. Wykorzystywany jest najczęściej do mieszania składników surowego ciasta, przy zagęszczaniu sosu mąką lub śmietaną i do podobnych czynności. Mątewka znana jest na całym świecie<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Mątewka - Muzeum Etnograficzne w Krakowie |data dostępu = 2021-12-23 |opublikowany = etnomuzeum.eu |url = https://etnomuzeum.eu/zbiory/matewka |język = pl}}</ref>.


W Polsce, w zależności od regionu, znana jest też pod nazwami: rogalka, kłótewka, mątwica, kołotuszka, kwirlejka, koziołek, firlatek, krążyk, fryga. Przytoczone słowa są jedynie przykładami różnego nazewnictwa i nie wyczerpują wszystkich wariantów i określeń<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |autor = Karol Dejna |tytuł = Słownictwo ludowe z terenu byłych województw kieleckiego i łódzkiego (Sz-U) |czasopismo = Rozprawy Komisji Językowej |data = 1983 |wolumin = 29}}</ref>.
W Polsce, w zależności od regionu, znana jest też pod nazwami: rogalka, kłótewka, mątwica, kołotuszka, kwirlejka, koziołek, firlatek, krążyk, fryga. Przytoczone słowa są jedynie przykładami różnego nazewnictwa i nie wyczerpują wszystkich wariantów i określeń<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |autor = Karol Dejna |tytuł = Słownictwo ludowe z terenu byłych województw kieleckiego i łódzkiego (Sz-U) |czasopismo = Rozprawy Komisji Językowej |data = 1983 |wolumin = 29}}</ref>.

Wersja z 21:06, 28 kwi 2024

Mątewka

Mątewka, fiyrlok – przyrząd kuchenny, przeważnie wykonany z drewna. Wykorzystywany jest najczęściej do mieszania składników surowego ciasta, przy zagęszczaniu sosu mąką lub śmietaną i do podobnych czynności. Mątewka znana jest na całym świecie[1].

W Polsce, w zależności od regionu, znana jest też pod nazwami: rogalka, kłótewka, mątwica, kołotuszka, kwirlejka, koziołek, firlatek, krążyk, fryga. Przytoczone słowa są jedynie przykładami różnego nazewnictwa i nie wyczerpują wszystkich wariantów i określeń[1][2].

W Polsce mątewka najczęściej była wykonywana z części wierzchołkowych drzew iglastych, wykorzystywano przy tym naturalne formy drzewa rozwidlającego się w okółkach. Rzadziej korzystano z gatunków liściastych, np. jawora lub buka. Przy wyrobie mątewki z egzemplarzy żyjących obcinanie wierzchołka wpływało negatywnie na wzrost i stan zdrowotny drzewa[1][3].

Obsługa przyrządu polega na umieszczeniu go między otwartymi dłońmi i energicznym przesuwaniu dłoni w przeciwnych kierunkach. Powoduje to bardzo dynamiczny ruch okrężny zakończenia przyrządu.

Przypisy

  1. a b c Mątewka - Muzeum Etnograficzne w Krakowie [online], etnomuzeum.eu [dostęp 2021-12-23] (pol.).
  2. Karol Dejna, Słownictwo ludowe z terenu byłych województw kieleckiego i łódzkiego (Sz-U), „Rozprawy Komisji Językowej”, 29, 1983.
  3. S. Udziela, Przemysł drzewny w Koszarawie, „Przemysł i Rzemiosło”, 2, Kraków: Miejskie Muzeum Przemysłowe im dra Adrjana Baranieckiego w Krakowie, 1921.