Przejdź do zawartości

Chordofony szyjkowe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycję użytkownika 212.51.220.182 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Braniewiak.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 1: Linia 1:
dofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkdofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkoowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowwyjkow
[[Plik:Lutes.png|thumb|Wybrane instrumenty szyjkowe: viola da gamba, lutnia, gitara, mandolina, skrzypce]]
'''Chordofony szyjkowe''', '''instrumenty szyjkowe''', '''lutnie''' – w [[instrumentologia|instrumentologii]], instrumenty muzyczne wyposażone w korpus i szyjkę, w których źródłem [[Dźwięk|dźwięku]] są napięte struny{{odn|Sachs|2005|s=445}}{{odn|Baculewski et al.|2006|s=155}}<ref name="britannicaL" /><ref name="pwn" />. Korpus jest [[rezonator (muzyka)|rezonatorem]] – służy do zwiększania skuteczności promieniowania dźwięku{{odn|Sachs|2005|s=446}}, a szyjka służy do trzymania instrumentu oraz do skracania strun, które muzyk dociska palcami wprost do niej lub do umocowanej na niej podstrunnicy{{odn|Baculewski et al.|2006|s=880}}. Przykładami instrumentów szyjkowych są lutnia, skrzypce i gitara{{odn|Baculewski et al.|2006|s=155}}.

Termin „lutnie”, w kontekście typu instrumentów muzycznych odnosi się ogólnie do instrumentów strunowych z szyjką, a nie do wykształconego w kulturze europejskiej instrumentu o nazwie lutnia{{odn|Sachs|2005|s=148, 445}}{{odn|Baculewski et al.|2006|s=155}}.

== Historia ==
[[Plik:Muse with Πανδούρα Pandura Pandora Panduris ancient Greece old guitar Athens IV BCE siglo IV AEC.jpg|thumb|left|Kobieta grająca na pandorze]]
Najstarsze wizerunki instrumentów szyjkowych pochodzą ze znajdywanych na terenie [[Mezopotamia|Mezopotamii]] i [[Kapadocja|Kapadocji]] statuetek, płyt i pieczęci datowanych na ok. 2000 r. p.n.e. Instrumenty te mają bardzo mały korpus, długą szyjkę z progami oraz dwie struny. Grano na nich używając [[Plektron|plektronu]]. Starożytni Grecy nazywali ten typ lutni ''[[pandora (instrument muzyczny)|pandurą]]'' (''pandora'', ''bandora''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=665}}){{odn|Sachs|2005|s=73}}.

Mniej więcej z tego okresu pochodzą inne lutnie długoszyjkowe: egipskie instrumenty z owalnym, drewnianym korpusem pokrytym skórą i przebitym wzdłuż osi długą szyjką. Struny (zazwyczaj dwie) zamocowane były do szyjki rzemieniami – wewnątrz pudła rezonansowego oraz na górnym końcu. W podobny sposób – rzemieniami owiniętymi dookoła szyjki – wyznaczone były progi. Na instrumencie grano plektronem. Ten typ instrumentu przetrwał na terenach Afryki Północno-Zachodniej pod nazwą ''gunbrī''<ref name="britannicaD" />, i w nieco zmniejszonej gabarytowo formie pod nazwą ''gunībrī''{{odn|Sachs|2005|s=92}}.

[[Starożytny Iran|Perskie]] statuetki z VIII wieku p.n.e. przedstawiają instrumenty z krótką szyjką i małym, wąskim korpusem długości ok. 60 cm i szerokości ok. 20 cm{{odn|Sachs|2005|s=148}}<ref name="britannicaD" />.

W [[Starożytna Grecja|starożytnej Grecji]], [[Starożytny Rzym|Rzymie]] i [[Etruria|Etrurii]] chordofony szyjkowe występowały rzadko, a ich konstrukcja była tożsama z mezopotamską, kapadocką i egipską. Hellenowie określali trzystrunowe warianty mianem ''tríchordon'', a pozostałe ''pandura''{{odn|Sachs|2005|s=126}}.

[[Plik:Chung-ang, Singing Women (near Sing Chang).jpg|thumb|Kobiety grające na cytrze trzystrunowej (''[[sanxian]]'') oraz lutni ''[[pipa]]'']]
Na Dalekim Wschodzie, za czasów panowania [[dynastia Han|dynastii Han]] (206 p.n.e–200 n.e.), grano na lutni krótkoszyjkowej nazywanej w Chinach ''[[pipa]]''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=682}}. Miała korpus w kształcie gruszki, płytkie, zaokrąglone dno i drewnianą płytę wierzchnią. Cztery, czasami zdwojone, jedwabne struny rozpięte były między mostkiem w dolnej części korpusu, a zamocowanymi na końcu szyjki kołkami w kształcie smukłych stożków zwróconych podstawami na zewnątrz. Na instrumencie grano plektronem lub palcami, skracając tylko jedną lub dwie struny; pozostałe rezonowały{{odn|Sachs|2005|s=176}}<ref name="britannicaD" />.

W pierwszych wiekach pierwszego tysiąclecia n.e. w Indiach Północno-Zachodnich pojawiła się lutnia krótkoszyjkowa – instrument ze zwężającym się ku górze i przechodzącym w krótką szyjkę drewnianym korpusie. Odmiennie niż na wcześniejszych instrumentach długoszyjkowych, melodię realizowano wykorzystując na ogół wszystkie struny. Lutnia ta miała cztery do pięciu strun i charakterystyczne głębokie, księżycowe wcięcia, po obu stronach korpusu. Ten typ korpusu przetrwał w kulturze instrumentów indyjskich, afgańskich i pamirskich, a we współczesnym instrumentarium wcięcia rozwinęły się do głębokich rynien jak w [[rabaab|rabaabie]] i w [[sarod]]zie{{odn|Sachs|2005|s=148}}.

Chińska ''pipa'' dotarła do Japonii kilka wieków później i – przyjmując kilka zbliżonych form konstrukcyjnych – zakorzeniła się w kulturze pod nazwą ''[[biwa (instrument muzyczny)|biwa]]''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=106}}{{odn|Sachs|2005|s=178}}.

[[Plik:Woman Playing a Moon Zither.jpg|thumb|left|Kobieta grająca na lutni ''gekkin'']]
Około 500 n.e., na terenach [[Azja Środkowa|Azji Środkowej]] i [[Azja Wschodnia|Wschodniej]] wykształciła się krótkoszyjkowa płaska lutnia z okrągłym pudłem rezonansowym zbudowanym z dwóch desek połączonych prostopadłymi ściankami bocznymi. Instrument przetrwał do współczesności na terenach Mongolii, Chin, Japonii, Wietnamu i Kambodży pod nazwą ''{{link-interwiki|yueqin|Q=Q1370147}}'' ({{w języku|ja|''gekkin''}}{{odn|Baculewski et al.|2006|s=300}}){{odn|Sachs|2005|s=203}}. Na Daleki Wschód dotarła również z Azji Zachodniej lutnia długoszyjkowa – odpowiednik perskiego tanburu{{odn|Baculewski et al.|2006|s=883}} lub pierwotnej formu [[sitar]]u{{odn|Baculewski et al.|2006|s=807}}. Instrument miał mały, obciągnięty z obu stron skórą korpus, robiony z okrągłej lub czworobocznej obręczy z drewna. Przebijał go ok. 90-centymetrowy pręt, wzdłuż którego rozciągnięte były trzy [[jedwab]]ne struny. W Chinach nazywano go ''sanxian''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=780}}, w Japonii ''[[shamisen]]''{{odn|Sachs|2005|s=204}}.

W Indiach przedmuzułmańskich (do VIII w.) występowały dwa rodzaje fideli z krótką, pozbawioną progów szyjką, na których grano smyczkiem – ''sarinda''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=782}} i ''sarangi''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=781}}. Pierwsza miała fantazyjnie uformowany korpus i trzy struny z końskiego włosia lub jelitowe. Druga, występująca głównie w Indiach północnych, wydrążona była z jednego kawałka ciężkiego drewna, miała trzy lub cztery jelitowe struny melodyczne i kilkanaście metalowych, współdrgających w trakcie gry na zasadzie rezonansu. Prymitywne formy obu instrumentów występują współcześnie na terenach [[Turkiestan]]u{{odn|Sachs|2005|s=211}}.

W średniowieczu, w Indiach muzułmańskich (po VIII w.), zakorzeniły się charakterystyczne dla tego regionu świata lutnie szerokoszyjkowe, które wyewoluowały z perskich wąskoszyjkowych {{link-interwiki|tanbur|Q=Q3424319|tekst=tamburu}}{{odn|Sachs|2005|s=241}} i sitaru. Indyjski sitar{{odn|Baculewski et al.|2006|s=807}} składa się z małego, gruszkowatego korpusu z płaską, dziurkowaną płytą wierzchnią, i bardzo szerokiej szyjki z progami i bocznie osadzonymi kołkami. Ma od czterech do siedmiu strun. Indyjski tambur{{odn|Baculewski et al.|2006|s=883}} – ''tamburi'' – gabarytami podobny jest do sitaru, ale ma wypukłą płytę wierzchnią i szyjkę pozbawioną progów. Instrumentem smyczkowym podobnym do sitaru jest fidel ''esrar'' – skrzyżowanie sitaru z sarangi{{odn|Sachs|2005|s=216}}.

[[Plik:Erhu - street busker in Beijing - march 29 2017.webm|thumb|Mężczyzna grający na erhu – rodzaju lutni smyczkowej ''huqin'']]
Na [[Daleki Wschód|Dalekim Wschodzie]] rozpowszechniła się rodzina fideli (lutni smyczkowych) o nazwie ''{{link-interwiki|huqin|Q=Q1255518|tekst=huqin}}''{{odn|Sachs|2005|s=202}}. Podróżnik i kronikarz [[Shen Kuo]] opisał te instrumenty w XI wieku. Najwcześniejsza ilustracja pochodzi z datowanego na 1105 manuskryptu ''{{link-interwiki|Yue Shu|Q=Q10878467}}''<ref name="oxfHuqin" />. Korpus huqin ma formę cienkiego walca lub sześciokątnego graniastosłupa. Na jedną z podstaw naciągnięta jest [[skóra (surowiec)|skóra]] spełniająca funkcję {{link-interwiki|płyta rezonansowa|Q=Q1189953|tekst=płyty rezonansowej}}. [[Gryf (chordofony)|Szyjka]] w formie pręta, bez [[podstrunnica|podstrunnicy]] przebija korpus na wylot. Włosie [[smyczek (muzyka)|smyczka]] przechodzi między dwiema strojonymi zazwyczaj w [[kwinta (interwał)|kwincie]] strunami. Gra się na huqinie trzymając go w pozycji pionowej, korpusem do dołu, naciskając struny opuszkami palców{{odn|Sachs|2005|s=202}}. Spośród wielu typów i odmian najpopularniejszym i używanym współcześnie jest [[erhu]]<ref name="oxfHuqin" />.

[[Plik:Qanbuz.JPG|thumb|left|Dalekowschodnia lutnia krótkoszyjkowa ''gambus'']]
W średniowieczu, na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]] wykształciła się lutnia krótkoszyjkowa ''{{link-interwiki|gambus|Q=Q120031}}'' (''qanbūs'', ''kabosa'', ''koboz''). Miała wycięty z jednego kawałka drewna korpus, zwężający się płynnie w krótką szyjkę, charakterystyczną sierpowatą, odgiętą ku tyłowi komorę kołkową z wydatnymi, bocznie osadzonymi kołkami oraz strunociąg zamocowany na dolnej „ściance” korpusu. Trzy struny zarywane były prawdopodobnie plektronem. Ten typ lutni przedostał się do Europy przez [[Cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]] i [[Węgry]], a także od strony zachodniej, przez [[Półwysep Iberyjski]]. Hiszpańscy chrześcijanie jeszcze w XIV wieku nazywali go ''guitarra morisca'' (gitara mauretańska){{odn|Sachs|2005|s=236}}. Instrument ewoluował przybierając w XVI wieku postać [[mandora|mandoli]] (mandory){{odn|Baculewski et al.|2006|s=520}} – lutni z gruszkowatym korpusem, otworem rezonansowym z rzeźbioną rozetką i długą, sierpowatą komorą kołkową{{odn|Sachs|2005|s=238}}. W krajach [[Półwysep Bałkański|bałkańskich]], Rosji i Polsce rozprzestrzenił się pod nazwą [[kobza]]{{odn|Kamiński|1971|s=70}}. Do X wieku bezprogowa wersja ''gambusu'' o nazwie ''rebab''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=737}}, wyposażona w jedną lub dwie struny, używana była jako instrument smyczkowy{{odn|Sachs|2005|s=238}}<ref name="britannicaL" />.

[[Plik:Lute-family instrumentalist at Capella Palatina 2.jpg|thumb|Mężczyzna grający na lutni ''ūd'']]
W średniowieczu, na Bliskim Wschodzie występowała lutnia ''[[ud|ūd]]''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=31, 48}} (odpowiednik indyjskiej ''[[wina (instrument)|vina]]''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=926}}) ze strunociągiem na cienkiej płycie wierzchniej, wypukłym, gruszkowatym korpusem z dwoma otworami rezonansowymi, krótką, bezprogową szyjką, bocznie osadzonymi kołkami oraz czterema parami jelitowych lub jedwabnych strun zarywanych plektronem sporządzonym z dutki pióra{{odn|Sachs|2005|s=238}}. W Andaluzji, pod wpływem krzyżujących się wpływów wschodnich i zachodnich, instrument ulegał przeobrażeniom, formując u schyłku średniowiecza formę lutni europejskiej{{odn|Sachs|2005|s=239}}.

W średniowieczu, na obszarach kultury muzułmańskiej, występowały instrumenty smyczkowe w formie długiej szyjki o okrągłym przekroju przebijającej niewielki korpus – fidele z nanizanym [[rezonator (muzyka)|rezonatorem]]. Miały jedną lub dwie struny{{odn|Sachs|2005|s=239}}.

Pierwsze lutnie europejskie z okresu wczesnego średniowiecza przedstawione są w [[psałterz utrechcki|psałterzu utrechckim]]. Są to instrumenty ze smukłą, dwu- lub trzykrotnie dłużą od korpusu szyjką z progami, wygiętą w tył komorą kołkową i pudłem rezonansowym o kształcie czary kielicha lub kwiatu tulipana. Podobny z proporcji szyjki i korpusu instrument przedstawiony jest w [[psałterz Dagulfa|Złotym Psałterzu z Sankt Gallen]]. Hiszpańskie manuskrypty z X i XI wieku przedstawiają lutnie krótkoszyjkowe, z wąskim, gruszkowatym korpusem przechodzącym płynnie w szyjkę, na końcu której poprzecznie zamocowana jest główka z czterema kołkami{{odn|Sachs|2005|s=259}}.

[[Plik:Britannica Fiddle Minnesinger.png|thumb|left|Mężczyzna grający na fideli]]
Te same źródła opisują [[fidel]]{{odn|Baculewski et al.|2006|s=258}} – smukły instrument rozmiarów dorosłego człowieka, o zarysie przypominającym butelkę, z odspodnio osadzonymi w okrągłej główce kołkami. Na takim „kontrabasie” grano głęboko wygiętym smyczkiem{{odn|Sachs|2005|s=261}}. Głównym instrumentem smyczkowym średniowiecza stała się jego mała wersja – {{link-interwiki|fidel bizantyjska|Q=Q2606162}}, zwana również pod nazwami ''lyra'', ''viola'', a później, do XVII wieku ''[[lira da braccio|lira da braccia]]'' i ''[[viola da gamba|lira da gamba]]''{{odn|Sachs|2005|s=259}}. Europejska fidel przyjęła kilka funkcjonujących jednocześnie do XV wieku form: z małym gruszkowatym korpusem ([[rebec]], rubeba, rubella{{odn|Baculewski et al.|2006|s=737}}), z korpusem owalnym, wykonywanym z jednego i z osobnych części (od ok. 1300), z bocznym wcięciem (talią, od XII w.) i bez niego, z szyjką wykonaną z osobnego kawałka drewna i z szyjką wyrzeźbioną z bryły korpusu. Początkowo na fideli w Europie grano na sposób wschodni – trzymając ją pionowo, szybko jednak przyjęła się technika na ramieniu{{odn|Sachs|2005|s=260}}.

Jako jednego z bezpośrednich przodków wiol i współczesnych skrzypiec wskazuje się „[[polskie skrzypce]]”{{odn|Baculewski et al.|2006|s=303}}, wzmiankowane w 1545 przez niemieckiego kompozytora [[Martin Agricola|Martina Agricolę]] w opracowaniu ''Musica instrumentalis deudsch'', a później przez [[Michael Praetorius|Michaela Praetoriusa]] w ''Syntagma Musicum''<ref name="britannicaV" />.

[[Plik:Bartolomeo Veneto c 1470-1531 Woman Playing a Lute.jpg|thumb|Kobieta grająca na lutni 11-strunowej]]
Klasyczna, renesansowa lutnia europejska uformowała się na przełomie XV i XVI wieku. Wykonywany z 9 do 33 wąskich klepek spód korpusu miał szlachetnie zarysowany migdałowy kontur, krótka szyjka z ośmioma progami była wyodrębniona z korpusu i kończyła się wychyloną do tyłu i zamocowaną pod kątem prostym główką z 11 kołkami naciągającymi pięć zdwojonych i jedną pojedynczą strunę. Sporadycznie zwiększano liczbę strun i progów. W 1676 angielski lutnik {{link-interwiki|Tomasz Mace|Q=Q2425975}} wydał opracowanie ''Musick's Monument'', w którym scharakteryzował cechy konstrukcyjne instrumentu pozwalające uzyskać „lutnię doskonałą”: nieco zaokrąglona podstrunnica, podstawek dystansujący struny tylko o włos od progów oraz blisko położone struny w parach, a pary oddalone tak, żeby palce lutnisty mogły precyzyjnie dociskać wybrane pozycje{{odn|Sachs|2005|s=331}}.

W [[Hiszpania|Hiszpanii]], z której do [[Europa Środkowa|Europy Środkowej]] przywędrowała i na trzy wieki zakorzeniła się lutnia, nie zyskała ona popularności. Używano tam instrumentów o nazwie ''[[vihuela]]''{{odn|Baculewski et al.|2006|s=925}} – gitary ''vihuela de mano'' oraz fideli ''vihuela de arco''. Instrumenty miały płaski i szerszy niż europejska lutnia korpus oraz sześć lub siedem podwójnych strun{{odn|Sachs|2005|s=331}}.

[[Plik:Woman with cittern 1677 by Pieter van Slingeland.jpg|thumb|left|Kobieta z cytarą]]
Typowa, XVI-wieczna [[cytara]] miała płytki korpus z płaskimi płytami wierzchnią i spodnią, szyjkę z progami oraz metalowe struny rozpięte między umieszczonym u dołu korpusu strunociągiem, a lekko sierpowatą komorą kołkową{{odn|Baculewski et al.|2006|s=174}}. Szyjka była węższa po stronie basowej, żeby ułatwić naciskanie strun. Tych było zazwyczaj 9 – osiem zdwojonych i jedna pojedyncza. Instrument powstał prawdopodobnie w Europie Południowej, jako rodzaj szarpanej fideli{{odn|Sachs|2005|s=332}}.

Instrumentami smyczkowymi, które zdominowały Europę w XVI wieku były ''viola da gamba'' (wiola kolanowa) oraz ''viola da braccio'' (wiola ramienna){{odn|Baculewski et al.|2006|s=500, 926}}<ref name="britannicaD" />. ''Viole da gamba'' miały płaską płytę spodnią, wysokie, spadziste w górnej części boczki, poprzeczki wzmacniające wewnątrz korpusu, otwory rezonansowe w kształcie litery C lub płomieniste, szeroką szyjkę z jelitowymi progami i sześć lub siedem cienkich strun. ''Viole da braccio'' miały wypukłą płytę spodnią z krawędziami wystającymi poza boczki (tak samo płyta wierzchnia), niskie, prostopadłe do szyjki boczki, podłużną belkę basową wewnątrz korpusu, otwory rezonansowe w kształcie „efów”, wąską bezprogową szyjkę i cztery grube struny. Różnice konstrukcyjne sprawiały, że oba instrumenty miały znacznie różną barwę: ''da gamba'' nikłą i płaską, ''da braccio'' pełną i soczystą{{odn|Sachs|2005|s=333}}.

Europejskie instrumentarium epoki późnego średniowiecza i renesansu, ulegając w baroku przekształceniom podyktowanym głównie praktyką wykonawczą i dostosowaniem do wymogów kompozycji, uformowało znane do współczesności instrumenty smyczkowe z rodziny skrzypiec ([[skrzypce]], [[altówka|altówki]], [[wiolonczela|wiolonczele]] i [[kontrabas]]y), [[arcylutnia|arcylutnie]] i [[gitara|gitary]]{{odn|Sachs|2005|s=338}}<ref name="britannicaL" /><ref name="britannicaD" />.

== Przypisy ==
<references>
<ref name="britannicaD">{{Encyklopedia Britannica |tytuł = The development of stringed instruments |id = art/stringed-instrument/The-development-of-stringed-instruments |archiwum = https://web.archive.org/web/20230313041302/https://www.britannica.com/art/stringed-instrument/The-development-of-stringed-instruments |data dostępu = 2023-12-22 |zarchiwizowano = 2023-03-13}}</ref>
<ref name="britannicaL">{{Encyklopedia Britannica |tytuł = lute |id = art/lute |archiwum = https://web.archive.org/web/20230528143056/https://www.britannica.com/art/lute |data = 2023-03-25 |data dostępu = 2023-12-22 |zarchiwizowano = 2023-05-14}}</ref>
<ref name="britannicaV">{{Encyklopedia Britannica |tytuł = violin family |id = violin-family |archiwum = https://web.archive.org/web/20221014193858/https://www.britannica.com/art/violin-family |data dostępu = 2023-12-22 |zarchiwizowano = 2022-10-14}}</ref>
<ref name="pwn">{{Encyklopedia PWN |tytuł = chordofony |id = 3885816 |archiwum = https://web.archive.org/web/20230529113147/https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/chordofony;3885816.html |data dostępu = 2023-12-22 |zarchiwizowano = 2023-05-29}}</ref>
<ref name="oxfHuqin">{{Cytuj |autor = Alan R. Thrasher, Jonathan P.J. Stock |tytuł = Huqin |praca = Grove Music Online |data = 2001 |data dostępu = 2024-02-20 |opublikowany = Oxford University Press |doi = 10.1093/gmo/9781561592630.article.45369 |język = en}}</ref>
</references>

== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Baculewski et al. |imię = Krzysztof |tytuł = Encyklopedia muzyki |inni = [[Andrzej Chodkowski]] (red.) |rok = 2006 |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce = Warszawa |isbn = 8301134100 |odn = tak}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Kamiński |imię = Włodzimierz |autor link = Włodzimierz Kamiński (1930–1993) |tytuł = Instrumenty muzyczne na ziemiach polskich. Zarys problematyki rozwojowej |rok = 1971 |wydawca = Polskie Wydawnictwo Muzyczne |miejsce = Kraków |oclc = 830914178 |odn = tak}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Sachs |imię = Kurt |autor link = Curt Sachs |tytuł = Historia instrumentów muzycznych |inni = Stanisław Olędzki (tłum.) |wydawca = [[Oficyna Wydawnicza Volumen]] |miejsce = Warszawa |rok = 2005 |isbn = 8372330360 |odn = tak}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Chordofony| ]]
[[Kategoria:Chordofony| ]]

Wersja z 08:58, 22 maj 2024

dofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkdofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkodofony szyjkowdofony szdofony szyjkodofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkoowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowdofony szyjkowwyjkow