Sakja Pandita: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m robot dodaje: fr:Sakya Pandita |
m Ujednoznacznienie linku z Tybet na Tybet (region) przy pomocy Popups, WP:SK |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Sakja Pandita''' Kunga Gyeltsen, Kunga Gylatshan Pal Zangpo (1182–1251) - wielki [[ |
'''Sakja Pandita''' Kunga Gyeltsen, Kunga Gylatshan Pal Zangpo (1182–1251) - wielki [[Tybet (region)|tybetański]] przywódca duchowy, jeden z najbardziej wpływowych [[buddyzm|buddyjskich]] uczonych oraz [[scholastyk]]ów. Był czwartym z pięciu znamienitych mistrzów - twórców jednej z głównych tradycji duchowej Tybetu, tradycji [[Sakja]]. Bratanek wielkiego mistrza [[Sonam Tsemo]], dzierżawcy tradycji [[Sakja]]. Ze względu na jego wkład dla historii [[Buddyzm]]u w [[Tybet (region)|Tybecie]] jest uważany obecnie wraz z [[Tsongkhapa|Tsongkhapą]] i [[Longczenpa|Longczenpą]] za główną postać [[Buddyzm tybetański|Buddyzmu tybetańskiego]], która jest niczym emanacją [[Mandziuśri]]ego. Kunga Gyeltsen jest powszechnie znany jako Sakja Pandita, czyli [[pandita]], "wielki uczony" tradycji Sakja. Znawca i twórca w wielu dzidzinach w tym medycyny, filozofii, gramatyki, dialektyki, poezji, sanskrytu, astrologii oraz przede wszystkim wielki mistrz [[Tantry Jogi Najwyższej|tantryczny]] i twórca dzieł tantrycznych, w szczególności systemu [[Lamdre]]. Jego sława była tak wielka, że dotarła do [[Indie|Indii]], skąd przybyło wielu mistrzów tradycji nie-buddyjskich, których nawrócił w debatach doktrynalnych. W momencie gdy Tybet znalazł się pod panowaniem Chana [[Kubilaj]]a, wezwał on go na swój dwór jako najdostojniejszego przedstawiciela Tybetańczyków i uznał jako swojego mistrza religijnego. Był to początek długich związków między Sakjapami, a mongolskimi zwierzchnikami Tybetu, które wiele wieków póżniej zastąpiły relacje z [[Dalajlama]]mi. Sakja Pandita zawarł traktat pokojowy i zainicjował zakończoną sukcesem misję nawracania państwa [[Mongołowie|Mongołów]] na buddyzm. |
||
== Wykaz głównych dzieł Sakja Pandity == |
== Wykaz głównych dzieł Sakja Pandity == |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategoria:Sakja]] |
[[Kategoria:Sakja]] |
Wersja z 19:32, 4 paź 2008
Sakja Pandita Kunga Gyeltsen, Kunga Gylatshan Pal Zangpo (1182–1251) - wielki tybetański przywódca duchowy, jeden z najbardziej wpływowych buddyjskich uczonych oraz scholastyków. Był czwartym z pięciu znamienitych mistrzów - twórców jednej z głównych tradycji duchowej Tybetu, tradycji Sakja. Bratanek wielkiego mistrza Sonam Tsemo, dzierżawcy tradycji Sakja. Ze względu na jego wkład dla historii Buddyzmu w Tybecie jest uważany obecnie wraz z Tsongkhapą i Longczenpą za główną postać Buddyzmu tybetańskiego, która jest niczym emanacją Mandziuśriego. Kunga Gyeltsen jest powszechnie znany jako Sakja Pandita, czyli pandita, "wielki uczony" tradycji Sakja. Znawca i twórca w wielu dzidzinach w tym medycyny, filozofii, gramatyki, dialektyki, poezji, sanskrytu, astrologii oraz przede wszystkim wielki mistrz tantryczny i twórca dzieł tantrycznych, w szczególności systemu Lamdre. Jego sława była tak wielka, że dotarła do Indii, skąd przybyło wielu mistrzów tradycji nie-buddyjskich, których nawrócił w debatach doktrynalnych. W momencie gdy Tybet znalazł się pod panowaniem Chana Kubilaja, wezwał on go na swój dwór jako najdostojniejszego przedstawiciela Tybetańczyków i uznał jako swojego mistrza religijnego. Był to początek długich związków między Sakjapami, a mongolskimi zwierzchnikami Tybetu, które wiele wieków póżniej zastąpiły relacje z Dalajlamami. Sakja Pandita zawarł traktat pokojowy i zainicjował zakończoną sukcesem misję nawracania państwa Mongołów na buddyzm.
Wykaz głównych dzieł Sakja Pandity
1) Wyjaśnienie Intencji Świętego (ang. Elucidating the Sage's Thought, sanskryt. Munimataprakasha) - Dzieło harmonizujące poglądy Madhjamaka Nagardżuny i Natura Buddy Majtreji zebrana w siedmiu działach
2) Pramanayuktinidhi (Kopalnia o Logice, ang. mine of logic-reasoning) - Dzieło epokowe w zaistnieniu wiedzy o logice, analitycznym wnioskowaniu w nauce tybetańskiej zebrane w jedenastu działach
3) Trisambvaraprabedha (Rozróżnienie Trzech Kodeksów Moralnego Postępowania, ang. Differentiation of the Three Vows) - Dzieło o kodekcie moralnego postępowania w Buddyzmie harmonizujące podejścia Pratimokszy Winaji, postępowania mahajanistycznego Bodhisattwy oraz postępowania według Wadżrajany
Bibliografia
- Sakya Pandita Kunga Gyaltshen, CLEAR DIFFERENTIATION OF THE THREE CODES: Essential Distinctions Among Individual Liberation, Great Vehicle & Tantric Systems, tłum. Jared Rhoton, Snow Lion Publication, 2002