Ćitta: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 17:24, 20 lut 2009

Ćitta ( pali Czitta , sanskryt trl. ćitta ) - kategoria ontologiczna w religiach dharmicznych tłumaczona zależnie od tradycji jako umysł wyższy lub niższy umysł.

Hinduizm

Ćitta indywidualna ( wjasti ćitta, przynależąca do dźiwy ) pojmowana jest jako nieskończenie mała część ćitty kosmicznej ( samaszti ćitty , powstałej z czystej mahat sattwy - części sattwicznej mahat tattwy ). Ćita w filozofii indyjskiej to cześć antahkarany , magazyn samskar ( impresji ), źródło świadomości, siedziba duszy jednostki.

Buddyzm

Ćitta czasem tłumaczone jest jako Umysł.To podstawowy termin w buddyzmie Mahajana, nie posiada on dosłownego odpowiednika w zachodnich językach.

Pisany małą literą (ćitta, umysł) oznacza różnicujący intelekt (manas).

Pisany dużą literą (Citta, Umysł) oznacza absolutną Rzeczywistość. Ten Umysł jest tylko jeden, a wszystkie czujące istoty są tylko jego manifestacjami. Według buddyjskiej szkoły Cittamatra jedyne co istnieje, to "samo-świadomy i samo-roświetlający się Umysł wolny od dualizmu doświadczenia i doświadczającego", a ściślej mówiąc natura umysłu, zarazem natura rzeczywistości. Poczucie rozdzielenia stwarzają tu przykrywające tą naturę, zgromadzone indywidualnie zgodnie z prawem przyczynowo-skutkowym karma, nawykowe skłonności i splamienia, m.in. wrażenie odrębnej tożsamości ego, które na powierzchownych poziomach świadomości zanikają całkowicie w czasie procesu śmierci. Jednak dalej pozostaje i reinkarnuje się tylko najbardziej subtelna wolna od splamień, dualizmu i koncepcji natura umysłu, umożliwiając w bardo, jak i w kolejnym odrodzeniu dalszy rozwój (lub zanik) nawykowych sił. Teksty buddyjskie przyrównują te nawykowe skłonności i splamienia do fal oceanu, a naturę umysłu do wody oceanu. Pojedyncze fale na oceanie Umysłu pojawiają się i znikają, niekiedy uchodząc w głębiny, a niekiedy można je wyodrębnić (śmierć, bardo i kolejne odrodzenie), ale przez cały czas pozostają częścią wód oceanu.

Zobacz też

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+'''Ćitta''' ( [[pali]] ''Czitta'' , [[sanskryt]] [[trl.]] ćitta ) - kategoria ontologiczna w [[Religie dharmiczne|religiach dharmicznych]] tłumaczona zależnie od tradycji jako umysł wyższy lub niższy umysł.
-'''Citta''' albo '''Czitta''' ([[pali]], [[sanskryt]]), czasem tłumaczone jako '''Umysł''' - podstawowy termin w [[buddyzm|buddyzmie]] [[Mahajana]], nie posiada on dosłownego odpowiednika w zachodnich językach. Pisany małą literą (citta, umysł) oznacza '''różnicujący intelekt''' ([[manas (buddyzm)|manas]]).
-Pisany dużą literą (Citta, Umysł) oznacza '''[[Natura Buddy|absolutną Rzeczywistość]]'''. Ten Umysł jest tylko jeden, a wszystkie [[czujące istoty]] są tylko jego manifestacjami. Według buddyjskiej szkoły [[Cittamatra]] jedyne co istnieje, to "samo-świadomy i samo-roświetlający się Umysł wolny od dualizmu doświadczenia i doświadczającego", a ściślej mówiąc natura umysłu, zarazem natura rzeczywistości. Poczucie rozdzielenia stwarzają tu przykrywające tą naturę, zgromadzone indywidualnie zgodnie z prawem przyczynowo-skutkowym [[karma]], nawykowe skłonności i splamienia, m.in. wrażenie odrębnej tożsamości [[ego (buddyzm)|ego]], które na powierzchownych poziomach świadomości zanikają całkowicie w czasie procesu śmierci. Jednak dalej pozostaje i [[reinkarnacja|reinkarnuje]] się tylko najbardziej subtelna wolna od splamień, dualizmu i koncepcji natura umysłu, umożliwiając w [[Bardo_(stan)|Bardo]], jak i w kolejnym odrodzeniu dalszy rozwój (lub zanik) nawykowych sił. Teksty buddyjskie przyrównują te nawykowe skłonności i splamienia do fal oceanu, a naturę umysłu do wody oceanu. Pojedyncze fale na oceanie Umysłu pojawiają się i znikają, niekiedy uchodząc w głębiny, a niekiedy można je wyodrębnić (śmierć, bardo i kolejne odrodzenie), ale przez cały czas pozostają częścią wód oceanu.
+==Hinduizm==
+Ćitta indywidualna ( ''wjasti ćitta'', przynależąca do [[Dźiwa|dźiwy]] ) pojmowana jest jako  nieskończenie mała część ćitty kosmicznej ( [[samaszti ćitta|samaszti ćitty]] , powstałej z  czystej mahat sattwy -  części [[Sattwa|sattwicznej]] mahat tattwy  ).
+Ćita w filozofii indyjskiej to cześć [[antahkarany]] , magazyn [[samskara|samskar]] ( impresji ), źródło świadomości, siedziba duszy jednostki.
+==Buddyzm==
+Ćitta czasem tłumaczone jest jako '''Umysł'''.To podstawowy termin w [[buddyzm|buddyzmie]] [[Mahajana]], nie posiada on dosłownego odpowiednika w zachodnich językach.
+*Pisany małą literą (ćitta, umysł) oznacza '''różnicujący intelekt''' ([[manas (religia)|manas]]).
+*Pisany dużą literą (Citta, Umysł) oznacza '''[[Natura Buddy|absolutną Rzeczywistość]]'''. Ten Umysł jest tylko jeden, a wszystkie [[czujące istoty]] są tylko jego manifestacjami. Według buddyjskiej szkoły [[Cittamatra]] jedyne co istnieje, to "samo-świadomy i samo-roświetlający się Umysł wolny od dualizmu doświadczenia i doświadczającego", a ściślej mówiąc natura umysłu, zarazem natura rzeczywistości. Poczucie rozdzielenia stwarzają tu przykrywające tą naturę, zgromadzone indywidualnie zgodnie z prawem przyczynowo-skutkowym [[karma]], nawykowe skłonności i splamienia, m.in. wrażenie odrębnej tożsamości [[ego (buddyzm)|ego]], które na powierzchownych poziomach świadomości zanikają całkowicie w czasie procesu śmierci. Jednak dalej pozostaje i [[reinkarnacja|reinkarnuje]] się tylko najbardziej subtelna wolna od splamień, dualizmu i koncepcji natura umysłu, umożliwiając w [[Bardo_(stan)|bardo]], jak i w kolejnym odrodzeniu dalszy rozwój (lub zanik) nawykowych sił. Teksty buddyjskie przyrównują te nawykowe skłonności i splamienia do fal oceanu, a naturę umysłu do wody oceanu. Pojedyncze fale na oceanie Umysłu pojawiają się i znikają, niekiedy uchodząc w głębiny, a niekiedy można je wyodrębnić (śmierć, bardo i kolejne odrodzenie), ale przez cały czas pozostają częścią wód oceanu.
 ===Zobacz też===