Synonim (taksonomia): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 188.146.245.152) i przywrócono wersję 60549208 autorstwa Kenraiz Znacznik: Ręczne wycofanie zmian |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|taksonomii|[[Synonim|synonim (semantyka)]]}} |
{{Inne znaczenia|taksonomii|[[Synonim|synonim (semantyka)]]}} |
||
'''Synonim''' (skrót ''syn.'') – w [[taksonomia|taksonomii]] nierównoważne określenie odnoszące się do [[takson]]u mającego też inną nazwę. |
'''Synonim''' (skrót ''syn.'') – w [[taksonomia|taksonomii]] nierównoważne określenie odnoszące się do [[takson]]u mającego też inną nazwę. |
||
Wyróżnia się synonimy nomenklatoryczne (homotypowe) i taksonomiczne (heterotypowe). Taksony opisane synonimami pierwszego rodzaju oparte są na tym samym [[Typ nomenklatoryczny|typie nomenklatorycznym]]. Zgodnie z międzynarodowymi kodeksami nomenklatorycznymi tylko jedna nazwa może być ważna, to znaczy zgodna z tymi przepisami. W sytuacji gdy dwie nazwy lub więcej opisują ten sam takson, ustalana jest nazwa ważna (pierwsza prawidłowo opisana), pozostałe stają się synonimami nomenklatorycznymi<ref name=stace/>. Ten sam takson opisywany jest różnymi nazwami zwykle dlatego |
Wyróżnia się synonimy nomenklatoryczne (homotypowe) i taksonomiczne (heterotypowe). Taksony opisane synonimami pierwszego rodzaju oparte są na tym samym [[Typ nomenklatoryczny|typie nomenklatorycznym]]. Zgodnie z międzynarodowymi kodeksami nomenklatorycznymi tylko jedna nazwa może być ważna, to znaczy zgodna z tymi przepisami. W sytuacji gdy dwie nazwy lub więcej opisują ten sam takson, ustalana jest nazwa ważna (pierwsza prawidłowo opisana), pozostałe stają się synonimami nomenklatorycznymi<ref name=stace/>. Ten sam takson opisywany jest różnymi nazwami zwykle, dlatego że autorzy nazw zbierają i opisują rośliny z odległych obszarów lub z różnych siedlisk, czasem wykazujące pewne zróżnicowanie morfologiczne. Stwierdzenie, że chodzi o jeden i ten sam takson możliwe jest w takich wypadkach zwykle dopiero po zgromadzeniu i analizie odpowiednio dużej ilości materiału z różnych obszarów i siedlisk<ref name="carva"/>. |
||
Synonimy taksonomiczne powstają, gdy w wyniku rozwoju wiedzy pewne taksony są dzielone, łączone lub przenoszone. Nazwy określane jako synonimy taksonomiczne odnoszą się do taksonów mających różne typy nomenklatoryczne i stają się synonimami w wyniku taksonomicznego osądu<ref name=stace>{{cytuj książkę |nazwisko=Stace |imię=Clive A. |tytuł=Taksonomia roślin i biosystematyka |rok=1993 |wydawca=Wydawnictwa Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |isbn = 83-01-11251-4}}</ref>. |
Synonimy taksonomiczne powstają, gdy w wyniku rozwoju wiedzy pewne taksony są dzielone, łączone lub przenoszone. Nazwy określane jako synonimy taksonomiczne odnoszą się do taksonów mających różne typy nomenklatoryczne i stają się synonimami w wyniku taksonomicznego osądu<ref name=stace>{{cytuj książkę |nazwisko=Stace |imię=Clive A. |tytuł=Taksonomia roślin i biosystematyka |rok=1993 |wydawca=Wydawnictwa Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |isbn = 83-01-11251-4}}</ref>. |
||
Liczba synonimów rośnie wraz z liczbą opisywanych nowych taksonów. W odniesieniu do [[Okrytonasienne|roślin okrytonasiennych]] na jedną nazwę ważną przypadają średnio 3–4 synonimy<ref name="carva"/>. |
Liczba synonimów rośnie wraz z liczbą opisywanych nowych taksonów. W odniesieniu do [[Okrytonasienne|roślin okrytonasiennych]] na jedną nazwę ważną przypadają średnio 3–4 synonimy<ref name="carva"/>. |
||
O tym które nazwy naukowe są ważne, a które są synonimami zwykle rozstrzygają [[Monografia|opracowania monograficzne]], najczęściej [[rodzaj (biologia)|rodzajów]] lub [[rodzina (biologia)|rodzin]], gromadzące wszelkie nazwy opublikowane w obrębie analizowanej jednostki taksonomicznej i porządkujące je w odniesieniu do taksonów identyfikowanych na podstawie możliwie wszechstronnie analizowanego materiału, w odniesieniu do cech morfologicznych, chemicznych, liczby [[chromosom]]ów, [[zasięg (biogeografia)|zasięgów]] i analizy sekwencji [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]]<ref name="carva">{{Cytuj książkę | autor = Fernanda Antunes Carvalho | tytuł = Molecular Phylogeny, Biogeography and an e-Monograph of the Papaya Family (Caricaceae) as an Example of Taxonomy in the Electronic Age | wydawca = Springer | miejsce = Wiesbaden | data = 2015 | strony = 14-16 | isbn = 978-3-658-10266-1}}</ref>. |
O tym które nazwy naukowe są ważne, a które są synonimami zwykle rozstrzygają [[Monografia|opracowania monograficzne]], najczęściej [[rodzaj (biologia)|rodzajów]] lub [[rodzina (biologia)|rodzin]], gromadzące wszelkie nazwy opublikowane w obrębie analizowanej jednostki taksonomicznej i porządkujące je w odniesieniu do taksonów identyfikowanych na podstawie możliwie wszechstronnie analizowanego materiału, w odniesieniu do cech morfologicznych, chemicznych, liczby [[chromosom]]ów, [[zasięg (biogeografia)|zasięgów]] i analizy sekwencji [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]]<ref name="carva">{{Cytuj książkę | autor = Fernanda Antunes Carvalho | tytuł = Molecular Phylogeny, Biogeography and an e-Monograph of the Papaya Family (Caricaceae) as an Example of Taxonomy in the Electronic Age | wydawca = Springer | miejsce = Wiesbaden | data = 2015 | strony = 14-16 | isbn = 978-3-658-10266-1}}</ref>. |
Wersja z 07:39, 5 maj 2021
Synonim (skrót syn.) – w taksonomii nierównoważne określenie odnoszące się do taksonu mającego też inną nazwę.
Wyróżnia się synonimy nomenklatoryczne (homotypowe) i taksonomiczne (heterotypowe). Taksony opisane synonimami pierwszego rodzaju oparte są na tym samym typie nomenklatorycznym. Zgodnie z międzynarodowymi kodeksami nomenklatorycznymi tylko jedna nazwa może być ważna, to znaczy zgodna z tymi przepisami. W sytuacji gdy dwie nazwy lub więcej opisują ten sam takson, ustalana jest nazwa ważna (pierwsza prawidłowo opisana), pozostałe stają się synonimami nomenklatorycznymi[1]. Ten sam takson opisywany jest różnymi nazwami zwykle, dlatego że autorzy nazw zbierają i opisują rośliny z odległych obszarów lub z różnych siedlisk, czasem wykazujące pewne zróżnicowanie morfologiczne. Stwierdzenie, że chodzi o jeden i ten sam takson możliwe jest w takich wypadkach zwykle dopiero po zgromadzeniu i analizie odpowiednio dużej ilości materiału z różnych obszarów i siedlisk[2].
Synonimy taksonomiczne powstają, gdy w wyniku rozwoju wiedzy pewne taksony są dzielone, łączone lub przenoszone. Nazwy określane jako synonimy taksonomiczne odnoszą się do taksonów mających różne typy nomenklatoryczne i stają się synonimami w wyniku taksonomicznego osądu[1].
Liczba synonimów rośnie wraz z liczbą opisywanych nowych taksonów. W odniesieniu do roślin okrytonasiennych na jedną nazwę ważną przypadają średnio 3–4 synonimy[2].
O tym które nazwy naukowe są ważne, a które są synonimami zwykle rozstrzygają opracowania monograficzne, najczęściej rodzajów lub rodzin, gromadzące wszelkie nazwy opublikowane w obrębie analizowanej jednostki taksonomicznej i porządkujące je w odniesieniu do taksonów identyfikowanych na podstawie możliwie wszechstronnie analizowanego materiału, w odniesieniu do cech morfologicznych, chemicznych, liczby chromosomów, zasięgów i analizy sekwencji DNA[2].
Przypisy
- ↑ a b Clive A. Stace: Taksonomia roślin i biosystematyka. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, 1993. ISBN 83-01-11251-4.
- ↑ a b c Fernanda Antunes Carvalho: Molecular Phylogeny, Biogeography and an e-Monograph of the Papaya Family (Caricaceae) as an Example of Taxonomy in the Electronic Age. Wiesbaden: Springer, 2015, s. 14-16. ISBN 978-3-658-10266-1.