Zębina: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: sr:Дентин |
m robot dodaje: bs:Dentin; zmiany kosmetyczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{źródła}} |
{{źródła}} |
||
[[ |
[[Grafika:Enamel and dentine - ground section.jpg|thumb|250px|right|Szkliwo (góra) i zębina (dół), zdjęcie mikroskopowe]] |
||
'''Zębina''' - tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[ząb|zęba]] i pod [[cement korzeniowy|cementem]] w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci [[kolagen |
'''Zębina''' - tkanka leżąca pod [[szkliwo (stomatologia)|szkliwem]] w obrębie korony [[ząb|zęba]] i pod [[cement korzeniowy|cementem]] w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci [[kolagen]]u, [[proteiny|protein]], [[lipidy|lipidów]] i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem cementoblastów. |
||
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]]. |
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 [[Paskal|MPa]]. |
||
==Rodzaje zębiny== |
== Rodzaje zębiny == |
||
*zębina pierwszorzędowa (pierwotna) - występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana |
*zębina pierwszorzędowa (pierwotna) - występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana |
||
*zębina drugorzędowa (wtórna) - występuje w zębach po [[wyrżnięcie|wyrżnięciu]], jest w pełni zmineralizowana |
*zębina drugorzędowa (wtórna) - występuje w zębach po [[wyrżnięcie|wyrżnięciu]], jest w pełni zmineralizowana |
||
*zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) - pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych |
*zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) - pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych |
||
==Funkcje zębiny== |
== Funkcje zębiny == |
||
*ochrania [[miazga zęba|miazgę zęba]] przed wpływem szkodliwych czynników |
*ochrania [[miazga zęba|miazgę zęba]] przed wpływem szkodliwych czynników |
||
*jest bardzo wrażliwa na bodźce; na temperaturę reaguje [[ból]]em |
*jest bardzo wrażliwa na bodźce; na temperaturę reaguje [[ból]]em |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
*bierze udział w [[metabolizm]]ie szkliwa i cementu |
*bierze udział w [[metabolizm]]ie szkliwa i cementu |
||
==Zobacz też== |
== Zobacz też == |
||
*[[Szkliwo (stomatologia)|Szkliwo]] |
*[[Szkliwo (stomatologia)|Szkliwo]] |
||
Linia 25: | Linia 25: | ||
[[zh-min-nan:Khí-pún-chit]] |
[[zh-min-nan:Khí-pún-chit]] |
||
[[bs:Dentin]] |
|||
[[da:Dentin]] |
[[da:Dentin]] |
||
[[de:Dentin]] |
[[de:Dentin]] |
Wersja z 19:38, 19 lut 2008
Zębina - tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w 69% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu i w 20% z materii organicznej w postaci kolagenu, protein, lipidów i mukopolisacharydów oraz wody. Zębina jest wytworem cementoblastów.
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej odporność na zgniatanie wynosi 250-350 MPa.
Rodzaje zębiny
- zębina pierwszorzędowa (pierwotna) - występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana
- zębina drugorzędowa (wtórna) - występuje w zębach po wyrżnięciu, jest w pełni zmineralizowana
- zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) - pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych
Funkcje zębiny
- ochrania miazgę zęba przed wpływem szkodliwych czynników
- jest bardzo wrażliwa na bodźce; na temperaturę reaguje bólem
- z czasem reakcja na bodźce zmniejsza się, bo kanaliki ulegają zobliterowaniu (zamknięciu)
- bierze udział w metabolizmie szkliwa i cementu