Aretas III: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Maglocunus (dyskusja | edycje) new |
Usunięcie starego lakonicznego artykułu. Przetłumacznie angielskiej (zdeycdowanie bardziej rozbudowanej) wersji strony. |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Image:Aretas coinage.jpg|right|thumb|Aretas III pierwszy wprowadził do obiegu srebrne nabatejskie monety. Rozkazał, by jego imię wygrawerowane było w języku greckim, nie zaś nabatejskim.]] |
|||
[[Grafika:Aretas coinage.jpg|thumb|250px|Monety Aretasa III.]] |
|||
'''Aretas III''' - król Nabatejczyków w latach około [[84 p.n.e.|84]]-[[60 p.n.e.]]<ref>J. Ciecieląg, ''Polityczne dziedzictwo Heroda Wielkiego. Palestyna w epoce rzymsko-herodiańskiej'', Kraków 2002, s. 19 przypis 51.</ref> |
|||
'''Aretas III''' - król nabatejski w latach 87-62 p.n.e. Wstąpił na tron po śmierci swego ojca, Obetasa II. W czasie swego panowania poszerzył granice królestwa, które zajmowało pólnocne obszary dzisiejszej Jordanii, południowe Syrii oraz część Arabii Saudyjskiej. Prawdopodobnie największym z podobojów Aretasa III było zdobycie Damaszku, co zapewniło jego królestwu status potęgi politycznej. Pod jego rządami Nabatenia zajmowała największy obszar w historii. |
|||
Jego bezpośrednim następcą był [[Malichos I]]. |
|||
==Zdobycie Damaszku== |
|||
{{Przypisy}} |
|||
[[Damaszek]] leżał na najważniejszym szlaku handlowym wiodącym z wybrzeży [[Morza Śródziemnego]] do [[Indii]] i na [[Środkowy Wschód]]. Przejmując w 85 r.p.n.e. miasto spod władzy upadająceg monarchii Seleucydów, Aretas III zmienił zacofane, koczownicze plemię Nabajetyczków w jedną z mniejszych potęg Eurazji. By zatuszować swe nomadyczne pochodzenie, Aretas przybrał tytuł Aretas III Filhellen [[filhellenizm]]. Rozkazał bić w mennicach Damaszku pierwsze nabatejskie monety. Wykonane były one ze srebra, w greckim stylu (imię władcy wybite było na nich w grece). |
|||
By jeszcze wzmocnić pozycję nowej kultury wśród Nabatejczyków, Aretas III sprowadził architektoniczne wzorce greckie i rzymskie (na przykład [[akwedukty]] ) do swej stolicy, [[Petry]] oraz do nowych osad, takich jak [[Humayma]]. Nabatejskie rządy w Damaszku zostały przerwane w 72 r.p.n.e. przez zdobycie miasta przez armeńskiego króla- [[Tigranesa II Wielkiego]]. Armeńczycy rządzili miastem do roku 69 p.n.e., kiedy to armia Tigranesa wróciła do Armenii, by odeprzeć atak Rzymian na armeńską stolicę. Dzięki temu Aretas odbił miasto. |
|||
==Hyrkanus i tron Judei== |
|||
[[Image:Denarius - Aemilius Scaurus - Aretas.jpg|right|thumb|Srebrny [[denar]] wybity z okazji edyliów w roku 58 p.n.e. Jedna ze stron monety przedstawia Aretasa III kleczącego koło wielbłąda.]] |
|||
W 67 r.p.n.e. [[Hyrkanus II]] wstąpoł na tron Judei [[Judea]]. Ledwie trzy miesiące później jego młodszy brat, [[Aristobulus II]], wzniecił powstanie, z powodzeniem obalając Hyrkanusa i ogłaszając się królem Juedi oraz jej Wysokim Kapłanem. Władza Hyrkanusa została ograniczona do Jerozolimy.< Jednakże uciekł z niej, w obawie o własne życie. Udał się do Petry, gdzie sprzymierzył się z Aretasem, który zgodził się wesprzeć Hyrkanusa, po otrzymaniu obietnicy, że dostanie w zamian arabskie miasta, zagarnięte wcześniej przez Machabeuszy. |
|||
Aretas wyruszył do Jerozolimy na czele 50,000 ludzi i oblegał miasto prze kilka misięcy. Ostatecznie Aristobulus przekupił Marka Emiliusza Skaurusa, wysłannika cesarskiego generała, Pompejusza. Skaurus rozkazał Aretasowi, by ten zawrócił swą armię, która później doznała dotkliwej klęski z rąk Aristobulusa, gdy wracała ku Nabateii. |
|||
Pomimo uległej postawy Areatasa, w 62 r.p.n.e. Skaurus pomaszerował na czele armii na Petrę. Jednakże trudny teren, słabe zaopatrzenie i okazja na zysk w Poncie, po śmierci [[Mitrydatesa VI Eupatora]], sprawiły, że Skaurus wysłał Hyrkanusa (teraz wysokiego kapłana i etnarchę Judei, lecz nie króla) na dwór Aretasa, w celu zawarcia pokoju. Oblężenie Petry zostało przerwane, w zamian za kilkaset talentów (dla Skaurusa) oraz uznanie przez Aretasa rzymskiej supremacji nad Nabateą. Aretas miał zatrzymać wszystkie nabatejskie ziemie oraz całe mienie, stając się wasalem Imperium Rzymskiego. |
|||
[[Kategoria:Władcy starożytności]] |
[[Kategoria:Władcy starożytności]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w I wieku p.n.e.]] |
[[Kategoria:Zmarli w I wieku p.n.e.]] |
||
[[de:Aretas III.]] |
|||
[[en:Aretas III]] |
|||
[[fr:Arétas III]] |
|||
[[nl:Aretas III]] |
|||
[[fi:Aretas III]] |
Wersja z 02:41, 7 lip 2009
Aretas III - król nabatejski w latach 87-62 p.n.e. Wstąpił na tron po śmierci swego ojca, Obetasa II. W czasie swego panowania poszerzył granice królestwa, które zajmowało pólnocne obszary dzisiejszej Jordanii, południowe Syrii oraz część Arabii Saudyjskiej. Prawdopodobnie największym z podobojów Aretasa III było zdobycie Damaszku, co zapewniło jego królestwu status potęgi politycznej. Pod jego rządami Nabatenia zajmowała największy obszar w historii.
Zdobycie Damaszku
Damaszek leżał na najważniejszym szlaku handlowym wiodącym z wybrzeży Morza Śródziemnego do Indii i na Środkowy Wschód. Przejmując w 85 r.p.n.e. miasto spod władzy upadająceg monarchii Seleucydów, Aretas III zmienił zacofane, koczownicze plemię Nabajetyczków w jedną z mniejszych potęg Eurazji. By zatuszować swe nomadyczne pochodzenie, Aretas przybrał tytuł Aretas III Filhellen filhellenizm. Rozkazał bić w mennicach Damaszku pierwsze nabatejskie monety. Wykonane były one ze srebra, w greckim stylu (imię władcy wybite było na nich w grece). By jeszcze wzmocnić pozycję nowej kultury wśród Nabatejczyków, Aretas III sprowadził architektoniczne wzorce greckie i rzymskie (na przykład akwedukty ) do swej stolicy, Petry oraz do nowych osad, takich jak Humayma. Nabatejskie rządy w Damaszku zostały przerwane w 72 r.p.n.e. przez zdobycie miasta przez armeńskiego króla- Tigranesa II Wielkiego. Armeńczycy rządzili miastem do roku 69 p.n.e., kiedy to armia Tigranesa wróciła do Armenii, by odeprzeć atak Rzymian na armeńską stolicę. Dzięki temu Aretas odbił miasto.
Hyrkanus i tron Judei
W 67 r.p.n.e. Hyrkanus II wstąpoł na tron Judei Judea. Ledwie trzy miesiące później jego młodszy brat, Aristobulus II, wzniecił powstanie, z powodzeniem obalając Hyrkanusa i ogłaszając się królem Juedi oraz jej Wysokim Kapłanem. Władza Hyrkanusa została ograniczona do Jerozolimy.< Jednakże uciekł z niej, w obawie o własne życie. Udał się do Petry, gdzie sprzymierzył się z Aretasem, który zgodził się wesprzeć Hyrkanusa, po otrzymaniu obietnicy, że dostanie w zamian arabskie miasta, zagarnięte wcześniej przez Machabeuszy. Aretas wyruszył do Jerozolimy na czele 50,000 ludzi i oblegał miasto prze kilka misięcy. Ostatecznie Aristobulus przekupił Marka Emiliusza Skaurusa, wysłannika cesarskiego generała, Pompejusza. Skaurus rozkazał Aretasowi, by ten zawrócił swą armię, która później doznała dotkliwej klęski z rąk Aristobulusa, gdy wracała ku Nabateii.
Pomimo uległej postawy Areatasa, w 62 r.p.n.e. Skaurus pomaszerował na czele armii na Petrę. Jednakże trudny teren, słabe zaopatrzenie i okazja na zysk w Poncie, po śmierci Mitrydatesa VI Eupatora, sprawiły, że Skaurus wysłał Hyrkanusa (teraz wysokiego kapłana i etnarchę Judei, lecz nie króla) na dwór Aretasa, w celu zawarcia pokoju. Oblężenie Petry zostało przerwane, w zamian za kilkaset talentów (dla Skaurusa) oraz uznanie przez Aretasa rzymskiej supremacji nad Nabateą. Aretas miał zatrzymać wszystkie nabatejskie ziemie oraz całe mienie, stając się wasalem Imperium Rzymskiego.