Sekretarz wielki koronny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) drobne techniczne |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) drobne techniczne |
||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
==Kompetencje urzędu== |
==Kompetencje urzędu== |
||
Były bliskie kompetencjom [[kanclerz]]a, którego sekretarz mógł nawet zastąpić, jednak bez prawa podpisywania i pieczętowania pism państwowych. W nadzwyczajnych przypadkach mógł je jednak sygnować [[sygnet]]em kanclerza. |
Były bliskie kompetencjom [[kanclerz]]a, którego sekretarz mógł nawet zastąpić, jednak bez prawa podpisywania i pieczętowania pism państwowych. W nadzwyczajnych przypadkach mógł je jednak sygnować [[sygnet]]em kanclerza. |
||
Do głównych jego obowiązków należało prowadzenie tajnej kancelarii państwa. Odczytywał na [[sejm]]ie uchwały [[senat (I Rzeczpospolita)|I Rzeczypospolitej]], pisma królewskie. Na [[sejm koronacyjny|sejmie koronacyjnym]] odczytywał nowemu monarsze [[pacta conventa]]. Sekretarz zasiadał również z urzędu w [[sąd asesorski|sądzie asesorskim]]. |
Do głównych jego obowiązków należało prowadzenie tajnej kancelarii państwa. Odczytywał na [[sejm]]ie uchwały [[senat (I Rzeczpospolita)|I Rzeczypospolitej]], pisma królewskie. Na [[sejm koronacyjny|sejmie koronacyjnym]] odczytywał nowemu monarsze ''[[pacta conventa]]''. Sekretarz zasiadał również z urzędu w [[sąd asesorski|sądzie asesorskim]]. |
||
Jego odpowiednikiem w [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkim Księstwie Litewskim]] był [[sekretarz wielki litewski]]. |
Jego odpowiednikiem w [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkim Księstwie Litewskim]] był [[sekretarz wielki litewski]]. |
||
Wersja z 18:30, 17 sie 2009
Sekretarz wielki koronny (łac. secretarius maior Regni) – najwyższy urząd centralny niesenatorski w Koronie I Rzeczypospolitej. W hierarchii urzędników dworu monarchy ustępował tylko marszałkowi nadwornemu koronnemu.
Historia urzędu
Urząd ten został powołany przez króla Aleksandra Jagiellończyka w 1504. Do 1764 piastować go mogli jedynie duchowni katoliccy.
Kompetencje urzędu
Były bliskie kompetencjom kanclerza, którego sekretarz mógł nawet zastąpić, jednak bez prawa podpisywania i pieczętowania pism państwowych. W nadzwyczajnych przypadkach mógł je jednak sygnować sygnetem kanclerza. Do głównych jego obowiązków należało prowadzenie tajnej kancelarii państwa. Odczytywał na sejmie uchwały I Rzeczypospolitej, pisma królewskie. Na sejmie koronacyjnym odczytywał nowemu monarsze pacta conventa. Sekretarz zasiadał również z urzędu w sądzie asesorskim.
Jego odpowiednikiem w Wielkim Księstwie Litewskim był sekretarz wielki litewski.